Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 552/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 25 czerwca 2024r.

w sprawie sygn. akt II K 1772/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca oskarżonego

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

---

-------------

------------------------------------

----------------------

------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

------------------

-----------------------------------------

-------------------------

---------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

---------------

--------------------------------

---------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

---------------

------------------------------

--------------------------------------------------------------

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Apelacja adw. K. M. – obrońcy oskarżonego R. N.:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegający na przyjęciu, że miejsce zamieszkania i stosunku rodzinne, w tym przyczyna, dla której oskarżony prowadził pojazd mimo zakazu, nie są okolicznościami łagodzącymi, która to obraza miała wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia i skutkował orzeczeniem kary pozbawienia wolności i orzeczeniem środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 5 lat;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

2.  obraza przepisów prawa materialnego, a to art. 37a§1 k.k. polegająca na jego niezastosowaniu i orzeczeniu wobec oskarżonego bezwzględnej kary pozbawienia wolności, mimo że oskarżony w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności i kara z warunkowym zawieszeniem jej wykonania byłaby wystarczająca dla osiągnięcia celów kary, a nadto postawa oskarżonego, jego właściwości i warunki osobiste oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa przejawiają za zasadnością orzeczenia kary ograniczenia wolności;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

3.  obraza przepisów prawa materialnego, a to art. 69§1 i 2 k.k. polegająca na jego niezastosowaniu i orzeczeniu wobec oskarżonego bezwzględnej kary pozbawienia wolności, mimo że oskarżony w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności i kara z warunkowym zawieszeniem jej wykonania byłaby wystarczająca dla osiągnięcia celów kary, a nadto postawa oskarżonego, jego właściwości i warunki osobiste oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa przejawiają za zasadnością warunkowego zawieszenia kary na okres próby;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

4.  rażąca niewspółmierność kary w postaci roku pozbawienia wolności oraz środka karnego w postaci 5 lat zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podkreślić na wstępie należy, że adw. K. M. wywodząc apelację nie zakwestionowała poczynionych przez Sąd Rejonowy ustaleń, co do sprawstwa i zawinienia oskarżonego R. N. w odniesieniu do przypisanego mu przestępstwa. Sąd meriti w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku w sposób logiczny i przekonywający zaprezentował rozumowanie, które do poczynienia owych ustaleń go doprowadziło. Dokonaną zatem przez tenże Sąd ocenę dowodów i poczynione na jej podstawie ustalenia faktyczne, a nawiązujące do tych zagadnień, Sąd Okręgowy podziela w całości.

Zarzuty z pkt. 2 – 3 apelacji adw. K. M. zostały sformułowane nieprawidłowo. Skoro bowiem Sąd I instancji nie miał obowiązku zastosować w okolicznościach niniejszej sprawy przepisów prawa karnego materialnego statuowanych w treści art. 37a§1 k.k i art. 69§1 i 2 k.k., to nie mógł dopuścić się ich obrazy. Rzecz w tym, że z naruszeniem prawa materialnego we wskazanym przez skarżącą przypadku, a to związanym z niezastosowaniem określonego przepisu, może dojść wyłącznie, gdy ustawa jego wykorzystanie traktuje jako obligatoryjne - postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 18 stycznia 2007r., III KK 459/06, LEX nr 459463; z dnia 15 lutego 2007r., IV KK 234/06, LEX nr 445859; z dnia 26 lutego 2007r., IV KK 41/07, LEX nr 446347. Fakt natomiast, że apelująca zaskarżony wyrok zaatakowała z uwagi na to, że nie zostały w nim zastosowane wobec oskarżonego instytucje prawa, które łagodziłyby jego odpowiedzialność karną względem tej ukształtowanej owym wyrokiem, pozwala stwierdzić, że zarzuty te ogniskują się wokół zagadnienia rażącej niewspółmierności wymierzonej oskarżonemu kary oraz środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów.

Już w tym miejscu podnieść trzeba, że gdyby Sąd Rejonowy warunkowo zawiesił wykonanie wymierzonej R. N. kary pozbawienia wolności, to naruszyłby przepis prawa karnego materialnego z art. 69§1 i 2 k.k. Takie postąpienie doprowadziłoby bowiem do tego, że Sąd ten zastosowałby unormowanie, którego wykorzystanie wobec oskarżonego było niedopuszczalne. Bezzasadnie przecież apelująca wskazała w zarzutach, że oskarżony w czasie popełnienia poddanego ocenie w niniejszym procesie przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności. Dość stwierdzić, że wyrokami Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze w sprawach o sygn. akt II K 1900/16 oraz II K 2139/21, które były prawomocne w trakcie kierowania przez oskarżonego w krytycznym czasie samochodem osobowym, został on skazany na kary pozbawienia wolności.

Nawiązując natomiast do zarzutu z pkt. 1 apelacji wskazującego na to, że Sąd Rejonowy poczynił błędne ustalenia faktyczne, które przyjął za podstawę orzeczenia, podnieść należy, że jego konstrukcja również jest wadliwa. Skoro bowiem apelująca atakuje ustalenia faktyczne, które odnoszą się do oceny wektorów związanych z dyrektywami wymiaru kary i środków karnych, a opisanych w art. 53§1 i 2 k.k., wywodząc przy tym, iż Sąd ten wadliwie określonych okoliczności nie poczytał jako łagodząco wpływających na wymiar tych orzeczeń penalnych, to tego rodzaju wnioskowanie lokowało tenże zarzut również na płaszczyźnie art. 438 pkt. 4 k.p.k.

Podsumowując zatem przedstawione wnioskowanie wskazać trzeba, że wszystkie zarzuty podniesione w środku odwoławczym wywiedzionym przez adw. K. M. plasowały się w obszarze zagadnień rażącej niewspółmierności wymierzonych oskarżonemu R. N. kary oraz środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów.

Odnosząc się zatem do okoliczności podlegających analizie w kontekście względnej podstawy odwoławczej opisanej w art. 438 pkt. 4 k.p.k. podnieść należy, że skoro ustawodawca formułując tę podstawę nie poprzestał na wskazaniu, że sama niewspółmierność kary stanowi podstawę ingerencji w zaskarżony wyrok, ale doprecyzował, że musi być ona rażąca, to przyjąć należy, że tylko wyraźna, bijąca w oczy czy oślepiająca różnica w karze orzeczonej a takiej, która powinna być w okolicznościach danej sprawy wymierzona, daje podstawę do modyfikacji w toku postępowania odwoławczego w rozstrzygnięcie o karze – postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 października 2010r., IV KK 307/10, LEX nr 843668.

Dodać trzeba, że wymierzona kara oraz inne środki oddziaływania penalnego, będąc reakcją na naruszenie obowiązujących norm prawnokarnych, powinny być sprawiedliwe, a zatem, zgodnie z treścią art. 53 k.k., adekwatne do stopnia zawinienia oskarżonego, społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu oraz uwzględniające cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do niego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Z tego też względu z negatywnym odbiorem zarówno skazanego, jak i społeczeństwa spotkać się może nie tylko rozstrzygnięcie, którego rodzaj i wymiar nie uwzględnia w należyty sposób okoliczności obciążających oskarżonego, lecz także nieodzwierciedlające występujących w sprawie okoliczności łagodzących. Dopiero bowiem przy należytym wyważeniu i uwzględnieniu wszystkich okoliczności konkretnej sprawy, mających wpływ na orzeczenie o karze i innych penalnych dolegliwościach, rozstrzygnięcia ich dotyczące mogą być uznane za sprawiedliwe, a więc takie, które oskarżonego wychowają zapobiegając jego powrotowi do przestępstwa, a także będą stanowiły adekwatną odpłatę wobec jego inkryminowanego zachowania, zyskując tym samym akceptację społeczeństwa.

A.. K. M. wskazując, że Sąd Rejonowy publikując zaskarżony wyrok dopuścił się uchybienia, o którym mowa w art. 438 pkt. 4 k.p.k., postulowała jednocześnie, aby Sąd Okręgowy orzekając reformatoryjnie albo orzekł wobec oskarżonego R. N. przy zastosowaniu art. 37a§1 k.k. karę ograniczenia wolności, względnie karę grzywny, albo warunkowo zawiesił wykonanie wymierzonej mu kary pozbawienia wolności przy jednoczesnym złagodzeniu wymiaru samej tej sankcji. Argumentacja zawarta w uzasadnieniu środka odwoławczego, a kwestionująca wymierzoną oskarżonemu karę oraz środek karny, a jest jednak całkowicie nietrafna.

Sąd Rejonowy zasadnie dostrzegł bowiem, że uprzednia wielokrotna karalność R. N. świadczy o lekceważącym jego stosunku do obowiązujących zasad ruchu drogowego, jak i wydanych wobec niego uprzednio orzeczeń skanujących. Dość stwierdzić, że oskarżony był uprzednio wielokrotnie karany za popełnienie przestępstw godzących w różnorodne dobra prawnie chronione, głównie jednak chroniących system państwowej reglamentacji w dostępność do narkotyków oraz związanych z respektowaniem orzeczeń sądowych. Konkretyzując tę ostatnią kwestię wskazać trzeba, że oskarżony dopuścił się przypisanego mu zaskarżonym wyrokiem czynu zabronionego, gdy wyrokami Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze w sprawach o sygn. akt II K 386/23, II K 702/23 oraz II K 395/23 był już trzykrotnie prawomocnie skazany za tożsame rodzajowo występki. Najwyraźniej zatem z tego powodu, że tymi orzeczeniami wymierzano oskarżonemu kary grzywny, jak i orzekano zakazy prowadzenia pojazdów albo w najniższych wymiarach, albo w wymiarze nieznacznie ten pułap przekraczającym, to nie miał on wystarczającej motywacji do ich przestrzegania. Zasadnie zatem Sąd meriti doszedł do wniosku, że wychowawczo i zapobiegawczo wpłynie na oskarżonego kara przewidziana jako jedyna w zagrożeniu ustawowym przypisanego mu zaskarżonym wyrokiem typu czynu zabronionego, bowiem prognozy kryminologiczne, które były przez sądy wobec niego w odniesieniu do tożsamych zachowań stawiane, okazały się całkowicie chybione.

Jeżeli natomiast adw. K. M. zarzuca Sądowi Rejonowemu, że niezasadnie nie poczytał okoliczności związanych z kierowaniem przez R. N. w krytycznym czasie samochodem osobowym jako łagodzących, to tego rodzaju wnioskowanie nie jest trafne. Rzecz w tym, że oskarżony po tym, jak został przez swoją partnerkę dowieziony do szpitala, mógł na zaplanowaną wizytę do tzw. pośredniaka udać się albo taksówką, albo nawet pieszo, ewentualnie telefonicznie ją przełożyć. Mógł też tak zaplanować ten wyjazd, że najpierw jego partnerka podwiozłaby go Powiatowego Urzędu Pracy, aby następnie udać się już sama na zaplanowaną wizytę lekarską. Tego rodzaju planowanie tym bardziej powinno być przez oskarżonego realizowane zważywszy na to, co już podniesiono, że uprzednio już trzykrotnie dopuścił się tożsamych rodzajowo przestępstw. Wnioskowanie apelującej, które w jej ocenie powinno oddziaływać łagodząco na odpowiedzialność, zasadnie zatem przez Sąd Rejonowy nie zostało w ten sposób poczytane. Irrelewantne znaczenie ma w tym kontekście również miejsce zamieszkania oskarżonego, które znajduje się z dala od głównych szlaków komunikacyjnych.

Celnie też Sąd I instancji nie uznał sytuacji osobistej R. N. jako okoliczności łagodzącej. Fakt bowiem, że wraz z partnerką uczestniczy w wychowywaniu jej trójki małoletnich dzieci, na jego odpowiedzialność karną istotnie nie rzutuje. Okoliczność ta może mieć znaczenie w toku postępowania wykonawczego dotyczącego odroczenia wykonania kary czy udzielenia przerwy w jej odbywaniu.

Podsumowując rozważania należy z całą stanowczością podnieść, że zwłaszcza w kontekście wektorów wpływających na społeczną szkodliwość przypisanego R. N. zachowania, nie można było żadną miarą uznać, że wymierzone mu zaskarżonym wyrokiem kara 1 roku pozbawienia wolności oraz środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 5 lat, jak i świadczenie pieniężne w najniższej ustawowo przewidzianej wysokości były rażąco niewspółmiernie surowe. Zarówno bowiem rodzaj wymierzonej mu kary, jej wysokość, jak orzeczone wobec niego środki karne, a także ich wymiar, nie budziły zastrzeżeń pod kątem analizowanej względnej przesłanki odwoławczej. Ta ostatnia bowiem aktualizuje się jedynie wówczas, gdy, co już podniesiono, mamy do czynienia z niewspółmiernością w stopniu rażącym. Taka dysproporcja ad casu nie występuje.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez:

- wymierzenie oskarżonemu kary 4 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym, ewentualnie kary grzywny w wymiarze 150 stawek dziennych po 10zł, ewentualnie kary 3 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym jej zawieszeniem na okres próby wynoszący 1 rok;

- orzeczenie wobec oskarżonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 1 roku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Powody, które skutkowały nieuwzględnieniem wniosku przytoczone zostały we wcześniejszej części uzasadnienia.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok utrzymano w mocy w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Przyczyny, które doprowadziły do utrzymania zaskarżonego wyroku w mocy zostały już opisane.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

---------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

---------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

--------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

W związku z faktem, że R. N. nie wykonuje zatrudnienia, nie dysponuje też podlegającym spieniężeniu majątkiem, Sąd Odwoławczy postanowił zwolnić go od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając nimi Skarb Państwa.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rażąca niewspółmierność kary i środka karnego.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana