VI Ka 445/22 - wyrok Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze z 2022-10-18
Sygn. akt VI Ka 445/22
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 18 października 2022 r.
Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:
Przewodniczący – Sędzia Robert Bednarczyk
Protokolant Agnieszka Telega
po rozpoznaniu w dniu 18 października 2022 r.
sprawy
1. P. B. ur. (...) w J.
s. F., Z. z domu P.
2. J. M. ur. (...) we W.
s. J. i D. z domu G.
3. A. P. ur. (...) w J.
s. S. i J. z domu B.
oskarżonych z art. 212 § 1 kk
z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonych
od wyroku Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze
z dnia 29 kwietnia 2022 r. sygn. akt II K 1540/21
I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uniewinnia oskarżonych J. M., P. B. i A. P. od popełnienia opisanego w punkcie I części rozstrzygającej czynu;
II. zasądza od oskarżyciela prywatnego J. R. (1) na rzecz oskarżonych J. M., P. B. i A. P. kwoty po 840 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu odwoławczym;
III. na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych wymierza oskarżycielowi prywatnemu J. R. (1) opłatę w kwocie 60 złotych za obie instancje.
UZASADNIENIE |
||||||||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
VI Ka 445/22 |
||||||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
||||||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
||||||||||||||||||||
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
Wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 29 kwietnia 2022r. w sprawie II K 1540/21 |
||||||||||||||||||||
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
||||||||||||||||||||
☒ obrońca |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ inny |
||||||||||||||||||||
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||||||||||||||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||||||||||||||||
☐ |
co do kary |
|||||||||||||||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||||||||||||||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||||||||||||||||
☐ |
||||||||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||||||||||||||||
1.4. Wnioski |
||||||||||||||||||||
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
|||||||||||||||||
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
||||||||||||||||||||
2.1. Ustalenie faktów |
||||||||||||||||||||
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
2.2. Ocena dowodów |
||||||||||||||||||||
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||||||||
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||||||||
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
|||||||||||||||||||
I. naruszenie art. 411 § 1 i 3 k.p.k. poprzez odroczenie ogłoszenia wyroku w dniu 29.04.2022. z godz. 8.15 na godz. 15.30, bez zachowania formy postanowienia, II. naruszenie art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, sprzecznej z zasadami prawidłowego rozumowania oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i bezpodstawne przyjęcie, że oskarżeni w swoim piśmie z dnia 02.12.2019r. zarzucili J. R. (1) nadużywanie alkoholu oraz dokonywanie poważnych przestępstw tj. wykonanie operacji lotniczych pod wpływem alkoholu, w sytuacji, gdy oskarżeni w swoim piśmie wskazywali jedynie, że docierają do nich trudne do zweryfikowania informacje, że J. R. (1) najprawdopodobniej nadużywa alkoholu oraz, że zdarzyło mu się pod jego wpływem prowadzić operacje lotnicze, III. naruszenie art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, sprzecznej z zasadami prawidłowego rozumowania oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i wybiórcze oparcie się przy ocenie zachowania oskarżonych jedynie na fragmencie pisma z dnia 02.12.2019r., podczas gdy oskarżeni wskazywali także na inne zachowania J. R. (1), będące powodem skierowania tego pisma, takie jak rosnący poziom agresji przejawiający się w kontaktach osobistych, jak również w wypowiedziach umieszczanych w przestrzeni elektronicznej, używany przez oskarżyciela język, poruszane tematy czy też incydent z dnia 12.09.2018r. opisany w raporcie nr (...) Działu (...) Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, które to okoliczności zostały wykazane w toku postępowania i świadczyły o zasadności wniosku oskarżonych, IV. naruszenie art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, sprzecznej z zasadami prawidłowego rozumowania oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego poprzez zarzucanie oskarżonym, że bezpodstawnie skierowali swój wniosek z dnia 01.12.2019r. przy jednoczesnym twierdzeniu, że powinni byli o faktach opisanych we wniosku zawiadomić policję lub prokuraturę, V. naruszenie art. 212 § 1 k.k. poprzez bezpodstawne przyjęcie, że pismo oskarżonych i zawarte w nim treści miało narazić oskarżyciela na utratę zaufania takich instytucji jak Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego w W., Naczelny Lekarza Lotnictwa Cywilnego w W. oraz Główny Ośrodek Badań Lotniczo-lekarskich Aeroklubu Polskiego we W. niezbędnego do wykonywania zawodu instruktora pilota samolotowego, podczas, gdy obowiązujące przepisy nie przewidują konieczności wykazania się zaufaniem wymienionych instytucji w celu uzyskania czy utrzymania uprawnień pilota czy instruktora, a decyzja o przyznaniu uprawnień pilota i pilota instruktora nie jest zależna od uznania organu przyznającego te uprawnienia, VI. naruszenie art. 212 § 1 k.k. poprzez bezpodstawne przyjęcie, że pismo oskarżonych i zawarte w nim treści miało narazić oskarżyciela na utratę zaufania takich instytucji jak Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego w W., Naczelny Lekarz lotnictwa Cywilnego w W. oraz Główny Ośrodek Badań Lotniczo-lekarskich Aeroklubu Polskiego we W. niezbędnego do posiadania zezwolenia na broń palną – w sytuacji gdy w/w instytucje nie mają żadnego wpływu ani kompetencji w kwestię uzyskania czy utrzymania zezwolenia na posiadanie broni palnej |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny ☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny ☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny ☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny ☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||||||||||||||||||||
Apelacja jest zasadna. Tytułem wstępu podnieść należy, że Sąd Rejonowy przypisał oskarżonym pomówienie J. R. (1) o nadużywanie przez niego alkoholu oraz wykonywanie operacji lotniczych pod wpływem alkoholu, co miało narazić go na utratę zaufania Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego w W., Naczelnego Lekarza Lotnictwa Cywilnego w W. oraz Głównego Ośrodka Badań Lotniczo-Lekarskich Aeroklubu Polskiego we W., niezbędnego do wykonywania zawodu instruktora pilota samolotowego jak również do posiadania zezwolenia na broń palną. Kierunek wywiedzionej apelacji w połączeniu z treścią art. 434 § 1 kpk uniemożliwia dokonywanie jakichkolwiek niekorzystnych dla oskarżonych ustaleń a to zawęża pole kontroli instancyjnej zaskarżonego wyroku do oceny, czy tak sformułowana treść istotnie jest jednoznaczna z powinnością ustalenia sprawstwa oskarżonych w zakresie występku z art. 212 § 1 kk. Racje ma obrońca wywodząc, że wskazane w wyroku instytucje nie posiadają żadnych kompetencji w przedmiocie kwestii zezwolenia na broń palną, co samo przez się obligowałoby do wyeliminowania tego skutku z opisu zachowań oskarżonych. Co jednak istotniejsze, przestępstwo zniesławienia należy do kategorii przestępstw umyślnych, które można popełnić zarówno w zamiarze bezpośrednim, jak i ewentualnym. Sprawca czynu zabronionego musi mieć zatem świadomość tego, że jego wypowiedź zawiera zarzut zniesławiający pod adresem innej osoby a ponadto musi sobie zdawać sprawę z tego, że podniesienie lub rozgłoszenie takiego zarzutu może narazić podmiot, którego on dotyczy, na poniżenie w opinii publicznej lub utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności. Na płaszczyźnie woluntatywnej zamiaru sprawca winien chcieć podmiot pomawiany poniżyć lub spowodować utratę przez niego zaufania bądź też na to się godzić. W przedmiotowej sprawie oskarżeni wystosowali, co bezsporne, pismo z dnia 2 grudnia 2019r. do Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego, Naczelnego Lekarza Lotnictwa Cywilnego w W. oraz Głównego Ośrodka Badań Lotniczo-Lekarskich Aeroklubu Polskiego we W. z intencją wstrzymania oskarżycielowi w lotach i poddanie go niezbędnym badaniom medycznym. Z jego treści, katalogu adresatów oraz osnowy wniosku nie sposób wywodzić, że podstawowym lub choćby ubocznym zamiarem sprawców było osiągnięcie skutku w postaci utraty zaufania niezbędnego do wykonywania zawodu instruktora pilota. Wszak oskarżeni wniosek swój skierowali do odpowiednich organów celem inicjacji prawem przewidzianych działań. Trudno też nie dostrzec, że przedstawiona w uzasadnieniu wniosku forma, w jakiej oskarżeni opisali domniemywane nadużywanie przez J. R. (1) alkoholu i prowadzenie pod jego wpływem operacji lotniczych także nie wskazuje na chociażby ewentualny zamiar zniesławienia pokrzywdzonego. Z użytych sformułowań wprost wynika, że opisane cechy zostały ujawnione w formie li tylko pogłosek, jakich zweryfikować nie sposób, zaś z wiarygodnych w tym zakresie wyjaśnień oskarżonych wynika, że tak nieostre i niekategoryczne sformułowania użyte zostały właśnie po to, aby nie doszło do popełnienia przestępstwa zniesławienia. Trudno wyobrazić sobie, że skoro pogłoski tego rodzaju były oskarżonym znane, to oskarżeni powinni byli powstrzymać się od jakichkolwiek działań, zmierzających do ich weryfikacji. Z kolei najprostszą a zarazem zgodną z prawem weryfikacją tych okoliczności jest poddanie osoby, jakiej rzecz dotyczy specjalistycznym badaniom. Z kolei bez wątpienia w dniu 12 września 2018r. doszło z udziałem oskarżyciela do incydentu lotniczego, jaki podlegał wyjaśnieniu. Równie bezsporne jest kierowanie przez niego znajdującej się w aktach sprawy (k.6-11) oraz przyznany fakt przechowywania na terenie aeroklubu broni palnej. Te elementy zasadnie mogły wywołać u oskarżonych przekonanie o możliwym, acz wynikającym li tylko z pogłosek nadużywaniu przez J. R. (1) alkoholu, co łączyć się musiało z przeprowadzeniem stosownych badań. W tej sytuacji zawarty w apelacji zarzut obrazy art. 7 kpk jest zasadny, bo prawidłowa ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku o braku po stronie oskarżonych umyślności w działaniu, co wyłącza możliwość przypisania im sprawstwa występku z art. 212 § 1 kk. Efektem jest konieczność zmiany zaskarżonego wyroku i uniewinnienie tychże oskarżonych, co w świetle art. 436 kpk czyni zbędnym odnoszenie się do pozostałych zarzutów. |
||||||||||||||||||||
Wniosek |
||||||||||||||||||||
I. uchylenie zaskarżanego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji ewentualnie II. o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonych od zarzucanego im czynu |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||||||||||||||||||||
Skoro zawarta w apelacji argumentacja jest zasadna w zakresie wyżej opisanym, to jako uzasadniony jawi się i sformułowany w niej wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku. |
||||||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
||||||||||||||||||||
1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
||||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
||||||||||||||||||||
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||||
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
|||||||||||||||||||
Zaskarżony wyrok został zmieniony poprzez uniewinnienie oskarżonych. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
||||||||||||||||||||
Przyczyny zmiany wyroku Sądu I instancji wskazane zostały wyżej. |
||||||||||||||||||||
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
||||||||||||||||||||
1.1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
||||||||||||||||||||
4.1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
||||||||||||||||||||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
6. Koszty Procesu |
||||||||||||||||||||
P unkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
II, III |
Podstawę prawna rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów sądowych jest art. 632 pkt 1 kpk oraz art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 23.06 1973r. o opłatach w sprawach karnych. |
|||||||||||||||||||
7. PODPIS |
||||||||||||||||||||
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
obrońca |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
||||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Robert Bednarczyk
Data wytworzenia informacji: