VI Ka 226/25 - wyrok Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze z 2025-06-11

Sygn. akt VI Ka 226/25

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 czerwca 2025 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Robert Bednarczyk (spr.)

Sędzia Waldemar Masłowski

Sędzia Andrzej Żuk

Protokolant Sandra Michalec

przy udziale prokurator Prokuratury Okręgowej w Jeleniej Górze Anety Kawki

po rozpoznaniu w dniu 11 czerwca 2025 roku

sprawy P. C. ur. (...) w Z.

s. Z., K. z domu U.

skazanego wyrokiem łącznym

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Zgorzelcu

z dnia 10 lutego 2025r. sygn. akt II K 15/24

I.  zmienia zaskarżony wyrok wobec skazanego P. C. w punkcie 2 części rozstrzygającej w ten sposób, że z podstawy prawnej wymiaru kary łącznej eliminuje art. 91§2 k.k. a wymiar kary łącznej pozbawienia wolności obniża do 2 (dwóch) lat i 3 (trzech) miesięcy;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zwalnia skazanego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając nimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 226/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Zgorzelcu z dnia 10 lutego 2025r. w sprawie II K 15/24

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

I. naruszenie przepisów postępowania w postaci art. 575 § 1 k.p.k. poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że na kanwie przedmiotowej sprawy wydanie przez Sąd I instancji zaskarżonego wyroku łącznego skutkować musiało uchyleniem wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Zgorzelcu z dnia 17.11.2021 roku o sygn. akt II K 440/21 - w sytuacji, gdy zaskarżony wyrok łączny powinien i mógł obejmować wyłącznie skazania na karę pozbawienia wolności, orzeczone w sprawach o sygnaturach II K 501/22, II K 916/21 oraz II K 640/22 tj. skazania, które nie zostały objęte wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Zgorzelcu z dnia 17.11.2021 roku o sygn. akt II K 440/21,

II. co do pkt 2 wyroku

1) naruszenie przepisów prawa materialnego i procesowego w postaci art. 85 § 1 k.k. w zw. z art. 569 § 1 k.k., przejawiające się w połączeniu węzłem kary łącznej kar jednostkowych ograniczenia wolności i pozbawienia wolności, wymierzonych skazanemu P. C. wyrokami o sygnaturach II K 777/20, II K 745/20, II K 443/20 oraz II K 5/22 i wymierzenia mu jednej kary łącznej w wymiarze 2 (dwóch) lat i 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności - w sytuacji, gdy:

- orzeczenie takie bezzasadnie wydłuża okres pozbawienia P. C. wolności co najmniej o kilka miesięcy,

- wobec niewątpliwie pozytywnej opinii o skazanym z zakładu karnego orzeczenie takie pozostaje w rażącej sprzeczności z celami zapobiegawczymi i wychowawczymi, które kara łączna ma osiągnąć w stosunku do skazanego;

2) naruszenie przepisów prawa materialnego w postaci art. 87 § 1 k.k. poprzez jego zastosowanie i dokonanie zamiany kary ograniczenia wolności w wymiarze 1 roku i 6 miesięcy, orzeczonej względem P. C. w wyroku Sądu Rejonowego w Zgorzelcu z dnia 28 września 2020 r. sygn. akt II K 777/20 na karę pozbawienia wolności w wymiarze 9 miesięcy celem połączenia tej kary z karami pozbawienia wolności, orzeczonymi względem P. C. w wyrokach Sądu Rejonowego w Zgorzelcu o sygnaturach II K 745/20, II K 443/20 oraz II K 5/22 - w sytuacji, gdy:

- orzeczona kara ograniczenia wolności została wymierzona skazanemu przez sąd orzekający w sprawie o sygn. II K 777/20 pomimo uprzedniej karalności P. C.,

- orzeczona kara ograniczenia wolności nie została zamieniona na karę pozbawienia wolności i nie objęto tej kary wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Zgorzelcu z dnia 17.11.2021 r. sygn. akt II K 440/21 mimo takiej możliwości, wobec czego brak było podstaw do pogarszania sytuacji skazanego przez Sąd I instancji, prowadzącej do bezzasadnego wydłużenia okresu pozbawienia skazanego wolności, a także zaostrzenia orzeczonej kary łącznej;

3) naruszenie przepisów postępowania w postaci art. 424 § 2 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k., przejawiające się w nieprzytoczeniu przez Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku okoliczności, przemawiających za dokonaniem zamiany kary ograniczenia wolności w wymiarze 1 roku i 6 miesięcy, orzeczonej względem P. C. w wyroku Sądu Rejonowego w Zgorzelcu z dnia 28 września 2020 r., sygn. akt II K 777/20 na karę pozbawienia wolności w wymiarze 9 miesięcy celem połączenia tej kary z karami pozbawienia wolności, orzeczonymi względem P. C. w wyrokach Sądu Rejonowego w Zgorzelcu o sygnaturach II K 745/20, II K 443/20 oraz II K 5/22 i orzeczenia za nie wspólnej kary łącznej - w sytuacji braku obligatoryjności dokonania takiej zamiany oraz uniemożliwienia dokonania oceny prawidłowości przyjętych podstaw przez Sąd II instancji, skutkujących naruszeniem prawa skazanego do obrony;

4). rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec P. C. kary łącznej w wymiarze 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności wobec zastosowania przez Sąd I instancji wadliwych kryteriów jej wymiaru, w sytuacji, gdy podobieństwo zbiegających się przestępstw, krótkie odstępy czasu miedzy poszczególnymi czynami, warunki osobiste skazanego oraz jego zachowanie w trakcie wykonywania kary przemawiają za zastosowaniem zasady asperacji w większym przybliżeniu do zasady absorbcji.

III. co do pkt. 5 wyroku:

- rażąca niewspółmierność orzeczonej wobec P. C. kary łącznej w wymiarze 2 lat pozbawienia wolności wobec zastosowania przez Sąd I instancji wadliwych kryteriów jej wymiaru w sytuacji, gdy podobieństwo zbiegających się przestępstw, warunki osobiste skazanego oraz jego zachowanie w trakcie wykonywania kary przemawiają za zastosowaniem zasady asperacji w większym przybliżeniu do zasady absorbcji

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Bezzasadny jest zarzut I apelacji obrońcy skazanego. Jej autorka postuluje, jak się wydaje, by instytucja wyroku łącznego a co za tym idzie również kary łącznej stosowana była w oparciu o interes skazanego. W oczywisty sposób stanowisko takie pozostaje w sprzeczności z unormowaniami prawnymi w tym zakresie. Jak słusznie stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 marca 2025 r.( III KK 641/24, LEX nr 3838617) wymiar kary łącznej jest obowiązkiem, a nie jedynie uprawnieniem sądu. Użyte w art. 85 § 1 k.k. sformułowanie "orzeka" jednoznacznie wskazuje na to, że w wypadku spełnienia przesłanek do orzeczenia kary łącznej sąd jest zobowiązany do jej orzeczenia. Przepisy o karze łącznej są więc tak ukształtowane, że w razie ziszczenia się ustawowych przesłanek połączenia dwóch lub więcej kar, obligują one sąd do połączenia kar węzłem kary łącznej. Do połączenia dwóch lub więcej kar węzłem kary łącznej może dojść albo w wyroku skazującym, w którym kary orzeczono, albo w wyroku łącznym, wydawanym po przeprowadzeniu postępowania uregulowanego w przepisach rozdziału 60 k.p.k. Jednocześnie podnieść należy, że potrzeba wydania wyroku łącznego, o której mowa w treści art. 575 § 1 k.p.k., to sytuacja, gdy po wydaniu wyroku łącznego zachodzi realna potrzeba wydania nowego (kolejnego) wyroku łącznego, a zatem konieczne jest wydanie rozstrzygnięcia pozytywnego, czyli takiego, w którym zostanie określona nowa kara łączna. Wydanie przez Sąd Rejonowy w Żaganiu wyroku z dnia 14.12.2022 r. w sprawie sygn. II K 5/22 sprawiło, że ziściła się przesłanka z art. 575 § 1 kpk i związana z nią, wynikająca z art. 85 § 1 kk konieczność określenia na nowo tzw. realnego zbiegu przestępstw, od którego uzależniona jest powinność orzeczenia kary łącznej a co za tym idzie wydania wyroku łącznego. Zbieg taki zachodzi co do przestępstw, będących przedmiotami orzekania w sprawach II K 777/20, II K 745/20, II K 443/20 i II K 5/22 oraz II K 501/22, II K 916/21 i II K 640/22, co nie uszło uwadze Sądu Rejonowego. W zakresie zarzutu II 1 i 2 stwierdzić należy, że istotnie wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 czerwca 2019 r. (P 20/17) przepis art. 87 § 1 k.k. w zakresie, w jakim nakłada na sąd obowiązek połączenia kar pozbawienia wolności i ograniczenia wolności oraz wymierzenia kary łącznej pozbawienia wolności po dokonaniu zamiany kary ograniczenia wolności na karę pozbawienia wolności, został uznany za niezgodny z art. 45 ust. 1 i art. 175 ust. 1 Konstytucji RP. Konsekwencją tego wyroku jest brak obligatoryjności w łączeniu w karę łączną pozbawienia wolności zbiegających się kar pozbawienia i ograniczenia wolności. Oznacza to, że kary te mogą podlegać połączeniu w karę łączną pozbawienia wolności ale także - uwzględniając okoliczności konkretnej sprawy - sąd może też od takiego zabiegu odstąpić. Skoro tak, to bezzasadne jest twierdzenie o naruszeniu przez Sąd Rejonowy prawa materialnego- art. 85 § 1 kk i art. 87 § 1 kk, bowiem Sąd ten w realiach przedmiotowej sprawy mógł objąć węzłem kary łącznej karę ograniczenia wolności. W żaden sposób nie pogorszyło to sytuacji skazanego, który przecież po wydaniu zaskarżonego wyroku łącznego nie tylko miał do odbycia kary pozbawienia wolności w niższym, niż pierwotnie wymiarze, ale odpadła mu do wykonania w całości kara ograniczenia wolności. Zarzut II 3 dotyczy uzasadnienia zaskarżonego wyroku, jakie nie zostało przecież zaskarżone, zasadny jest natomiast zarzut II 4. Jeśli bowiem zważyć na charakter popełnionych przez P. C. przestępstw w ujęciu czasowym a nade wszystko jego pozytywna opinie z jednostki penitencjarnej z uwzględnieniem granic wymiaru kary łącznej, to ukształtowana przez Sąd I instancji kara łączna istotnie razi surowością, co obliguje do jej złagodzenia. Nie jest natomiast słuszny zarzut III. Sąd Rejonowy w punkcie 5 części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku był władny orzec karę łączną w granicach od roku i 7 miesięcy do 3 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności. Wymierzona kara łączna uwzględnia zatem w całości przedstawioną w apelacji argumentację, jaka ma wpływ na wymiar kary a co za tym idzie dalsze jej łagodzenie nie znajduje jakiegokolwiek uzasadnienia.

Wniosek

1) zmiana zaskarżonego wyroku poprzez:

a) uchylenie rozstrzygnięcia z pkt. 1 i pozostawienie w mocy wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Zgorzelcu z dnia 17.11.2021 roku o sygn. akt II K. 440/21,

b) uchylenie orzeczenia o karze łącznej z pkt. 2 i pozostawienie kary ograniczenia wolności w wymiarze jednego roku i 6 miesięcy, orzeczonej względem P. C. wyrokiem Sądu Rejonowego w Zgorzelcu z dnia 28 września 2020 roku o sygn. akt II K 777/20 oraz. kary 1 roku pozbawienia wolności orzeczonej względem P. C. wyrokiem Sądu Rejonowego w Żaganiu z dnia 17 września 2020 roku o sygn. akt II K. 5/22 do odrębnego wykonania,

względnie:

c) zmianę rozstrzygnięcia z pkt. 2 wyroku poprzez:

aa) odstąpienie od zamiany kary ograniczenia wolności w wymiarze jednego roku i 6 miesięcy, orzeczonej względem P. C. wyrokiem Sądu Rejonowego w Zgorzelcu z dnia 28 września 2020 roku o sygn. akt II K 777/20 i wyeliminowanie tej kary z kary łącznej, o której mowa w pkt. 2 zaskarżonego wyroku oraz pozostawienie przedmiotowej kar) do odrębnego wykonania;

bb) orzeczenie kary łącznej z pkt. 2 zaskarżonego wyroku w wymiarze, nie przekraczającym kary 2 lal pozbawienia wolności - w razie nieuwzględnienia przez Sąd zarzutów z pkt. I i II ppkt. 1-2 apelacji,

c) uchylenie rozstrzygnięcia z pkt. 4 wobec jego bezzasadności w przypadku uwzględnienia zarzutu J.. pkt. 1 wyroku,

d) orzeczenie kary łącznej z pkt. 5 zaskarżonego wyroku w wymiarze nie przekraczającym kary 1 roku i 9 miesięcy lat pozbawienia wolności,

względnie, o

2) uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Zgorzelcu,

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Podniesione w apelacjach zarzuty nie okazały się zasadne a co za tym idzie również zawarte w nich, korelujące z zarzutami wnioski zasadne nie są, z wyłączeniem kwestii orzeczonej w punkcie 2 wymiaru kary.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy w całości z wyłączeniem wymiareu kary.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok Sądu I instancji jest wolny w tym zakresie od uchybień, opisanych w apelacjach i nie zawiera on również uchybień, o jakich mowa w art. 439 kpk i art. 440 kpk..

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

Przyczyny zmiany zaskarżonego wyroku podane zostały wyżej.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Podstawę rozstrzygnięcia o wydatkach poniesionych w postępowaniu odwoławczym stanowi przepis art. 624 § 1 k.p.k. Skazany nie posiada majątku, ani dochodów, orzeczona została wobec niego kara pozbawienia wolności a co za tym idzie uiszczenie przez niego kosztów sądowych byłoby nadmiernie uciążliwe. Z tego powodu Sąd odstąpił od obciążania go tymi należnościami.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Potaczek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Robert Bednarczyk,  Waldemar Masłowski ,  Andrzej Żuk
Data wytworzenia informacji: