Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

26 kwietnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący: SSR del. do SO Jarosław Staszkiewicz

Protokolant: Sylwia Piliszewska

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w J. B. R.

po rozpoznaniu 26 kwietnia 2019 r.

sprawy K. D. ur. (...) w J.

s. M., E. z domu B.

oskarżonego z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 64 § 2 kk,art. 278 § 1 kk w związku z art. 64 § 1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze

z 29 listopada 2018 r. sygn. akt II K 1295/17

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok wobec oskarżonego K. D.;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. T. kwotę 516,60 zł w tym 96,60 zł podatku od towarów i usług;

III.  stwierdza, że koszty sądowe za postępowanie odwoławcze ponosi Skarb Państwa.

Sygnatura akt VI Ka 25/19

UZASADNIENIE

K. D. oskarżono o to, że:

- w dn. 17/22 listopada 2014r. w J. woj. (...), przy ul. (...),dokonał kradzieży z włamaniem do pomieszczenia piwnicznego oznaczonego numerem (...), w ten sposób, że po uprzednim odkręceniu zawiasów z drzwi piwnicy, dostał się do jej wnętrza skąd dokonał zaboru w celu przywłaszczenia roweru górskiego m-ki X.i kosy spalinowej m-ki N., o łącznej wart. 280 zł. Czym działał na szkodę M. P., oraz zabrał w celu przywłaszczenia deskę snowboardową m-ki S. (...)o wart. 400 zł czym działał na szkodę A. P., przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa, będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 14-01-2003r. w sprawie sygn. akt III K 184/02 za czyn określony w art. 310 § 3 k.k. w zw. z art. 310 § 1 k.k. i art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k., na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszącym 5 lat oraz grzywnę w wymiarze 200 stawek dziennych, przyjmującą jedną stawkę na kwotę 10 zł, której wykonanie zarządzono postanowieniem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z 09-02-2006 r. sygn. akt. II Ko 9/06, który następnie został objęty wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z 15-05-2006 r. sygnatura akt III K 39/06, którym wymierzono mu karę łączną w wymiarze 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 24-09-2002 r. do 06-11-2002 r. i od 11-02-2007 r. do 13-11-2007 r. a także wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze sygn. akt. II K 225/09 obejmującym wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze sygn. akt. II K 347/08 za przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 09-10-2010 r. do 08-07-2013 r.;

- w dn. 31 października 2014 r./ 07 listopada 2014 r. w J. woj. (...) przy ul. (...), dokonał kradzieży z włamaniem do pomieszczenia piwnicznego oznaczonego numerem (...), w ten sposób, że po uprzednim przecięciu blachy zabezpieczającej skobel drzwi, dostał się do jej wnętrza, skąd dokonał zaboru w celu przywłaszczenia roweru górskiego m-ki K. wart. 1500 zł, czym działał na szkodę E. S., przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa, będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z 14-01-2003 r. w sprawie sygn. akt III K 184/02 za czyn określony w art. 310 § 3 k.k. w zw. z art. 310 § 1 k.k. i art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k., na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszącym 5 lat oraz grzywnę w wymiarze 200 stawek dziennych, przyjmującą jedną stawkę na kwotę 10 zł, której wykonanie zarządzono postanowieniem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z 09-02-2006 r. sygn. akt. II Ko 9/06, który następnie został objęty wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z 15-05-2006 r. sygnatura akt III K 39/06, którym wymierzono mu karę łączną w wymiarze 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 24-09-2002 r. do 06-11-2002 r. i od 11-02-2007 r. do 13-11-2007 r. a także wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze sygn. akt. II K 225/09 obejmującym wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze sygn. akt. II K 347/08 za przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 09-10-2010 r. do 08-07-2013 r.;

- w dn. 10/15 listopada 2014 r. w J. woj. (...) przy ul. (...), dokonał kradzieży z włamaniem do pomieszczenia piwnicznego oznaczonego numerem (...), w ten sposób, że po uprzednim wyłamaniu dwóch kłódek zabezpieczających drzwi, dostał się do jej wnętrza skąd, dokonał zaboru w celu przywłaszczenia roweru górskiego m-ki C., narty zjazdowe m-ki A., narty zjazdowe m-ki S. oraz roweru górskiego kol. białego, tj. przedmioty o łącznej wart. 2.000 zł., czym działał na szkodę D. G., przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa, będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z 14-01-2003 r. w prawie sygn. akt III K 184/02 za czyn określony w art. 310 § 3 k.k. w zw. z art. 310 § 1 k.k. i art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k., na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszącym 5 lat oraz grzywnę w wymiarze 200 stawek dziennych, przyjmującą jedną stawkę na kwotę 10 zł, której wykonanie zarządzono postanowieniem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z 09-02-2006 r. sygn. akt. II Ko 9/06, który następnie został objęty wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z 15-05-2006 r. sygnatura akt III K 39/06, którym wymierzono mu karę łączną w wymiarze 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 24-09-2002 r. do 06-11-2002 r. i od 11-02-2007 r. do 13-11-2007 r. a także wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze sygn. akt. IIK 225/09 obejmującym wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze sygn. akt. IIK 347/08 za przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 09-10-2010 r. do 08-07-2013 r.;

to jest o czyny z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k.

- w dn. 11 listopada 2014 r. w J. woj. (...) przy ul. (...), z terenu Kościoła (...), dokonał kradzieży mienia o wart. 3500 zł, w ten sposób, że zabrał celem przywłaszczenia, po uprzednim odłączeniu przewodu zasilającego, reflektor estradowy o wart. 3500 zł, czym działał na szkodę firmy (...) S.C. z/s w Ś. ul. (...), przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa, będąc uprzednio skazanym wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze sygn. akt III K 39/06 obejmującym wyrok Sądu Okręgowego w Jeleniej górze sygn. akt III K 184/02 za czyn określony w art. 310 § 3 k.k. w zw. z art. 310 § 1 k.k. i art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k., wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze sygn. akt II K 1443/02 za czyn określony w art. 278 § 1 k.k. i art. 178 a § 2 k.k., na karę 2 lat i 3 miesięcy pozbawiania wolności, którą odbył w okresie od 24-09-2002 r. do 06-11-2002 r. i od 11-02-2007 r. do 13-11-2007 r. oraz od 18-05-2009 r. do 04-10-2010 r. oraz będąc uprzednio skazanym wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze sygn. akt II K 225/09 obejmującym wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze sygn. akt II K 347/08 za przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej górze sygn. akt II K 300/08 za ciąg przestępstw z art. 286 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze sygn. akt II K 203/08, utrzymanym następnie w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze sygn. akt VI Ka 438/08 za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 09-10-2010 r. do 08-07-2013 r.

to jest o czyn z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z 29 XI 2018 roku w sprawie II K 1295/17 uniewinniono K. D. od popełnienia zarzucanych czynów. Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z 26 V 1982 roku prawo o adwokaturze zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. T. 2.066,40 zł tytułem nieopłaconych kosztów obrony z urzędu, w tym kwotę 386,40 zł tytułem podatku od towarów i usług. Na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. stwierdzono, że koszty postępowania ponosi Skarb Państwa.

Apelację od tego wyroku wniosła prokurator. Zarzuciła w niej:

- mające wpływ na treść wyroku naruszenie art. 201 k.p.k. w zw. z art. 202 § 1 i 5 k.p.k. i art. 167 k.p.k. poprzez nieprzeprowadzenie z urzędu dowodu w postaci uzupełniającej opinii biegłych psychiatrów;

- mające wpływ na treść wyroku naruszenie art. 389 § 1 i 2 k.p.k. poprzez nieodczytanie części wyjaśnień oskarżonego z postępowania przygotowawczego, gdzie złożył on oświadczenie o zamiarze dobrowolnego poddania się karze w związku z popełnieniem zarzucanych czynów;

- błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, a mający wpływ na jego treść, polegający na mylnym uznaniu, że zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy nie uzasadnia popełnienia przez oskarżonego zarzucanych mu czynów.

Prokurator wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi rejonowemu.

Sąd zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora nie zasługiwała na uwzględnienie.

Pierwszy z zarzutów opiera się na przekonaniu prokuratora, że opinia biegłych psychiatrów, odnosząca się do stanu, w jakim oskarżony składał kolejne wyjaśnienia i oświadczenia w toku postępowania przygotowawczego, jest niepełna. Jej niekompletność wynikać ma z tego, że eksperci nie zapoznali się z zeznaniami funkcjonariuszy policji, którzy odbierali i zapisywali wypowiedzi K. D., jak również z tego, że inne, późniejsze twierdzenia oskarżonego okazały się niewiarygodne, wobec czego także jego opis stanu psychicznego, podany biegłym, nie powinien być przyjmowany bezkrytycznie. Prokurator powoływała się też na zeznania policjantów, którzy pod koniec 2014 roku mieli kontakt z oskarżonym i nie przypominali sobie, by znajdował się on w nietypowym stanie – odurzenia lub „głodu” narkotykowego.

Zastrzeżeń apelującej nie można jednak podzielić. Wbrew zarzutowi, opinia psychiatrów, uzupełniona 18 II 2018 roku ( k. 437-442 ), odnosi się do kwestii ewentualnych obserwacji, czynionych przez funkcjonariuszy policji, co do stanu psychicznego osoby, z którą wykonywane są czynności. Z opracowania wprost wynika, że nie mając fachowej wiedzy na temat uzależnień, można mieć problem z rozpoznaniem, że dana osoba znajduje się pod wpływem amfetaminy i jej pochodnych lub jest w stanie głodu narkotykowego ( k. 442 ). Oznacza to, że funkcjonariusze policji, którzy nie przechodzili specjalnego szkolenia w tym zakresie, nie mogli formułować decydujących ocen stanu K. D.. Wynika z tego również, że biegłe nie potrzebowały zapoznawać się ze wszystkimi ich zeznaniami, bo ich obserwacji i tak nie uznałyby za rozstrzygające, miarodajne. Apelująca, poza własnym przekonaniem, nie przedstawiła żadnych - konkurencyjnych wobec stanowiska ekspertek - wypowiedzi osób, dysponujących wiadomościami specjalnymi z zakresu uzależnień i działania narkotyków. Tylko na takiej podstawie byłoby możliwe uznanie, że opinia, na której oparł się sąd I instancji, była wadliwa, że zawierała wnioski sprzeczne z wiedzą fachową.

Jak już wspomniano, autorka apelacji wadliwości opracowania ekspertek upatrywała również w tym, że biegłe miały w zasadniczej części opierać się na informacjach uzyskanych od samego oskarżonego, który w innych przypadkach podawał nieprawdę, wyraźnie starając się osiągnąć dla siebie korzyść. Trzeba jednak przypomnieć, że twierdzenia K. D. odnoszące się do zażywania narkotyków i nałogu ocenione zostały również przez specjalistkę terapii uzależnień ( k. 327-336 ). Ona również nie miała wątpliwości, że zgodnie z prawdą opisał on te okoliczności i wskazała, że jest uzależniony od kilku substancji psychoaktywnych, że powinien podjąć odpowiednie leczenie ( k. 335-336 ). Sąd I instancji nie dysponował dalszymi dowodami, które mogłyby wpłynąć na ustalenia faktyczne w tym zakresie. Zasadnie zatem, niezależnie od wątpliwości, jakie może wzbudzać postawa oskarżonego podczas procesu uznał, że informacje podawane przez K. D. odnośnie do używania narkotyków pod koniec 2014 roku, są zgodne z prawdą. W konsekwencji był uprawniony do oceny, że oparta na tych informacjach opinia biegłych psychiatrów również opisuje faktyczny stan oskarżonego w tamtym okresie.

Z powyższych rozważań wynika, że żadne z zastrzeżeń, podnoszonych w apelacji wobec opinii psychiatrów, nie było zasadne. Aby skutecznie podważyć wnioski ekspertów konieczne jest wykazanie, że opierali się na nierzetelnym materiale źródłowym albo, że ich rozumowanie nie odpowiada wymaganiom wiedzy fachowej. Nie sposób aktualnie uzupełnić informacji, co do tego, w jakim stanie znajdował się K. D. podczas czynności postępowania przygotowawczego – przesłuchano już wszystkich policjantów, z którymi miał wówczas kontakt, zgromadzono też materiały dotyczące jego zatrzymywania w tamtym czasie. Skoro najpierw specjalistka terapii uzależnień, a następnie biegłe – osoby dysponujące wiedzą fachową, co do przebiegu nałogu narkotykowego oraz jego objawów – twierdzenia oskarżonego odnoszące się do zażywania narkotyków oceniły jako zgodne z prawdą, to trudno podważać ich stanowisko opierając się jedynie na przekonaniu o nieprawidłowości takiego podejścia, nie popierając go wypowiedziami osób mających wiadomości specjalne w tym zakresie. Nie można w tej kwestii odwoływać się do ocen funkcjonariuszy policji, którzy również takich wiadomości nie posiadali. Z opinii wynika, że bez odpowiedniego przygotowania nie można rozstrzygać o stanie osoby, z którą ma się kontakt. Z podanych powodów pierwszy z zarzutów apelacji uznano za niezasadny.

Autorka odwołania nie starała się kwestionować wniosków biegłych, iż będąc pod wpływem narkotyków lub w fazie „głodu” narkotykowego, oskarżony znajdował się w stanie wyłączającym świadome działanie. Trzeba więc zaakceptować pogląd sądu I instancji, że podczas kolejnych przesłuchań i innych czynności w toku dochodzenia K. D. miał wyłączoną swobodę wypowiedzi. Skutkiem tego, zgodnie z art. 171 § 7 k.p.k. jest uznanie, że jego wyjaśnienia oraz oświadczenia, zawarte w protokołach z czynności postępowania przygotowawczego, nie mogą stanowić dowodu. Przesądza to o niezasadności drugiego z zarzutów apelacji. Skoro bowiem z góry należy zdyskwalifikować przydatność dowodową wszystkich wyjaśnień i oświadczeń K. D. z tamtego okresu, to ich odczytanie lub pominięcie na rozprawie nie miało żadnego znaczenia. Ujawnienie ich w tych okolicznościach nie oznaczało przecież włączenia tych dowodów do materiału, na którym ostatecznie opierał się sąd I instancji, wydając wyrok. Finalnie oceniono bowiem, że nie można z nich skorzystać. Prokurator w żaden sposób nie wykazał, aby ewentualne uchybienie w zakresie odczytywania wcześniejszych wyjaśnień na podstawie art. 389 § 1 k.p.k. mogło mieć wpływ na treść wyroku, skoro i tak nie mogłyby one stanowić dowodu, który sąd musiałby ocenić i ewentualnie brać pod uwagę przy czynieniu ustaleń faktycznych.

Za nietrafny uznano też ostatni z zarzutów apelacji. Prokurator wykazywał w nim, że dostępne dowody są wystarczające do przypisania oskarżonemu popełnienia zarzucanych czynów. Gdy jednak wykluczyć z materiału dowodowego, w oparciu o art. 171 § 7 k.p.k., wyjaśnienia i oświadczenia K. D., pochodzące z postępowania przygotowawczego, pozostałe zeznania świadków i dokumenty z pewnością tezy apelującej nie popierają. W odniesieniu do zdarzeń, w wyniku których doszło do utraty przez pokrzywdzonych mienia, dowody możliwe do wykorzystania wykazują jedynie, że miały miejsce kolejne kradzieże, wskazują ich miejsce i czas popełnienia, a także rozmiar szkody. Żaden z nich natomiast nie odnosi się do osoby ewentualnego sprawcy tych zaborów. Oskarżony w wyjaśnieniach składanych przed sądem konsekwentnie zaprzeczał, by się ich dopuścił. Sąd rejonowy musiał w tej sytuacji przyjąć, że brak dowodów na sprawstwo K. D. w tym zakresie skutkuje jego uniewinnieniem od popełnienia zarzucanych czynów.

Na ustalenia w tym zakresie nie mają wpływu zeznania funkcjonariuszy policji, którzy wykonywali czynności z udziałem oskarżonego, do których to zeznań odwołuje się skarżąca. Policjanci nie mają wiedzy w kluczowej kwestii – kto był sprawcą kolejnych kradzieży. Już wcześniej omówiono znaczenie ich relacji dla ustaleń odnoszących się do stanu psychicznego K. D. podczas dochodzenia. Wbrew twierdzeniom apelującej, sąd I instancji nie uznał ani pokrzywdzonych, ani funkcjonariuszy policji za niewiarygodnych. Osoby te jednak, co do istotnych dla sprawy okoliczności, w odniesieniu do których miały kwalifikacje się wypowiadać, nie zeznawały sprzecznie z wyjaśnieniami oskarżonego.

Wszystkie zarzuty apelacji okazały się więc nietrafne. Sąd odwoławczy nie dopatrzył się powodów, aby w zaskarżony wyrok ingerować z urzędu. W tej sytuacji orzeczenie to, na podstawie art. 437 § 1 k.p.k., należało utrzymać w mocy.

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 V 1982 roku prawo o adwokaturze oraz § 17 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, dla obrońcy oskarżonego, wyznaczonego z urzędu – adw. P. T. - zasądzono 516,60 złotych, w tym 96,60 złotych jako podatek VAT, tytułem zwrotu kosztów działania w postępowaniu odwoławczym. Zgodnie z art. 636 § 1 k.p.k. stwierdzono też, że koszty sądowe za postępowanie odwoławcze ponosi Skarb Państwa.