Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 499/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 23 kwietnia 2024 r. w sprawie o sygn. akt
II K 1806/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca oskarżonego

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

------------------

--------------------------------------------------

----------------

---------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

------------------

--------------------------------------------------

--------------

---------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

------------------------------

--------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

---------------

------------------------------

--------------------------------------------------------------

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Rażącej niewspółmierności kary wymierzonej oskarżonemu D. A. za przypisane mu przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. w wymiarze 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 (dwóch) lat i orzeczenie wobec oskarżonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 6 (sześciu) lat skutkiem nieuwzględnienia wobec tego oskarżonego istotnych okoliczności łagodzących, ustalenia nadmiernego stopnia szkodliwości społecznej jego czynu oraz braku przyjęcia, iż kara o charakterze wolnościowym w postaci grzywny – w połączeniu z pozostałymi elementami kary – byłaby w pełni adekwatna oraz wystarczająca dla osiągnięcia w stosunku do oskarżonego D. A. celów postępowania, w tym zapobieżeniu ewentualnemu powrotowi do przestępstwa

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W przedmiotowej sprawie wina i sprawstwa oskarżonego w zakresie przypisanego mu przestępstwa nie była kwestionowana przez strony postępowania. Apelacja wywiedziona na korzyść oskarżonego przez reprezentującego go obrońcę odnosiła się jedynie do orzeczonej kary i środka karnego ze wskazaniem na ich rażąco surowy wymiar. W przekonaniu obrońcy sprawiedliwe byłaby orzeczenie kary grzywny jak również krótszego okresu środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym.

Zgodnie ze stanowiskiem utrwalonym w doktrynie i orzecznictwie rażąca niewspółmierność kary występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych
i wychowawczych. Pojęcie rażącej niewspółmierności kary oznacza znaczną, wyraźną
i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną
a karą sprawiedliwą (zasłużoną). Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie ustalonych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, należy przyjąć, że występuje wyraźna różnica między karą wymierzoną a karą, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12 października
2021 r., sygn. akt II AKa 251/20, LEX nr 3283603). Nie każda nietrafność orzeczenia o karze, ale tylko jej rażąca niewspółmierność uzasadnia zmianę orzeczenia o karze (art. 438 pkt 4 k.p.k.). Niewspółmierność rażąca to znaczna, zasadnicza, "bijąca w oczy" różnica między karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą. Zarzut rażącej niewspółmierności kary jako zarzut z kategorii ocen można zasadnie podnosić tylko wówczas, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy ( por. m. in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2021 r., II DOW 15/21, LEX nr 3261440).

W ocenie Sądu Okręgowego kara wymierzona oskarżonemu D. A. za przypisane mu przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. wymierzona została z zachowaniem dyrektyw zawartych w art. 53 k.k. Wydając rozstrzygnięcie w tym przedmiocie, Sąd Rejonowy uwzględnił stopień społecznej szkodliwości popełnionego czynu, który słusznie ocenił jako znaczny ze względu na szereg okoliczności wskazujących na wysokie zagrożenie jakie spowodował oskarżony jak również znaczne naruszenie reguł ostrożności w ruchu drogowym. Zauważyć przede wszystkim należy, że w inkryminowanym czasie oskarżony znajdował się pod znacznym wpływem alkoholu. Trafnie Sąd Rejonowy dostrzegł, że oskarżony jest kierowcą zawodowym, stosownym jest zatem oczekiwać od niego najwyższej staranności w związku z zadaniami wykonywanymi w pracy. Ponadto kierował ciągnikiem siodłowym z naczepą, co wymaga szczególnie wzmożonej ostrożności. Nie ulega wątpliwości, że oskarżony spowodował duże zagrożenie w ruchu drogowym, prowadził pojazd w miejscu gdzie znajdowały się zbiorniki z substancjami łatwopalnymi, poruszali się piesi, i w tych warunkach uderzył w inny pojazd. Powyższe okoliczności wskazują, że czyn którego dopuścił się oskarżony był wysoce naganny. Nie stracił przy tym z pola widzenia Sąd I instancji okoliczności uprzedniej karalności oskarżonego za przestępstwo podobne na karę grzywny przez zagraniczny sąd, co słusznie zostało potraktowane jako dodatkowa okoliczność obciążająca.

W związku z powyższym orzeczona kara 8 miesięcy pozbawienia wolności pozostaje adekwatna do stopnia winy oskarżonego oraz społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu. Jej wymiar nie jest bowiem wygórowany i nie odbiega
w znacznym stopniu od minimum ustawowego zagrożenia wynikającego z brzmienia art. 178a § 1 k.k. Podzielić należy stanowisko Sądu Rejonowego wyrażone
w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, iż w realiach niniejszej sprawy konieczne było orzeczenie kary pozbawienia wolności. Wbrew postulatom apelującego obrońcy,
w świetle wszystkich ujawnionych w sprawie okoliczności, prawidłowa realizacja dyrektyw wymiaru kary nie pozwalała na zastosowanie instytucji prawa materialnego przewidzianej w art. 37a § 1 k.k. i tym samym brak było podstaw do wymierzenia oskarżonemu wnioskowanej kary grzywny. Nie można przy tym tracić z pola widzenia, że pomimo licznych okoliczności obciążających Sąd Rejonowy dostrzegł okoliczności łagodzące, w tym dobrowolnego podjęcia przez oskarżonego terapii uzależnienia od alkoholu. Trafnie zatem postawiono wobec niego pozytywną prognozę kryminologiczną. Słuszne pozostaje orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności, okres próby wynoszący 2 lata jawi się jako odpowiedni do zweryfikowania postawy oskarżonego spełniając przy tym cele prewencyjne
i resocjalizacyjne.

Brak było również podstaw do podzielenia słuszności zarzutu obrońcy w zakresie w jakim wskazywał na rażąco surowy wymiar orzeczonego środka karnego. W związku z przypisaniem oskarżonemu przestępstwa z art. 178a § 1 k.k. Sąd Rejonowy zobligowany był na podstawie art. 42 § 2 k.k. orzec środek karny
w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów, albo pojazdów określonego rodzaju, którego minimalny wymiar ustawodawca określił na 3 lata. Obowiązek orzeczenia wobec nietrzeźwego sprawcy przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, uczestniczącego w ruchu, środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych albo pojazdów mechanicznych określonego rodzaju, ściśle sprzęgnięty jest z celem, jaki zakaz ten ma realizować. Chodzi najpierw o cele, które zakaz ma osiągnąć wobec oskarżonego, przede wszystkim cele zapobiegawcze, wysunięte przed cele wychowawcze. Taka hierarchia celów została przyjęta przez ustawodawcę także przy orzekaniu środków karnych (vide: Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Karna dnia 4 kwietnia 2007 r. III KK 14/07). W przedmiotowej sprawie ustalono, że oskarżony będąc zawodowym kierowcą prowadzącym zespół pojazdów transportowych znacznych rozmiarów w stanie nietrzeźwości spowodował znaczne zagrożenie bezpieczeństwa
w ruchu drogowym. Sąd Okręgowy podziela przyjęte przez Sąd I instancji stanowisko, że wskazane okoliczności implikują konieczność zastosowania środka karnego
w wymiarze przekraczającym ustawowe minimum. Zakres zastosowanego środka karnego nie budzi zastrzeżeń Sądu Odwoławczego. Oskarżony uprzednio również kierował pojazd mechaniczny w stanie nietrzeźwości, za co został prawomocnie skazany przez zagraniczny sąd. Konieczne jest zatem skuteczne wyeliminowanie go z ruchu drogowego jako kierującego, na relatywnie długi okres. Wymiar środka karnego wynoszący 6 lat jawi się zatem jako odpowiedni do zapewnienia bezpieczeństwa w ruchu drogowym uzmysławiając przy tym oskarżonemu naganność jego dotychczasowej postawy. Zakres jak i wymiar orzeczonego zakazu nie wskazuje, aby było to rozwiązanie rażąco surowe. Wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonego orzeczenie krótszego okresu przedmiotowego zakazu stanowiłoby w realiach niniejszej sprawy nieuzasadniony przejaw pobłażliwości wobec oskarżonego w rażący sposób naruszającego zasady bezpieczeństwa w komunikacji.

Mając na względzie wyżej opisane okoliczności wskazać należy, że orzeczona kara jak również środek karny są adekwatne do stopnia winy i społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu czynu. Uznać należy je za rozwiązania stanowcze
i niezbędne, stanowią bowiem odpowiedni środek represji karnej realizując cele kary
i środka karnego w zakresie prewencji ogólnej i szczególnej. Ich wymiar jest odpowiedni aby wdrożyć oskarżonego do przestrzegania prawa. Sąd Okręgowy w pełni aprobuje orzeczenie o karze i środku karnym, co skutkowało uznaniem zarzutu apelującego za niezasadny.

Wniosek

1.  zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej orzeczenia w pkt I o karze wymierzonej oskarżonemu za przepisane mu przestępstwo u wymierzenie mu kary grzywny w wymiarze 150 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 30 zł

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

2.  zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej orzeczenia w pkt III o środku karnym zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 6(sześciu) lat i ustalenie czasu trwania ww. środka karnego na okres lat 4 (czterech)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Mając na względzie argumentację wyrażoną w poprzedniej części uzasadnienia brak było podstaw do zmiany wyroku w wyżej wymienionym zakresie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Sąd Okręgowy utrzymał w całości zaskarżony wyrok wobec oskarżonego D. A..

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wobec niezasadności zarzutów apelacji zaskarżony wyrok należało utrzymać w mocy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Bezwzględna przyczyna odwoławcza

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

Zasada ne peius

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

--------------

-------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Sąd Odwoławczy zasądził oskarżonego D. A. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze w kwocie 200 zł, w tym 180 zł opłaty, której wysokość określono na podstawie art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. opłatach w sprawach karnych oraz ryczałt za doręczenie wezwań i innych pism w postępowaniu odwoławczym w wysokości 20 złotych, zgodnie z regulacją zawartą w § 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rażąco surowy wymiar orzeczonej kary i środka karnego

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana