Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 649/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 18 lipca 2024r. sygn. akt II K 1602/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

Apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

1. naruszenie prawa procesowego mającego wpływ na treść orzeczenia tj. art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. poprzez dowolną i nieobiektywną ocenę dowodów w postaci zeznań oskarżyciela posiłkowego M. Z. oraz świadków A. B. i M. M., wyciągnięcie z nich nieprawidłowych wniosków i uznanie, że oskarżony nie miał zamiaru wywiązania się z zawartych z oskarżycielem posiłkowym umów, a przez to nie doszło do wprowadzenia w błąd i doprowadzenia go do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, podczas gdy:

a) z umów o wykonanie robót z dnia 22.10.2022 r. oraz 24.10.2024 r. sporządzonych przez oskarżonego wynika, że nie zastrzeżono w ich treści kar umownych za zwłokę w wykonaniu robót bądź niewykonanie, zaś oświadczenie oskarżonego z dnia 2.11.2022 r. co do ww. kar sporządzono dopiero z inicjatywy oskarżyciela posiłkowego w związku z opóźnieniem w wykonaniu robót,

b) z umów o wykonanie robót z dnia 22.10.2022 r. oraz 24.10.2024 r. sporządzonych przez oskarżonego wynika, że wysokość zaliczki na poczet ich wykonania wynosiła 50 % całkowitej wartości prac, które następnie zostały przekazane oskarżonemu przez oskarżyciela posiłkowego w ustalonym przez nich terminie,

c) oskarżony przed otrzymaniem zaliczek na poczet wykonania prac remontowych od oskarżyciela posiłkowego utrzymywał z nim bieżący kontakt, zaś po ich uiszczeniu kontakty te ograniczył,

d) z informacji zawartych w CEiDG wynika, że w dniu 12.11.2022 r. (tj. jeszcze przed dniem ustalonym jako dzień zakończenia robót oraz 10 dni po otrzymaniu zaliczki od oskarżyciela posiłkowego) działalność oskarżonego została wykreślana z rejestru,

e) do chwili obecnej oskarżony nie zwrócił oskarżycielowi posiłkowemu otrzymanych od niego kwot zaliczek na poczet wykonania umów,

f) z zeznań świadka M. M. wynika, iż nie posiadał on wiedzy o powodach dla jakich oskarżony nie wypłacił wynagrodzenia pracownikom oraz niewykonania robót,

g) z zeznań oskarżyciela posiłkowego wynika, że przy zawieraniu umowy oskarżony nie wskazywał na jakikolwiek problemy na innych budowach oraz zapewniał, że prace remontowe będą przebiegać bezproblemowo i z zachowaniem najwyższej staranności,

— co wskazuje na istnienie u oskarżonego zamiaru bezpośredniego wprowadzenia w błąd oskarżyciela posiłkowego w celu osiągnięcia korzyści majątkowej — co do wywiązania się z umów i wykonania remontu.

2. naruszenie prawa procesowego mającego wpływ na treść orzeczenia tj. art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. poprzez dowolną i nieobiektywną ocenę dowodów w postaci zeznań oskarżyciela posiłkowego M. Z. i nieuwzględnienie przedstawionych przez niego okoliczności zatrudnienia pracowników oskarżonego, podczas gdy pracownicy A. B. i M. M. w dniu 9.11.2022 r. poinformowali oskarżyciela posiłkowego, iż wobec nieotrzymania wynagrodzenia od oskarżonego, w tym dniu przerywają wykonanie prac remontowych na jego rzecz - co skutkowałoby niedokończeniem remontu,

3. naruszenie prawa procesowego mającego wpływ na treść orzeczenia tj. art 410 k.p.k. w zw. z art, 7 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. poprzez dowolną i nieobiektywną ocenę dowodów w postaci wyjaśnień oskarżonego oraz zeznań oskarżyciela posiłkowego M. Z. i uznanie, że rozwiązanie umowy o roboty przez oskarżyciela posiłkowego nie było w jakikolwiek sposób uzgodnione z oskarżonym, podczas gdy oskarżyciel posiłkowy rozwiązał umowę z powodu rażących nieprawidłowości, natomiast okoliczność ta nie ma znaczenia dla ustalenia zamiaru oskarżonego, a zachowanie oskarżyciela posiłkowego było naturalną konsekwencją na gruncie cywilistycznym

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zdaniem Sądu Okręgowego Sąd I instancji dokonał prawidłowej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego. W tym zarówno zeznań świadków , jak i wyjaśnień oskarżonego.

Z samej redakcji umów, które zawarli oskarżony z pokrzywdzonym M. Z. nie sposób jest wywnioskować jak chce apelujący, że już na etapie zawierania tych umów oskarżony A. R. miał zamiar oszukańczego działania wobec pokrzywdzonego. Fakt, iż nie określono w umowach z dnia 22 i 24 października 2022 r. kar umownych za zwłokę w wykonaniu robót czy też określono wysokość zaliczki na poziomie 50% całkowitej wartości prac nie jest niczym nadzwyczajnym. Umowy te nie odbiegają swoją treścią od innych umów zawieranych pomiędzy wykonawcą usług budowlanych a zamawiającym.

Należy przy tym podkreślić, ze w realiach niniejszej sprawy mamy do czynienia z sytuacja, gdzie firmą wykonującą roboty jest firma niewielka. A. R. w swojej firmie zatrudniał raptem kilku pracowników. Faktem powszechnie znanym jest, iż tego typu firmy w sektorze usług budowlanych funkcjonują „z dnia na dzień”. W sytuacji gdy dochodzi do niepłacenia tej firmie przez zleceniodawcę ( jak miało miejsce w niniejszej sprawie ) zaczyna ona mieć kłopoty z wywiązywaniem się ze swych zobowiązań. Tak też było w niniejszej sprawie. Jak wyjaśnił oskarżony został wyrzucony z budowy w P. co spowodowało, iż nie otrzymał wynagrodzenia za prowadzone prace a w konsekwencji popadł w kłopoty finansowe, które skutkowały zamknięciem działalności. Warto zwrócić uwagę, że oskarżony wykreślił działalność z rejestru w dniu 12 listopada 2022r. a wiec już po dacie zawarcia umów z pokrzywdzonym a nawet po dacie złożonego przez niego oświadczenia co do kar umownych ( 2 listopada 2022r. )

Wbrew twierdzeniom autora apelacji zatem sąd meriti zgromadzony materiał dowodowy ocenił uwzględniając kryteria zawarte w art. 7 k.p.k. W żadnym zakresie nie odmówił wiarygodności przesłuchanym w sprawie świadkom. Zarówno zeznaniom pokrzywdzonego M. Z., jak i M. M. i A. B. ( pracowników oskarżonego, którzy wykonywali roboty w mieszkaniu pokrzywdzonego )

Również wyjaśnienia oskarżonego A. R. zostały ocenione w sposób prawidłowy. To że za pieniądze otrzymane od pokrzywdzonego zakupił on materiały wynika również z zeznań świadków - jego pracowników, podobnie jak to, że razem z pokrzywdzonym jeździli na zakupy do sklepu (...). To zaś, że z momentem wyrzucenia go z placu robót w P. utracił płynność finansową jest możliwe i trudno w jakikolwiek sposób tą okoliczność zakwestionować.

Dla odpowiedzialności za zarzucany oskarżonemu czyn nie ma istotnego znaczenia fakt, że oskarżony zalegał z wypłatą dla swoich pracowników.

Lp.

Zarzut

Apelacja Prokuratora:

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, polegający na przyjęciu, iż A. R. swoim zachowaniem nie wyczerpał znamion zarzucanego mu przestępstwa bowiem to pokrzywdzony zerwał umowę, zatrudniając pracowników oskarżonego, poprzestając na deklaracji pracowników, że zaprzestają wykonywania prac, że decyzja pokrzywdzonego była jednostronna, nie uzgodniona z oskarżonym, a przecież mógł pokrzywdzony napisać email, podczas gdy prawidłowa ocena zebranego materiału dowodowego w tym zwłaszcza analiza zeznań świadków, z treści których wynika, że do wykonywania prac w mieszkaniu pokrzywdzonego przystąpili pracownicy zatrudnieni przez oskarżonego, którzy za wykonaną pracę nie otrzymali wynagrodzenia, którym materiały do wykonywania prac zakupił pokrzywdzony, że oskarżony nie zwrócił pobranych na poczet remontu od pokrzywdzonego zaliczek, że pokrzywdzony szukał kontaktu z oskarżonym, jednak ten był nieosiągalny i ostatecznie ustalił, że ma problemy finansowe i nie zapłacił pracownikom na budowie w P., a także dokumentu w postaci wydruku z Centralnej Ewidencji i Informacji o działalności Gospodarczej, z którego wynika, że działalność oskarżonego została wykreślona z ewidencji w dniu 12 listopada 2022 roku prowadzi do wniosku, że podejrzany popełnił zarzucane mu przestępstwo

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Nie dostrzegł sąd odwoławczy błędu w poczynionych przez sąd meriti ustaleniach faktycznych odnoszących się do braku bezpośredniego zamiaru oszustwa na szkodę pokrzywdzonego M. Z..

Trafnie sąd ten odniósł się do zeznań pokrzywdzonego wskazując okoliczności, które nie pozwalają na przyjęcie, iż oskarżony miał zamiar oszukańczego działania zawierając z M. Z. umowy na wykonanie remontu mieszkania. Warto podkreślić za sądem rejonowym, że oskarżony A. R. zgodził się na kary umowne za opóźnienie w realizacji prac, rozpoczął prace, które na dzień rozwiązania umowy przez M. Z. były wykonane w kilkudziesięciu procentach, zwrócił pokrzywdzonemu część pieniędzy.

Wszystkie te okoliczności nie pozwalają na przyjęcie, iż oskarżony miał bezpośredni zamiar doprowadzenia M. Z. do niekorzystnego rozporządzenia swoim mieniem.

Art.286§1kk określa odpowiedzialność za przestępstwo oszustwa. Zachowanie karalne opisane w znamionach przestępstwa z art.286§1kk jest działaniem złożonym i może przybierać trojaką postać: wprowadzenia w błąd pokrzywdzonego, wyzyskania błędu tej osoby, wyzyskania jej niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Powszechnie przyjmuje się, że przepis art.286§1kk nie wymaga aby dla wprowadzenia w błąd sprawca podejmował szczególne czynności polegające na działaniu podstępnym lub chytrym. Dla uznania, że mamy do czynienia z wprowadzeniem w błąd wystarczające jest każde jakiekolwiek działanie, które może doprowadzić do powstania błędnego wyobrażenia o rzeczywistości u osoby rozporządzającej mieniem. Przedmiotem działania mającego na celu wprowadzenie w błąd może być np. informacja dotycząca stanu majątkowego sprawcy ( w tym przypadku prowadzonej przez oskarżonego firmy ), dane dotyczące jego obecnych możliwości finansowych.

Jak już wyżej wskazano żadnych takich działań oskarżony A. R. nie podejmował.

Podstawowym kryterium rozgraniczającym oszustwo od niewywiązania się ze zobowiązania o charakterze cywilno-prawnym jest istnienie w chwili zawierania umowy wymaganego przez przepis karny zamiaru bezpośredniego o szczególnym zabarwieniu. Nie każda przecież, nawet nierzetelna realizacja stosunku zobowiązaniowego oznacza automatycznie zrealizowanie znamion oszustwa. Zamiar ten po stronie sprawcy musi istnieć już w momencie podejmowania dyspozycji majątkowej. W wyroku z dnia 21 listopada 2007r. sygn. VKK 66/07 ( opublik. w LEX nr 351207 ) Sad Najwyższy stwierdza nawet, że „Aby przypisać sprawcy popełnienie przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. konieczne jest ustalenie spełnienia znamion strony podmiotowej czynu polegającej na tym, iż sprawca już w momencie złożenia zamówienia na dostawę towaru z odroczonym terminem płatności określonym w wystawionej fakturze lub w czasie odbioru towaru miał zamiar niezwrócenia należności, doprowadzając w ten sposób kontrahenta umowy do niekorzystnego rozporządzenia mieniem za pomocą wprowadzenia go w błąd”.

Wniosek

W obydwóch apelacjach skarżący zawarli wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro zawarte w apelacjach oskarżycieli zarzuty nie znalazły akceptacji sadu odwoławczego to również zawarty w nich wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

III

Mając na uwadze zasadę słuszności mimo nie uwzględnienia apelacji wywiedzionej w imieniu oskarżyciela posiłkowego sąd okręgowy zwolnił go od ponoszenia kosztów sądowych za postepowanie odwoławcze – art. 624§1 k.p.k. w zw. z art. 636§1 k.p.k.

Wobec nie uwzględnienia apelacji wywiedzionej przez oskarżyciela publicznego stwierdzić należało, że koszty sądowe za postępowanie odwoławcze ponosi Skarb Państwa – art. 636§1 k.p.k. w zw. z art. 636§2 k.p.k.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Uniewinnienie oskarżonego

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Uniewinnienie oskarżonego

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana