Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

11 stycznia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Tomasz Skowron

Sędziowie SR del. do SO Jarosław Staszkiewicz (spr.)

SO Andrzej Żuk

Protokolant Sylwia Piliszewska

przy udziale prokurator Prokuratury Rejonowa w Jeleniej Górze: M. K.

po rozpoznaniu 11 stycznia 2019r.

sprawy S. W. ur. (...) we W.

s. M., J. z domu B.

skazanego wyrokiem łącznym

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego i prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze

z 27 września 2018 r. sygn. akt II K 146/18

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok wobec skazanego S. W.;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. W. W. kwotę 147,60 zł w tym 27,60 zł podatku od towarów i usług;

III.  zwalnia skazanego od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Sygnatura akt VI Ka 706/18

UZASADNIENIE

Wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z 27 września 2018 roku w sprawie II K 146/18, połączono kary pozbawienia wolności i łączne kary pozbawienia wolności, orzeczone wobec S. W. wyrokami tego Sądu w sprawach II K 392/17, II K 1862/16, II K 1103/17, II K 488/17 i II K 50/17 i wymierzono łączną karę 5 lat pozbawienia wolności. Na jej poczet zaliczono okresy od 8 do 9 lipca 2016 roku, 30 sierpnia 2016 roku i 14 października 2016 roku w godz. od 4:55 do 10:55, od 26 września 2016 roku godz. 8:05 do 27 września 2016 roku godz. 13:55, od 3 grudnia 2016 roku godz. 1:15 do 31 marca 2017 roku, od 26 listopada 2016 roku godz. 2:55 - 16:12, od 7 września 2016 roku godz. 13:40 do 9 września 2016 roku godz. 8:53 i od 18 grudnia 2017 roku do 27 września 2018 roku. Na podstawie art. 576 § 1 k.p.k. stwierdzono, że wyroki podlegające połączeniu ulegają osobnemu wykonaniu w zakresie nieobjętym wyrokiem łącznym. Zasądzono też od Skarbu Państwa na rzecz adw. W. W. koszty obrony udzielonej z urzędu w kwocie 147,60 zł, w tym kwotę 27,60 zł podatku od towarów i usług oraz, na podstawie art. 624 § 1 k.p.k., zwolniono skazanego od zapłaty kosztów sądowych.

Apelację od wyroku wniósł prokurator. Zarzucił w niej:

- rażącą łagodność orzeczonej łącznej kary pozbawienia wolności, nie uwzględniającą różnic czasowych oraz przedmiotowych pomiędzy czynami,

- nieprawidłowe zaliczenie na poczet kary łącznej okresu, w którym skazany odbywał karę pozbawienia wolności w sprawie II K 663/15 Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze, okresu odbywania kary w sprawie II K 1928/16 tego Sądu, okresu wykonywanej kary w sprawie II K 1925/16, a także kary pozostałej do wykonania w sprawie II K 50/17 Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze,

- naruszenie art. 85 § 3a k.k. poprzez połączenie kar wykonywanych z karą orzeczoną w sprawie II K 1103/17 Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze za przestępstwo popełnione w trakcie odbywania tych kar.

Stawiając te zarzuty, prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wyeliminowanie z wyroku łącznego skazania w sprawie II K 1103/17 Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze oraz orzeczenie łącznej kary 6 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności wraz z korektą okresów zaliczonych na poczet kary łącznej, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez sąd I instancji.

Apelację złożył również obrońca. Zarzucił w niej naruszenie art. 86 § 1 k.k. i art. 90 § 2 k.k. poprzez niezastosowanie przy wymierzaniu kary łącznej zasady absorpcji i orzeczenie wskutek tego naruszenia kary rażąco surowej. Wniósł o zmianę wyroku poprzez wymierzenie kary łącznej nie wyższej niż 3 miesiące pozbawienia wolności. Na rozprawie sprostowano ten wniosek wskazując, że dotyczy on wymierzenia łącznej kary nie wyższej niż 3 lata pozbawienia wolności.

Sąd zważył, co następuje:

Żadna z apelacji nie zasługiwała na uwzględnienie.

Jako pierwsze, analizie należało poddać odwołanie prokuratora. Zawierało ono bowiem zarzut naruszenia art. 85 § 3a k.k. i wniosek o zmianę zakresu rozstrzygnięcia. Uzasadnienie tego zarzutu nie zawiera szerszej argumentacji, ogranicza się do powtórzenia stanowiska z części wstępnej środka odwoławczego. Jest to teza, iż nieprawidłowo połączono kary wymierzone skazanemu z karą orzeczoną w sprawie II K 1103/17 Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze. W tym ostatnim postępowaniu przedmiotem miał być czyn popełniony już w czasie odbywania przez S. W. wcześniejszych kar. Wspomniane skazanie, jak ustalono w zaskarżonym wyroku, dotyczyło przestępstwa dokonanego 31 marca 2017 roku. Ten sam wyrok zawiera też ustalenie, że jedyną karą, którą skazany już zaczął odbywać, była ta wymierzona w sprawie II K 1862/16 – S. W. w związku z nią pozostawać ma w zakładzie karnym od 18 grudnia 2017 roku. Oznacza to, że czyn z art. 226 § 1 k.k. i art. 222 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. został popełniony, zanim skazany rozpoczął odbywanie którejkolwiek z kar podlegających łączeniu. Prokurator nie kwestionuje tych ustaleń faktycznych, nie może więc stawiać zarzutu naruszenia art. 85 § 3a k.k., gdyż w tych warunkach nie miało ono miejsca.

Można jedynie domniemywać, przy braku szerszego uzasadnienia omawianego zarzutu, że apelująca odnosiła się do pobytu skazanego w jednostce penitencjarnej od 3 grudnia 2016 roku do 31 marca 2017 roku. Jednak, jak wynika z odpisu wyroku w sprawie II K 50/17 Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze, okres ten to czas tymczasowego aresztowania S. W.. Z pewnością wykonywanie tego środka zapobiegawczego, choć następnie czas pobytu w areszcie zaliczany jest na poczet kary, nie jest jej wykonywaniem. Nie doszło zatem do naruszenia art. 85 § 3a k.k. poprzez połączenie w wyroku łącznym kar wymierzonych w sprawach II K 50/17 i II K 1103/17 Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze.

W tym miejscu wskazać należy, że apelacja obrońcy, choć nominalnie zawiera zarzut naruszenia prawa materialnego, faktycznie podnosi jedynie zastrzeżenia, co do rażącej surowości kary łącznej. Nie kwestionuje przecież zastosowania przez sąd rejonowy art. 86 § 1 k.k., gdyż orzeczona kara mieści się w granicach wyznaczonych przez ten przepis. Odwołanie nie zawiera wcale uzasadnienia twierdzenia, że doszło do naruszenia art. 90 § 2 k.k. Sąd I instancji nie sięgnął po ten przepis przy orzekaniu w sprawie. Odnosi się on do zasad łączenia środków karnych, co nie miało miejsca w niniejszym procesie. Środki takie nie były orzekane wobec skazanego, a więc ów przepis nie mógł znaleźć zastosowania.

W tej sytuacji łącznie oceniono zarzuty obu środków odwoławczych o rażącej niewspółmierności orzeczonej łącznej kary pozbawienia wolności. Można było orzec ją w granicach od 2 lat i 8 miesięcy do 7 lat i 9 miesięcy pozbawienia wolności ( zgodnie z art. 86 § 1 k.k. ). Nie ma racji prokurator, gdy za górną granicę tej kary - nie podając szczegółów swoich obliczeń, ani nie podnosząc w odwołaniu osobnego zarzutu - przyjmuje 7 lat i 6 miesięcy ( k. 89 ).

Na wymiar kary łącznej wpływ ma spójność przedmiotowa i czasowa czynów skazanego. W niniejszej sprawie wszystkie, poza jednym, występki skazanego popełnione zostały w 2016 roku, pomiędzy czerwcem, a październikiem. Jedynie czyn z art. 226 § 1 k.k. i art. 222 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. miał miejsce w 2017 roku, jednak wymierzono za niego karę 3 miesięcy pozbawienia wolności, nie mającą szczególnego wpływu na rozmiar łącznej odpowiedzialności skazanego. Większość z tych czynów była występkami przeciwko mieniu, poza owym jednym czynem z 2017 roku. Nie ma więc racji prokurator wskazując, że łączność przedmiotowa i czasowa pomiędzy przestępstwami popełnionymi przez S. W. była niewielka.

Z drugiej strony znaczenie dla wysokości kary łącznej miały także inne okoliczności – łączenie kar łącznych oraz zachowanie skazanego w warunkach izolacji. W sprawach II K 392/17, II K 1862/16 i II K 50/17 orzeczono wobec S. W. kary łączne. Pierwsze z tych rozstrzygnięć to wyrok łączny, łączący już wcześniej orzeczoną karę łączną. Oznacza to, że uprzednio w stosunku do skazanego stosowano już wielokrotnie łagodzenie łącznej odpowiedzialności, gdyż w większości ze wskazanych przypadków sięgano po zasadę asperacji, a w jednym nawet po zasadę absorpcji ( w sprawie II K 50/17 ). Oceniany wyrok łączny nie powinien zatem jeszcze raz maksymalnie obniżać rozmiarów dolegliwości kary łącznej.

Z opinii o skazanym wynika, że nie potrafi przystosować się do zasad panujących w jednostce penitencjarnej, zachowuje się niewłaściwie. Wywnioskować to można również z treści wyroku w sprawie II K 1103/17 Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze, który dotyczy działania na szkodę funkcjonariuszy policji, konwojujących osadzonego. Resocjalizacja S. W. przebiega zatem wolno, oddziaływania w zakładzie karnym nie doprowadziły dotąd do poprawy jego postawy. Należy w tej sytuacji przyjąć, że wymaga on stosunkowo długiego pobytu w izolacji, by można było osiągnąć zakładane cele w zakresie prewencji i wychowania.

W opisanych warunkach orzeczona łączna kara 5 lat pozbawienia wolności nie razi ani surowością, ani łagodnością. Jest dużo wyższa od dolnego progu zagrożenia, jednak nie osiąga nawet wymiaru pośredniego pomiędzy dolną i górną granicą. Oddaje w ten sposób zbieżność czynów sprawcy, jest jednocześnie dostosowana do jego dotychczasowego trybu życia i zachowania w warunkach izolacji. Oba zarzuty środków odwoławczych, opierające się na art. 438 pkt 4 k.p.k., uznać należało w tej sytuacji za niezasadne.

Prokurator nie wyjaśnił, czy za błędne uznaje zaliczenie na poczet łącznej kary pozbawienia wolności okresów odbywania przez skazanego kar pozbawienia wolności w sprawach II K 1928/16 i 1925/16 Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze. Stanowiły one element kary łącznej, orzeczonej w sprawie II K 392/17 tego Sądu, która następnie weszła w skład kary łącznej wymierzonej w ocenianym wyroku. Zaliczenie okresów ich odbywania na poczet tej finalnej kary łącznej było zatem uzasadnione, orzeczenie takie znajduje podstawę w art. 577 k.p.k.

Strony nie kwestionowały ustalenia, że kara pozbawienia wolności, orzeczona w sprawie II K 663/15 Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze jest odbyta w całości. Nie dowiedziono, aby okres tymczasowego aresztowania, zaliczony na poczet kary pozbawienia wolności w wyroku w sprawie II K 50/17 Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze, uległ następnie zmianie. Prawidłowe było zaliczenie go obecnie w pełnym wymiarze na poczet wymierzonej skazanemu łącznej kary pozbawienia wolności. Sprzeczność pomiędzy zapisami wyroku w sprawie II K 50/17 ( pkt IV części dyspozytywnej ), a informacjami zawartymi w opinii ( k. 32 poz. 1 w tabeli ), powinna być w takim wypadku rozstrzygana w toku postępowania wykonawczego, ewentualnie przy zastosowaniu trybu z art. 420 k.p.k. Zarzut nieprawidłowego zaliczenia okresu od 3 grudnia 2016 roku do 31 marca 2017 roku, wobec braku wykazania, że wyrok w sprawie II K 50/17 uległ zmianie, był nietrafny.

Jak wykazano, żaden z zarzutów apelacji nie znalazł uznania w oczach sądu odwoławczego. Nie dostrzeżono równocześnie powodów do ingerowania w zaskarżony wyrok z urzędu. Z tego powodu utrzymano go w mocy, zgodnie z art. 437 § 1 k.p.k.

Skazany nie uzyskuje dochodów, nie posiada majątku. Nie byłby w takich warunkach w stanie uiścić kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze. Z tego powodu, na podstawie art. 624 § 1 k.p.k., zwolniono go od ich uiszczenia.

Na rzecz obrońcy z urzędu skazanego – adw. W. W. - orzeczono od Skarbu Państwa kwotę 147,60 złotych z tytułu reprezentowania S. W. w postępowaniu odwoławczym ( § 17 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 X 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu ), w tym 27,60 złotych jako podatek VAT.

Jarosław Staszkiewicz Tomasz Skowron Andrzej Żuk