Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 494/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 26 kwietnia 2023 r. w sprawie o sygn.
akt II K 1971/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca oskarżonego

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

2

G. J.

Poprawa zachowania oskarżonego po popełnieniu czynów zabronionych

Pismo D. J. i J. J. z dnia 6.09.2023 r.

k.209

k. 212

G. J.

dokonanie przez oskarżonego
w październiku 2022 r. w K. kradzieży z włamaniem na szkodę B. C.

Zeznania świadka B. C. złożone w toku rozprawy apelacyjnej

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

------------------

--------------------------------------------------

--------------

---------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

Pismo D. J. i J. J. z dnia 6 września 2023 r

Pismo dołączone przez obrońcę w toku postępowania apelacyjnego. Brak podstaw do kwestionowania jego wiarygodności.

2

Zeznania świadka B. C. złożone w toku rozprawy apelacyjnej

Niezależnie od zakresu wywiedzionej apelacji sąd odwoławczy dostrzegł z urzędu konieczność uzupełniania uprzednio składanych zeznań świadka B. C., celem wyjaśnienia okoliczności popełniania czynu opisanego w pkt 7 części wstępnej zaskarżonego wyroku. Zeznania świadka były spójne, logiczne i wiarygodne. Korespondowały z zeznaniami składanymi w toku postępowania przygotowawczego. Świadek uzupełniała szczegóły zdarzenia, potwierdzając zaistnienie na jej szkodę przestępstwa z art. 279 § 1 k.k.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

---------------

------------------------------

--------------------------------------------------------------

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść wyroku przez przyjęcie, iż oskarżony G. J. dopuścił się czynu opisanego w punkcie 1 aktu oskarżenia, w sytuacji braku podstaw do takiego uznania, w szczególności wobec odmowy na rozprawie głównej składania zeznań przez pokrzywdzonych D. J. i J. J. obejmujących wszystkie wcześniej złożone przez pokrzywdzonych zeznania w sprawie

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy a to art. 5 § 2 k.p.k. w wyniku nierozstrzygnięcia niedających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego i art. 7 k.p.k. poprzez ocenę zebranych w sprawie dowodów bez uwzględnienia zasada prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad 1 – 2

Zarzuty zgłoszone w apelacji obrońcy korespondowały ze sobą i koncentrowały się wokół tożsamego zagadnienia dotyczącego przypisania oskarżonemu popełniania przestępstwa z art. 207 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. Zasadnym jest zatem odnieść się do nich łącznie.

W toku postępowania świadkowie D. J. i J. J.stosownie do treści art. 182 § 1 k.p.k. odmówili składania zeznań. Zgodnie natomiast
z treścią art. 186 § 1 k.p.k. składane przez nich zeznania w toku postępowania przygotowawczego objęte są zakazem dowodowym, zatem należy je traktować jako niebyłe. Jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku sąd I instancji prawidłowo zastosował wskazane przepisy proceduralne, albowiem zeznania wskazanych świadków nie były podstawą ustalenia faktów. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego termin "zeznania" należy rozumieć w sensie materialnym – jako przekazanie informacji przez świadka podmiotowi wykonującemu czynności procesowe w ramach szeroko rozumianego postępowania karnego, dla celów tego postępowania i z inspiracji tego podmiotu. Artykuł 186 § 1 in fine k.p.k. obejmuje zatem także zakaz odtwarzania takich "zeznań", które nie były w sposób formalny protokołowane (vide: wyrok Sądu Najwyższego z 21.3.2013 r., III KK 268/12, KZS 2013). W realiach niniejszej sprawy oznacza to, że nie tylko za niebyłe uznać należy uprzednio składane zeznania wskazanych świadków, ale także wszelkie notatki i dokumenty sporządzone z ich udziałem, które obciążały oskarżonego.

Stwierdzić należy, że materiał dowodowy zgromadzony w toku postępowania nie jest wystarczający do możliwości jednoznacznego odwzorowania stanu faktycznego
w kontekście stwierdzenia sprawstwa oskarżonego w zakresie przestępstwa z art. 207 § 1 k.k.

Oskarżony w toku postępowania kilkukrotnie zmieniał wyjaśnienia. Ich zakres był ograniczony, nie zawierały szerszych szczegółów dotyczących popełniania któregokolwiek z zarzucanych mu czynów. Wskazać jednak należy, że w protokole przesłuchania (k.75) oskarżony ostatecznie nie przyznał się do popełnienia czynu z art. 207 § 1 k.k., przyznając się jednocześnie do popełnienia innych zarzucanych czynów. Brak jest zatem możliwości przypisania jego wyjaśnieniom przymiotu wiarygodności
w zakresie jakim uprzednio potwierdził swoje sprawstwo w kontekście omawianego czynu.

Zeznania świadków M. P., M. M., S. K., M. S. potwierdzają, iż w ich obecności oskarżony zachowywał się agresywnie, jednak odnoszą się do innego zdarzenia, mianowicie czynu opisanego w pkt 8 części wstępnej wyroku. Wskazani świadkowie nie posiadali szerszej wiedzy na temat zachowania oskarżonego względem D. J. i J. J.. Dodatkowo wskazać należy, że informacje Policji (k. 165) potwierdzają jedynie otrzymanie szeregu zgłoszeń dotyczących niezgodnego z prawem zachowania oskarżonego, który ponadto wbrew orzeczonemu zakazowi kontaktowania i zbliżania do D. J. i J. J. zjawiał się kilkukrotnie w miejscu ich zamieszkania. Wskazany dowód potwierdza jednak jedynie wyczerpanie przez oskarżonego znamion przestępstwa z art. 244 k.k., za co oskarżony także został skazany w zapadłym w niniejszej sprawie wyroku. Nie była to okoliczność kwestionowana w toku procesu okoliczność, znalazła także potwierdzenie w wyjaśnieniach złożonych oskarżonego.

Wskazać należy, że do bytu przestępstwa z art. 207 § 1 k.k. ustawodawca przewiduje konieczność czynności sprawczej w postaci znęcania się fizycznego lub psychicznego nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy. Ustalenie zamkniętego katalogu czynności mieszczących się w jego zakresie znaczeniowym nie jest możliwe i należy je każdorazowo analizować przez pryzmat kontekstu sytuacyjnego oraz materiału dowodowego. Semantyka wskazanego zwrotu „znęcania się” wskazuje na zadawanie drugiej osobie cierpień. Zgormadzone w toku postępowania dowody na których oparł się sąd rejonowy nie pozwalają zatem na stwierdzenie, aby swoim działaniem oskarżony wypełnił znamiona omawianego przestępstwa. Materiał dowodowy we wskazanym zakresie ma ograniczony charakter i w ocenie sądu odwoławczego jest niewystarczający do pociągnięcia oskarżonego do odpowiedzialności karnej z art. 207 § 1 k.k.. Analiza akt sprawy nie wskazuje, aby ktokolwiek poza pokrzywdzonymi mógł być świadkiem ewentualnej przemocy oskarżonego względem jego rodziców w inkryminowanym czasie. Zatem ustalenia faktyczne dokonane przez sąd rejonowy nie miały oparcia w dowodach.

Wobec skorzystania przez świadków D. J. i J. J.
z prawa do odmowy zeznań w niniejszej sprawy pojawiły się niedające się rozstrzygnąć wątpliwości odnośnie sprawstwa oskarżonego w zakresie czynu opisanego w pkt 1 części wstępnej wyroku. Słusznie zatem obrońca w wywiedzionej apelacji zwrócił uwagę na błędy proceduralne sądu rejonowego poprzez naruszenie art. 5 § 2 k.p.k. oraz 7 k.p.k. albowiem niedające się usunąć wątpliwości powinny były zostać rozstrzygnięte na korzyść oskarżonego.

W związku z powyższym podniesione przez obrońcę zarzuty należało uznać za zasadne. Skutkowały one uniewinnieniem oskarżonego od popełnienia czynu opisanego w pkt I części wstępnej zaskarżonego wyroku.

Wniosek

Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego G. J. od popełnienia czynu opisanego w punkcie 1 części wstępnej wyroku

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd Odwoławczy nie dopatrzył zaistnienia okoliczności wskazanych w art. 439 § 1 k.p.k. lub w art. 454 k.p.k. a także konieczności przeprowadzenia na nowo przewodu sądowego
w całości. Brak jest zatem podstaw do uchylenia zaskarżonego wyroku, złożony zatem w tym zakresie wniosek apelującego był niezasadny.

Wobec stwierdzenia trafności wywiedzionych w apelacji zarzutów, zasadny jest wniosek apelującego o zmianę zaskarżonego wyroku. Analiza materiału dowodowego wskazuje, że oskarżony G. J. powinien zostać uniewinniony od popełnienia czynu opisanego w punkcie 1 części wstępnej wyroku, co skutkowało wydaniem wyroku reformatoryjnego.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Pkt II, III, IV, VI, VII, VIII, IX części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wskazane rozstrzygnięcia nie były przedmiotem wywiedzionej apelacji. Sąd odwoławczy nie znalazł podstaw by ingerować z urzędu w treść wyroku we wskazanej części. Wskazane rozwiązania uznać należy za słuszne, a ich zastosowanie zostało właściwie uargumentowane w treści sporządzonego przez sąd rejonowy uzasadnienia. Skutkowało to utrzymaniem w mocy wskazanej części wyroku.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Pkt I części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku, skutkujący utratą mocy pkt V części dyspozytywnej

Zwięźle o powodach zmiany

Wobec stwierdzenia zasadności zarzutów apelacyjnych, konieczna była zmiana zaskarżonego wyroku w zakresie w jakim sąd rejonowy skazał oskarżonego w pkt I części dyspozytywnej wyroku za popełnienie zarzucanego mu czynu z art. 207 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. skazując go na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. Ustalenia poczynione przez sąd okręgowy wskazują, iż oskarżonego należało uniewinnić od popełniania powyższego czynu. Koniecznym zatem było zmienić zaskarżony wyrok we wskazanym zakresie.

Wskazana kara zgodnie z pkt V części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku została objęta węzłem kary łącznej. Wobec uniewinnienia oskarżonego od popełnienia czynu opisanego w pkt 1 części wstępnej zaskarżonego wyroku stwierdzić należy, że rozstrzygniecie sądu rejonowego w zakresie kary łącznej w wymiarze 2 lat pozbawienia wolności straciło moc. Sąd okręgowy zobligowany był zatem orzec na nowo o karze łącznej kierując się brzmieniem art. 86 § 1 k.k. i art. 91 § 2 k.k. W pkt II, III oraz VI części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku wymierzono odpowiednio jednostkowe kary pozbawienia wolności w wymiarach 10 miesięcy, 1 roku i 1 miesiąca oraz 3 miesięcy. Kierując się (podobnie jak sąd rejonowy) zasadą asperacji wymiar kary łącznej określono na 1 rok i 8 miesięcy pozbawienia wolności. Jest on współmierny do stopnia winy oraz społecznej szkodliwości czynów popełnionych przez oskarżonego. Wskazane rozwiązanie spełni cele kary w zakresie zarówno prewencji ogólnej
i szczególnej, uświadomi oskarżonemu naganność jego postępowania i pozwoli wdrożyć go do przestrzegania porządku prawnego.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

---------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

---------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

--------------

-------------------------------------------------------------------------------------------

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III i IV

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. prawo
o adwokaturze, zgodnie z wnioskiem obrońcy wskazanym w treści apelacji, sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. N. kwotę 1008 zł. w tym podatek od towarów i usług tytułem nieopłaconej obrony z urzędu w postepowaniu odwoławczym, gdyż oskarżony korzystał z pomocy obrońcy ustanowionej z urzędu, a koszty tej obrony nie zostały opłacone.

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. ze względu na trudną sytuację materialną oskarżonego sąd okręgowy zwolnił go od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze obciążając nimi Skarb Państwa.

PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

przypisanie oskarżonemu sprawstwa za zarzucany czyn opisany w pkt 1 części wstępnej wyroku sądu rejonowego

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana