Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 października 2017 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Andrzej Żuk

Protokolant Małgorzata Pindral

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Zgorzelcu B. F.

po rozpoznaniu w dniu 31 października 2017 roku

sprawy

1.  Ł. P. ur. (...) w W., s. P. i K. z domu B.

2.  D. W. (1) , ur. (...) w J., s. B. i D. z domu K.

oskarżonych z art. 278 § 1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego w Zgorzelcu

z dnia 25 kwietnia 2017 r. sygn. akt II K 564/16

I.  zmienia zaskarżony wyrok wobec oskarżonych Ł. P. i D. W. (1) w ten sposób, że obniża karę wymierzoną oskarżonemu D. W. (1) do 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności, zaś karę wymierzoną oskarżonemu Ł. P. do 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze w ½ części oraz wymierza im opłaty za obie instancje: D. W. (1) w wysokości 60 złotych, zaś Ł. P. w wysokości 120 złotych.

Sygn. akt VI Ka 400/17

UZASADNIENIE

D. W. (1) i Ł. P. zostali oskarżeni o to, że:

w dniu 23 kwietnia 2016 r. w P. rejonu (...), działając wspólnie i w porozumieniu z D. W. (2) z terenu Zakładu (...) przy ul. (...) dokonali zaboru w celu przywłaszczenia kompletu 4 szt. nowych opon samochodowych marki P. (...) oraz kluczy udarowych do odkręcania śrub do kół samochodowych o łącznej wartości 1295,88 zł na szkodę R. J.,

tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Zgorzelcu wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2017 r. (sygn. akt II K 564/16):

1.  uznał oskarżonych D. W. (1) i Ł. P. za winnych popełnienia zarzucanego im czynu opisanego w części wstępnej wyroku, przy czym przyjął, że oskarżony Ł. P. czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat będąc uprzednio prawomocnie skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 19 stycznia 2009 roku sygn. akt II K 310/08 za czyn z art. 278§1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 5 lat, zarządzoną do wykonania postanowieniem Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 07 kwietnia 2014 roku sygn. akt II Ko 2686/13, którą odbywał w okresie od 10.07.2014 r. do 03.02.2015 r., w tym od dnia 29.08.2014 r. do 03.02.2015 r. w systemie dozoru elektronicznego tj. występku z art. 278 § 1 k.k. wobec oskarżonego D. W. (1) oraz z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. wobec oskarżonego Ł. P. i za to na podstawie art. 278 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu D. W. (1) karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, zaś oskarżonemu Ł. P. karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności,

2.  na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. zwrócił pokrzywdzonemu R. J. dowód rzeczowy zapisany w wykazie numer I/148/16/P opisany pod pozycją DRZ 497/16,

3.  na podstawie art. 627 k.p.k., art. 633 kpk zasądził od oskarżonych D. W. (1) i Ł. P. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe po ½ części i na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych (DZ.U. nr 49 poz. 223 z 1983r. z późn. zm.) wymierza im opłaty w wysokości D. W. (1) 120 (sto dwadzieścia) zł., Ł. P. 180 (sto osiemdziesiąt) zł.

Apelację od tego wyroku wnieśli obaj oskarżeni.

Obrońca oskarżonego D. W. (1) zaskarżył wyrok w części dotyczącej rozstrzygnięcia o karze. Na podstawie art. 438 pkt 3 i 4 k.p.k. orzeczeniu temu zarzucił:

1. obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 k.p.k., polegającą na dowolnej a nie swobodnej ocenie materiału dowodowego poprzez:

- pominięcie przez Sąd Rejonowy w Zgorzelcu Wydział II Karny okoliczności przemawiających za wymierzeniem oskarżonemu łagodniejszej kary, tj. istnienia pozytywnej prognozy kryminologicznej wynikającej z przeprowadzonego wywiadu środowiskowego, faktu odbywania przez oskarżonego terapii odwykowej, posiadania pozytywnej opinii specjalisty terapii uzależnień z placówki, w której obecnie oskarżony odbywa leczenie, jak i pozostawania przez oskarżonego w stosunku zatrudnienia, co skutkowało nieuzasadnionym przyjęciem przez Sąd, że oskarżony prowadzi "pasożytniczy tryb życia" i w efekcie stanowiło okoliczność obciążającą przy wymiarze kary,

- nieuwzględnienie przez Sąd Rejonowy w Zgorzelcu Wydział II Karny okoliczności przyznania się oskarżonego do popełnienia zarzucanego mu czynu, jak i złożenia przez niego wyczerpujących wyjaśnień, co doprowadziło do przyjęcia przez Sąd, że okoliczności te nie miały istotnego znaczenia dla sprawy, gdyż na sprawstwo oskarżonych wskazywały inne dowody, podczas gdy przyznanie stanowiło kluczowy dowód w sprawie,

co w konsekwencji powinno prowadzić do wymierzenia oskarżonemu kary łagodniejszego rodzaju.

2. rażącą niewspółmierność orzeczonej kary poprzez niezastosowanie istotnych kryteriów jej wymiaru wynikających z art. 53 § 2 k.k., tj, zachowania się oskarżonego po popełnieniu przestępstwa, a zwłaszcza starania o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, co powodowało nieuzasadnione przyjęcie przez Sąd, że oskarżony nie wyraził skruchy odnośnie swego nagannego postępowania, a w konsekwencji doprowadziło do zastosowania kary bezwzględnego pozbawienia wolności w sytuacji, gdy zasadnym było wymierzenie kary łagodniejszego rodzaju.

Stawiając powyższe zarzuty obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części poprzez wymierzenie oskarżonemu kary łagodniejszego rodzaju.

Sąd Okręgowy zważył,co następuje :

Wniosek o uzasadnienie wyroku został złożony tylko przez obrońcę oskarżonego D. W. (1) i tylko do jego apelacji na podstawie art. 423 § 1a k.p.k. ograniczono zakres uzasadnienia.

Apelacja ta tylko częściowo zasługiwała na uwzględnienie.

Skarżący nie kwestionował prawidłowych ustaleń Sądu I instancji co do przebiegu zdarzenia i dokonanej na podstawie tych ustaleń oceny, że popełnił on czyn zabroniony. Zaskarżył on wyrok tylko w części dotyczącej orzeczenia o karze, usiłując wykazać, że orzeczona kara 6 miesięcy pozbawienia wolności jest rażąco surowa i wystarczającą represją karną byłaby kara łagodniejszego rodzaju.

Wprawdzie obrońca sformułował dwa różne zarzuty, a więc oprócz zarzutu z art. 438 pkt 4 kpk (rażącej niewspółmierności kary) podniósł również zarzut z art. 438 pkt 3 kpk (obraza przepisów postępowania), jednak tezy apelacji sprowadzają się do tego, że Sąd orzekający w sprawie nie uwzględnił niektórych okoliczności łagodzących mających znaczenie dla wymiaru kary. Lektura pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku wskazuje przy tym, że w tej części argumentacja apelującego jest zasadna. Rzeczywiście brak właściwej refleksji Sądu dotyczącej zachowania oskarżonego przed popełnieniem przypisanego mu czynu, a zwłaszcza już po jego popełnieniu.

Sąd Rejonowy nie wyjaśnił dokładnie, na jakiej podstawie ustalił, że oskarżony D. W. (1) prowadzi "pasożytniczy tryb życia". To stwierdzenie nie w pełni zaś koreluje z ustaleniami tego Sądu, iż oskarżony posiada stałe zatrudnienie, a w 2014 r. przebywał na leczeniu odwykowym. Nie wiadomo w tej sytuacji, z czego wywiódł Sąd swój wniosek o "pasożytniczym trybie życia". Z systematyki uzasadnienia można jedynie wnioskować, że było to następstwem uznania, że oskarżony ten uzyskiwał środki na swe utrzymanie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego i był wielokrotnie karany. To zbyt mało, by twierdzenie o "pasożytnictwie" mogło być uznane za usprawiedliwione, tym bardziej, że przecież środki na utrzymanie uzyskiwał on również legalnie, pracując (przynajmniej dorywczo). Z wywiadu środowiskowego również nie wynikają okoliczności uzasadniające wyprowadzony przez Sąd I instancji wniosek.

Trudno też stopniować negatywnie zachowanie oskarżonego z tego powodu, że dopuścił się on przestępstwa przeciwko mieniu, umyślnie i z chęci "łatwego zdobycia pieniędzy", skoro wszystko to są okoliczności de facto warunkujące odpowiedzialność karną za przypisany czyn z art. 278 § 1 kk. Zasadą jest przecież, że sprawca takiego czynu działa z chęci zysku.

Także zachowaniu oskarżonego po popełnieniu przez niego czynu Sąd Rejonowy nie nadał należytego znaczenia. Przede wszystkim nie wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku, czy i ewentualnie w jakim zakresie uwzględnił przy wymiarze kary fakt oddania zabranych z zakładu wulkanizacyjnego rzeczy, czas tego naprawienia szkody i fakt, że w ostateczności pokrzywdzony nie poniósł szkody materialnej. Oczywiście Sąd Odwoławczy ma pełną świadomość, w jakich okolicznościach doszło do zwrotu zabranych rzeczy, że nastąpiło to po rozpoznaniu sprawców przez A. S. i dzięki jej inicjatywie. Nie zmienia to jednak tego, że sprawcy nie byli przymuszeni do zwrotu rzeczy, nie zostały one od nich odebrane siłą, co więcej nie było znane miejsce ich przechowywania. Szybka reakcja i zwrot rzeczy, a tym samym naprawienie szkody w sposób zadowalający pokrzywdzonego, musi być w związku z tym uwzględnione przy wymiarze kary.

Nie zgodził się natomiast Sąd Odwoławczy z twierdzeniem obrońcy, że jako szczególnie znaczącą okoliczność łagodzącą należy traktować przyznanie się oskarżonego do popełnienia zarzucanego mu czynu i złożenie przez niego wyjaśnień. Sąd Rejonowy akurat temu aspektowi przydał właściwą miarę, biorąc to pod uwagę jako okoliczność łagodzącą (s. 5 uzasadnienia), ale i podkreślając, że na sprawstwo oskarżonego wskazywały także inne dowody. Zupełnie bezzasadne jest twierdzenie obrońcy, że przyznanie to stanowiło kluczowy dowód w sprawie, zwłaszcza w kontekście zeznań A. S. oraz zabezpieczonego nagrania z monitoringu.

Pomimo częściowej zasadności argumentów obrońcy oskarżonego, brak było podstaw do uwzględnienia wniosku apelacyjnego o wymierzenie D. W. (1) kary łagodniejszego rodzaju, czyli nieizolacyjnej. W tym zakresie skarżący pomija szereg wyliczonych przez Sąd Rejonowy okoliczności obciążających oraz znaczny stopień społecznej szkodliwości czynu i stopień winy oskarżonego.

Co do wymierzenia oskarżonemu D. W. (1) kary pozbawienia wolności i to bez warunkowego jej zawieszenia Sąd Odwoławczy w pełni podziela pogląd Sądu I instancji. Mając na uwadze dotychczasową postawę oskarżonego, rażące lekceważenie przez niego przepisów prawa i zasad współżycia społecznego, jego wielokrotną karalność (również za granicą) w tym za przestępstwa przeciwko mieniu, nieskuteczność orzekanych wcześniej kar pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania, zgodzić się należy ze stanowiskiem i argumentacją Sądu Rejonowego, iż tylko kara pozbawienia wolności o charakterze bezwzględnym może spełnić swoje zadania zarówno w zakresie prewencji szczególnej jak i ogólnej. Tylko ona jest w stanie zapobiec popełnianiu kolejnych przestępstw przez oskarżonego. Takiego celu nie osiągnęłaby na pewno kara łagodniejszego rodzaju orzeczona przy zastosowaniu art. 37a kk., która utwierdziłaby jedynie oskarżonego w przekonaniu, że za niegodne występki nie grozi mu dotkliwa odpowiedzialność i "opłaca się" ryzykować.

Uwzględniając jednak wszystkie te okoliczności, które podnosił obrońca w swojej apelacji i do których odniósł się wyżej Sad Okręgowy, wymierzona przez Sąd I instancji oskarżonemu kara jawi się jako nadmiernie surowa. Sąd ten pominął przede wszystkim bardzo istotną okoliczność, jaką było naprawienie szkody już dzień po zdarzeniu i jeszcze przed wszczęciem dochodzenia w sprawie. Pokrzywdzony odzyskał szybko całe mienie i to w stanie nieuszkodzonym. Oczywiście nie depenalizowało to zachowania D. W. (1), jednak musiało znaleźć wyraz w wymiarze kary. Skoro Sąd uznał, że - z uwagi na kryminalną przeszłość oskarżonego - konieczne jest wymierzenie kary pozbawienia wolności, to już wymiar tej bezwzględnej kary nie musi być wysoki. W pełni wystarczająca będzie kara w najniższym wymiarze, tj. 3 miesięcy pozbawienia wolności. Powinien to być czas niezbędnej refleksji dla oskarżonego, który może uświadomi mu nieopłacalność popełnienia przestępstw, nieuchronność pozbawienia wolności w razie kolejnego występku.

Z tych powodów Sąd Odwoławczy obniżył wymierzoną oskarżonemu karę pozbawienia wolności do trzech miesięcy, uznając, iż jest ona adekwatna do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu oskarżonego. W pozostałym zakresie wyrok jako słuszny należało utrzymać w mocy.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 627 kpk w zw. z art. 634 kpk. Podstawę ustalenia opłaty za obie instancje stanowił art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych, zaś jej wysokość ustalono na podstawie art. 2 ust.1 pkt 1 tej ustawy.