VI Ka 638/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze z 2024-11-05
Sygn. akt VI Ka 638/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 5 listopada 2024 r.
Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:
Przewodniczący – Sędzia Robert Bednarczyk
Protokolant Joanna Szmel
przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w Jeleniej Górze M. P.
po rozpoznaniu w dniu 5 listopada 2024r.
sprawy A. S. ur. (...) w J.
c. B., E. z domu C.
oskarżonej z art. 284 § 2 k.k.
z powodu apelacji wniesionej przez oskarżoną
od wyroku Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze
z dnia 20 czerwca 2024 r. sygn. akt II K 894/21
I. zmienia zaskarżony wyrok wobec oskarżonej A. S. w punkcie I części rozstrzygającej w ten sposób, że ustala datę popełnienia zarzucanego jej czynu na 1 lutego 2020r.;
II. w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;
III. zasądza od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze, w tym 180 złotych opłaty.
UZASADNIENIE |
||||||||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
VI Ka 638/24 |
||||||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
||||||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
||||||||||||||||||||
0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
Wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 20 czerwca 2024r. w sprawie II K 894/21 |
||||||||||||||||||||
0.11.2. Podmiot wnoszący apelację |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
||||||||||||||||||||
☒ obrońca |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ inny |
||||||||||||||||||||
0.11.3. Granice zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||||||||||||||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||||||||||||||||
☐ |
co do kary |
|||||||||||||||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||||||||||||||||
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||||||||||||||||
☐ |
||||||||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||||||||||||||||
0.11.4. Wnioski |
||||||||||||||||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
|||||||||||||||||
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
||||||||||||||||||||
0.12.1. Ustalenie faktów |
||||||||||||||||||||
0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
0.12.2. Ocena dowodów |
||||||||||||||||||||
0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||||||||
0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||||||||
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
|||||||||||||||||||
I. I. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za jego podstawę, który mógł mieć nań wpływ (art. 438 pkt 3 KPK), polegający na wyciągnięciu wniosków z zeznań świadków J. M. i S. J. oraz dokumentów dot. umowy leasingu, co do istnienia oraz charakteru zamiaru oskarżonej jako znamienia strony podmiotowej sprzeniewierzenia jako kwalifikowanej postaci przywłaszczenia, podczas gdy ocena wymienionych środków dowodowych z punktu widzenia kryteriów oceny dowodów uregulowanych w art. 7 KPK oraz zgodnie z utrwalonym w tym zakresie orzecznictwem, nie pozwala na przypisanie sprawstwa albowiem nie pozwala na ustalenie istnienia zamiaru wynikowego po stronie oskarżonej, stanowiąc w istocie o stwierdzeniu zamiaru oskarżonej bez dowodów okoliczność tę wykazujących, naruszając tym samym podstawowe zasady procesowe w zakresie ustalania podstawy faktycznej wyroku; II. Obraza przepisów postępowania, które mogły mieć wpływ na jego treść (art. 438 pkt 2 KPK), a mianowicie: art. 2 § 1 i 2 KPK, art. 4 KPK, art. 5 § 2 KPK, art. 175 § 1 KPK, art. 413 § 2 pkt 1 KPK, art. 440 KPK oraz art. 627 KPK - wyrażającą się w tym, że w przedmiotowej sprawie Sąd skorzystanie przez oskarżoną z prawa do milczenia (będącego elementem prawa do obrony) potraktował jako potwierdzenie błędnie ustalonego stanu faktycznego a więc bezpodstawnie wyciągając ze skorzystania przez oskarżoną z uprawnienia będącego zagwarantowaniem prawa do obrony niekorzystne skutki prawne, podczas gdy w sytuacji prawidłowego - zgodnego z przepisami postępowania dowodowego - ustalenia podstawy faktycznej wyroku, zastosowanie powinna znaleźć norma prawna zawarta w przepisie art. 5 § 2 KPK, prowadząca w konsekwencji do uniewinnienia oskarżonej, co z kolei dezaktualizuje zasądzenie od oskarżonej kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny ☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||||||||||||||||||||
Oba sformułowane w apelacji obrońcy zarzuty są bezzasadne. Jak wynika z treści przeprowadzonych w toku jurysdykcyjnej fazy postepowania dowodów oskarżona A. S. zawarła z (...) we W. dwie umowy leasingu operacyjnego- w dniu 7 lipca 2015r. w przedmiocie r. pojazdu marki C. (...) o nr rej. (...) na okres 60 miesięcy i w dniu 16 października 2016r w przedmiocie samochodu marki P. (...) o nr rej. (...) na okres 36 miesięcy. Pierwsza z nich została rozwiązana w dniu 12 maja 2019r., druga zaś w dniu 14 maja 2019r. z powodu zalegania z zapłatą czynszu leasingowego. Nastąpiło to zgodnie z 47 każdej z umów a zgodnie z ich pkt 49 zrodziło to po stronie leasingodawcy uprawnienie do natychmiastowego przejęcia obu pojazdów. Faktem jest, że pokrzywdzony podmiot zapowiedział cofnięcie obu oświadczeń o rozwiązaniu tychże umów, warunkiem było jednak uregulowanie przez oskarżoną wszystkich zaległości o charakterze finansowym. Warunek ów nie został jednak dotrzymany, jako że ostatnia wpłata z tytułu zaległości czynszowych uiszczona została przez oskarżona w dniu 20 stycznia 2020r. Oskarżona nie zwróciła pokrzywdzonemu żadnego z będących w jej posiadaniu samochodów, nadal korzystając z nich jak dotychczas. Co istotne, nie wykazała ona w żaden sposób woli dokonania zwrotu pojazdów a w efekcie zostały one odzyskane przez policję. O ile rację ma obrońca wywodząc, że dla przywłaszczenia w rozumieniu art. 284 § 2 k.k. nie wystarcza samo rozporządzenie cudzym mieniem jak własnym, lecz musi temu towarzyszyć zamiar zatrzymania rzeczy dla siebie bez żadnego ku temu tytułu i ekwiwalentu, o tyle opisane wyżej zachowanie oskarżonej wprost wskazuje na istnienie tego zamiaru. Odwołać się w tej materii należy do dwóch judykatów. Sąd Apelacyjny w Warszawie (wyrok z dnia 27 stycznia 2022 r.II AKa 276/21, LEX nr 3324696) trafnie stwierdził ,że o zamiarze przywłaszczenia może świadczyć analiza okoliczności przedmiotowych - gdy sprawca nie podejmuje żadnych działań zmierzających do umożliwienia właścicielowi odzyskania rzeczy. Z kolei Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 czerwca 2022 r.(III KK 409/21, LEX nr 3456083) równie słusznie podniósł, że istotnym elementem strony podmiotowej sprzeniewierzenia nie jest sam fakt odmowy wydania rzeczy powierzonej, lecz powody niezwrócenia tej rzeczy, zaś powodem tym może być jednak także wola postępowania z nią jak z własną. Taka sytuacja ma miejsce w realiach przedmiotowej sprawy, skoro A. S. żadnego z samochodów nie zwróciła, nie wywiązała się z powinności uregulowania zaległości z tytułu zawartych, opisanych wyżej umów a oba pojazdy użytkowała jak właściciel. To jej zachowanie było zatem ukierunkowane na postąpienie z powierzonymi jej samochodami jak z własnymi, co wprost wskazuje na realizację ustawowych znamion występku sprzeniewierzenia. Niezrozumiale jest przy tym powołanie się w zarzucie I na zamiar wynikowy (ewentualny), skoro – co oczywiste- w art. 284 § 2 kk wykluczona jest możliwość popełnienia tego występku z zamiarem wynikowym. Zamiar włączenia rzeczy do majątku sprawcy może wyrażać się w jakimkolwiek jego zachowaniu, które polega na realizacji uprawnień właścicielskich, a więc np. na posiadaniu rzeczy, dysponowaniu nią, czy też czerpaniu z niej korzyści, przy jednoczesnej świadomości o braku po stronie sprawcy tytułu do władania rzeczą, względnie utraty tytułu do takiego władania. Taką świadomość oskarżona bez wątpienia posiadała, wiedziała bowiem o rozwiązaniu obu umów i związanej z tym powinności zwrotu posiadanych samochodów. Równie niezasadny jest kolejny z podniesionych zarzutów. Nie budzi wątpliwości to, że oskarżonej przysługiwało opisane w nim tzw. prawo do milczenia, powinnością Sądu było jednak dokonanie oceny tej jej postawy procesowej, co zostało – wprawdzie lakonicznie- uczynione w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Podstawowe zasady doświadczenia życiowego wskazują bowiem, że każda niesłusznie oskarżona osoba dokłada wszelkich starań, by uchronić się przed niezasłużona odpowiedzialnością i podejmuje wszystkie możliwe prawnie działania, zmierzające do ujawnienia prawdziwych okoliczności faktycznych. Wbrew zawartym w uzasadnieniu apelacji dywagacjom oskarżona oczywiście miała możliwość zgodnego z prawem zachowania się, nic bowiem nie stało na przeszkodzie aby- gdy zaprzestała uiszczania czynszów leasingowych- zwróciła pokrzywdzonej jednostce oba posiadane samochody. Sąd Rejonowy w wydanym wyroku w sposób zgodny z art. 413 § 2 pkt 1 kpk określił przypisany oskarżonej czyn, wadliwie tylko określając czas jego popełnienia, co jednak zostało w postepowaniu odwoławczym skorygowane. Zwerbalizowane przez obrońcę wątpliwości maja przy tym charakter li tylko subiektywny, na bazie zebranych w sprawie dowodów, ocenionych przez Sąd I instancji zgodnie z zawartymi w art. 7 kpk nakazami obiektywnie rzecz ujmując żadne wątpliwości rozumiane przez pryzmat art. 5 § 2 kpk nie istnieją. Tytułem uzupełnienia stwierdzić należy, że na treść zamiaru, będącego wszak wyłącznie treścią procesów psychicznych wskazują wyłącznie uzewnętrznione aspekty zachowania się sprawcy, korzystającego z prawa do negowania zarzucanego sprawstwa. Występek sprzeniewierzenia nie jest w tym zakresie żadnym wyjątkiem. Nie sposób skutecznie wywodzić, by wymierzona oskarżonej kara była surowa w stopniu rażącym. Wszak mieści się ona w dolnych granicach ustawowego zagrożenia, słusznie Sąd Rejonowy ustalił przy tym pozytywną prognozę kryminologiczna A. S.. Nie zostały przy tym nałożone na nią żadne sankcje natury ekonomicznej, co dodatkowo utwierdza w przekonaniu o słuszności zaskarżonego wyroku. |
||||||||||||||||||||
Wniosek |
||||||||||||||||||||
zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonej od postawionego zarzutu. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||||||||||||||||||||
Podniesione w apelacji zarzuty nie okazały się zasadne a co za tym idzie również zawarty w niej, korelujący z zarzutami wniosek zasadne nie jest. |
||||||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
||||||||||||||||||||
1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
||||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
||||||||||||||||||||
0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
0.11. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||
0.1Zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy w całości w zakresie sprawstwa, winy i kwestii związanych z wymiarem kary. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||||
Wyrok Sądu I instancji jest wolny w tym zakresie od uchybień, opisanych w apelacjach i nie zawiera on również uchybień, o jakich mowa w art. 439 kpk i art. 440 kpk.. |
||||||||||||||||||||
0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
0.0.11. |
Przedmiot i zakres zmiany |
|||||||||||||||||||
0.0.1Zmieniona została data popełnienia przez oskarżona zarzucanego jej czynu. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
||||||||||||||||||||
Przyczyny zmiany zaskarżonego wyroku podane zostały wyżej. |
||||||||||||||||||||
0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
||||||||||||||||||||
1.1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
||||||||||||||||||||
4.1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
||||||||||||||||||||
0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
6. Koszty Procesu |
||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
III |
Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu za postępowanie odwoławcze stanowi przepis art. 636 § 1 k.p.k. Sąd nie stwierdził podstaw faktycznych, uzasadniających odstąpienie od obciążania oskarżonej tymi należnościami. |
|||||||||||||||||||
7. PODPIS |
0.11.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
obrońca |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
||||||
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
0.11.4. Wnioski |
||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Robert Bednarczyk
Data wytworzenia informacji: