VI Ka 558/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze z 2024-10-15
Sygn. akt VI Ka 558/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 15 października 2024 r.
Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:
Przewodniczący – Sędzia Robert Bednarczyk (spr.)
Sędzia Tomasz Skowron
Sędzia Andrzej Żuk
Protokolant Agnieszka Telega
przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w Jeleniej Górze Urszuli Ziembickiej
po rozpoznaniu w dniu 15 października 2024r.
sprawy W. M. ur. (...) w J.
s. J., D. z d. M.
oskarżonego z art. 155 kk
z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze
z dnia 29 maja 2024 r. sygn. akt II K 1809/23
I. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;
II. zasądza od oskarżonego W. M. na rzecz oskarżycieli posiłkowych A. S., K. S. i L. S. kwoty po 840 złotych wobec każdego z oskarżycieli tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym;
III. zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze, w tym 180 złotych opłaty.
UZASADNIENIE |
||||||||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
VI Ka 558/24 |
||||||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
||||||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
||||||||||||||||||||
0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
Wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 29 maja 2024r. w sprawie II K 1809/23 |
||||||||||||||||||||
0.11.2. Podmiot wnoszący apelację |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
||||||||||||||||||||
☒ obrońca |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ inny |
||||||||||||||||||||
0.11.3. Granice zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||||||||||||||||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||||||||||||||||
☒ |
co do kary |
|||||||||||||||||||
☒ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||||||||||||||||
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||||||||||||||||
☐ |
||||||||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||||||||||||||||
0.11.4. Wnioski |
||||||||||||||||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
|||||||||||||||||
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
||||||||||||||||||||
0.12.1. Ustalenie faktów |
||||||||||||||||||||
0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
0.12.2. Ocena dowodów |
||||||||||||||||||||
0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||||||||
0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||||||||
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
|||||||||||||||||||
naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 66 § 1 kk polegające na jego niezastosowaniu wobec oskarżonego w sytuacji, w której wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||||||||||||||||||||
Zarzut, zawarty w apelacji obrońcy nie jest zasadny. Już na wstępie stwierdzić należy, że użyte w art. 66 § 1 kk sformułowanie "sąd może" oznacza, że zastosowanie instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego w wypadku spełnienia wszystkich przewidzianych przez ustawę przesłanek jest prawem, ale nie obowiązkiem sądu. Ujęcie to ma istotne znaczenie z punktu widzenia możliwości postawienia zarzutu obrazy przepisów prawa w postępowaniach apelacyjnym (art. 438 pkt 1 k.p.k.). Niezastosowanie tej instytucji nie stanowi zatem obrazy prawa materialnego (por. wyrok SA w Gdańsku z dnia 24 lutego 2021 r., II AKa 390/20, LEX nr 3284786, wyrok SA w Warszawie z dnia 7 lipca 2020 r., II AKa 236/19, LEX nr 3053716). Niezależnie jednak od formalnoprawnej poprawności tego zarzuty podnieść należy, że zgodnie ze wskazanym przepisem determinantami zastosowania żądanej przez obrońcę instytucji jest kumulatywne wystąpienie przesłanek w postaci niekaralności sprawcy za przestępstwo umyślne, pozytywna prognoza kryminologiczna, stopień społecznej szkodliwości popełnionego czynu, jaki nie jest znaczny i usytuowany na tym samym poziomie stopień winy. Ów stopień winy determinują natomiast rozpoznawalność sytuacji oraz jej prawnej oceny, możliwość przeprowadzenia prawidłowego procesu motywacyjnego i podjęcia decyzji o postąpieniu zgodnym z prawem oraz zdolność do pokierowania zachowaniem. Okoliczności umniejszające winę są zatem pochodne względem okoliczności wyłączających winę. W przedmiotowej sprawie W. M. bez trudu mógł i powinien rozpoznać zagrożenie tym bardziej, że to nie on a pokrzywdzony wprowadził pojazd do garażu a jako osoba obeznana z zasadami korzystania z samochodu, wyposażonego w automatyczną skrzynię biegów miał pełną świadomość w zakresie ryzyka pozostawienia go w pozycji załączonego biegu, umożliwiającego ruch. Jednocześnie widząc stojącego przed maska pojazdu pokrzywdzonego miał on zachowaną w pełni rozpoznawalność sytuacji oraz jej oceny prawnej. Nic także nie stało na przeszkodzie możliwości przeprowadzenia przezeń prawidłowego procesu motywacyjnego i podjęcia właściwej decyzji, ani też zdolności pokierowania swoim zachowaniem. Nie miała miejsca sytuacja działania na rozkaz, bowiem skierowana przez D. S. prośba o uruchomienie zapłonu rozkazem takim nie była, co jak się wydaje jest oczywiste. Skoro tak, to nie sposób zasadnie wywodzić, że stopień winy oskarżonego nie był znaczny a już tylko ten element wyklucza możliwość warunkowego umorzenia postepowania. Z kolei zgodnie z art. 115 § 2 kk przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego lub zagrożonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. Bez wątpienia rozmiar wyrządzonej szkody, przede wszystkim jej nieodwracalny charakter i rodzaj naruszonego dobra prawem chronionego to elementy wyłączające możliwość uznania, że stopień społecznej szkodliwości czynu nie jest znaczny. To samo spostrzeżenie dotyczy i stopnia naruszenia reguł ostrożności, za czym przemawia dostrzeżona przez sprawcę obecność na niewielkiej przestrzeni przed pojazdem pokrzywdzonego. Skoro tak, to i szkodliwość społeczna czynu oceniana musi być na poziomie znacznej. Odwołać się należy do trafnego wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 sierpnia 2014 r. (IV KK 35/14, LEX nr 1498501), w jakim wskazane zostało, że w wypadku przestępstwa zagrożonego karą nie przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności pojednanie stron jest nieodzowne dla możliwości warunkowego umorzenia postępowania. Do takiego pojednania się wszak nie doszło, zaś w apelacji nie zostało stwierdzone, by oskarżony podjął działania ukierunkowane na choćby próbę zadośćuczynienia członkom rodziny zmarłego wyrządzonej im krzywdy. Okoliczności, podawane przez obrońcę w apelacji w postaci niekaralności oskarżonego, nieumyślnego charakteru popełnionego przestępstwa, wyrażonej skruchy i dotychczasowego sposobu życia W. M. w pełni uzasadniają natomiast jego pozytywna prognozę kryminologiczną, czemu jednak Sąd Rejonowy dał wyraz warunkowo zawieszając wykonanie mieszczącej się w dolnych granicach ustawowego zagrożenia kary pozbawienia wolności. W ocenie Sądu brak jest podstaw do dalszego łagodzenia wymiaru kary oraz modyfikacji orzeczonych środków o charakterze kompensacyjnym i probacyjnym. |
||||||||||||||||||||
Wniosek |
||||||||||||||||||||
zmiana wyroku przez warunkowe umorzenie postępowania karnego wobec oskarżonego W. M. na okres próby w wymiarze ustalonym przez Sąd. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||||||||||||||||||||
Podniesiony w apelacji zarzut nie okazał się zasadny a co za tym idzie również zawarty w niej, korelujący z zarzutem wniosek zasadny nie jest. |
||||||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
||||||||||||||||||||
1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
||||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
||||||||||||||||||||
0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
0.11. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||
0.1Zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy w całości. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||||
Wyrok Sądu I instancji jest wolny w tym zakresie od uchybień, opisanych w apelacji i nie zawiera on również uchybień, o jakich mowa w art. 439 kpk i art. 440 kpk.. |
||||||||||||||||||||
0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
0.0.11. |
Przedmiot i zakres zmiany |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
||||||||||||||||||||
0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
||||||||||||||||||||
1.1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
||||||||||||||||||||
4.1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
||||||||||||||||||||
0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
II |
Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach zastępstwa procesowego oskarżycieli posiłkowych w postępowaniu odwoławczym stanowi przepis art. 627 kpk w zw. z art. 634 kpk. |
|||||||||||||||||||
6. Koszty Procesu |
||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
III |
Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu za postępowanie odwoławcze stanowi przepis art. 636 § 1 k.p.k. Sąd nie stwierdził podstaw faktycznych, uzasadniających odstąpienie od obciążania oskarżonego tymi należnościami. |
|||||||||||||||||||
7. PODPIS |
||||||||||||||||||||
0.11.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
obrońca |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
||||||
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☒ |
co do kary |
|||||
☒ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
0.11.4. Wnioski |
||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Robert Bednarczyk, Tomasz Skowron , Andrzej Żuk
Data wytworzenia informacji: