III K 32/23 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze z 2024-09-19

Sygn. akt III K 32/23

7.

8.WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 września 2024 r.

11.Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze, Wydział III Karny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Paweł Wyrzykowski

Protokolant:Dorota Kaproń

13.po rozpoznaniu w dniach 13 lutego 2024 r., 19 kwietnia 2024 r., 11 lipca 2024 r. oraz 5 września 2024 r.

14.sprawy

a)  A. C. (1)

16. syna M. i M. z domu M.

17. ur. (...) w L.

18. oskarżonego o to, że:

19.w okresie od października 2018 roku do czerwca 2019 roku w J. i w L., województwa (...) działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wspólnie i w porozumieniu z M. C. w ramach uprzednio ustalonego podziału ról usiłował doprowadzić M. K. (1) do niekorzystnego rozporządzania mieniem znacznej wartości w postaci pieniędzy w kwocie 250.000,00 zł, poprzez próbę wprowadzenia w błąd Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze co do posiadanego roszczenia do M. K. (1) i złożenie przed tym Sądem do sprawy I C 1477/18 powództwa wzajemnego przeciwko pokrzywdzonemu o zasądzenie kwoty 250.000,00 zł, której podstawą była nieistniejąca wierzytelność wobec M. K. (1), którą nabył od Spółki (...), (...) Spółka Jawna na podstawie pozornej umowy cesji zawartej w dniu 21 października 2018 roku, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na oddalenie przez Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze złożonego przez niego powództwa wzajemnego do sprawy I C 1477/18,

20.tj. o czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

b)  M. C.

22. córki W. i E. z domu Z.

23. ur. (...) w Z.

24. oskarżonej o to, że:

25.w okresie od października 2018 roku do czerwca 2019 roku w J. i w L., województwa (...) działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wspólnie i w porozumieniu z A. C. (1) w ramach uprzednio ustalonego podziału ról usiłowała doprowadzić M. K. (1) do niekorzystnego rozporządzania mieniem znacznej wartości w postaci pieniędzy w kwocie 250.000,00 zł, poprzez próbę wprowadzenia w błąd Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze co do posiadanego przez A. C. (1) roszczenia do M. K. (1) i złożenie przed tym Sądem do sprawy I C 1477/18 przez A. C. (1) powództwa wzajemnego przeciwko pokrzywdzonemu o zasądzenie kwoty 250.000,00 zł, której podstawą była nieistniejąca wierzytelność wobec M. K. (1) nabyta przez A. C. (1) od Spółki (...), (...) Spółka Jawna, na podstawie pozornej umowy cesji zawartej w dniu 21 października 2018 roku, lecz zamierzonego celu nie osiągnęła z uwagi na oddalenie przez Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze powództwa wzajemnego A. C. (1) złożonego do sprawy
I C 1477/18,

26.tj. o czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

I.  uznaje oskarżonych A. C. (1) i M. C. za winnych czynu opisanego w części wstępnej wyroku, stanowiącego przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 294 § 1 k.k. wymierza każdemu z oskarżonych karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, przy czym na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. oraz art. 70 § 1 k.k. wykonanie kary pozbawienia wolności wobec oskarżonych warunkowo zawiesza na okres 2 (dwóch) lat próby,

II.  na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 k.k. zobowiązuje oskarżonych do informowania sądu o przebiegu okresu próby co 6 (sześć) miesięcy;

III.  na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k. zasądza od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe związane z udziałem każdego z nich w sprawie, w tym na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych wymierza każdemu z oskarżonych opłatę w kwocie 180,- złotych.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

III K 32/23

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

7.USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

A. C. (1)

7.w okresie od października 2018 roku do czerwca 2019 roku w J. i w L., województwa (...) działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wspólnie i w porozumieniu z M. C. w ramach uprzednio ustalonego podziału ról usiłował doprowadzić M. K. (1) do niekorzystnego rozporządzania mieniem znacznej wartości w postaci pieniędzy w kwocie 250.000,00 zł, poprzez próbę wprowadzenia w błąd Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze co do posiadanego roszczenia do M. K. (1) i złożenie przed tym Sądem do sprawy I C 1477/18 powództwa wzajemnego przeciwko pokrzywdzonemu o zasądzenie kwoty 250.000,00 zł, której podstawą była nieistniejąca wierzytelność wobec M. K. (1), którą nabył od Spółki (...), (...) Spółka Jawna na podstawie pozornej umowy cesji zawartej w dniu 21 października 2018 roku, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na oddalenie przez Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze złożonego przez niego powództwa wzajemnego do sprawy I C 1477/18,

2.

M. C.

7.w okresie od października 2018 roku do czerwca 2019 roku w J. i w L., województwa (...) działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wspólnie i w porozumieniu z A. C. (1) w ramach uprzednio ustalonego podziału ról usiłowała doprowadzić M. K. (1) do niekorzystnego rozporządzania mieniem znacznej wartości w postaci pieniędzy w kwocie 250.000,00 zł, poprzez próbę wprowadzenia w błąd Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze co do posiadanego przez A. C. (1) roszczenia do M. K. (1) i złożenie przed tym Sądem do sprawy I C 1477/18 przez A. C. (1) powództwa wzajemnego przeciwko pokrzywdzonemu o zasądzenie kwoty 250.000,00 zł, której podstawą była nieistniejąca wierzytelność wobec M. K. (1) nabyta przez A. C. (1) od Spółki (...), (...) Spółka Jawna, na podstawie pozornej umowy cesji zawartej w dniu 21 października 2018 roku, lecz zamierzonego celu nie osiągnęła z uwagi na oddalenie przez Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze powództwa wzajemnego A. C. (1) złożonego do sprawy
I C 1477/18,

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

A. C. (1), D. C. i M. K. (1) dnia 23.07.2010r. zawarli umowę w sprawie utworzenia zespołu rolników w celu wspólnego użytkowania maszyn i urządzeń zakupionych na kredyt z dopłatą do oprocentowania ze środków Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na zasadach i warunkach wskazanych w „Branżowym programie wspólnego użytkowania maszyn i urządzeń rolniczych” – symbol „ (...)”. Przedmiotem wspólnego użytkowania miały być maszyny i urządzenia nabyte w sposób opisany wyżej : sieczkarnia do kukurydzy (...), ładowarka teleskopowa (...), siewnik do kukurydzy (...) za łączną kwotę 1.064.000,00 złotych. Udział członków w/w przedsięwzięcia w kosztach zakupu sprzętu został zgodnie z § 4 umowy ustalony po 1/3 kosztów zakupu. A. C. (1) i D. C. są braćmi.

Następnie wyżej wymienieni zawarli z Bankiem Spółdzielczym w P. dnia 27.08.2010r. o umowę o kredyt inwestycyjny z dopłatami (...) na realizację inwestycji w ramach (...).

- wyjaśnienia A. C. (1) i M. C. (częściowo)

- zeznania M. K. (1) i A. K. (1)

- zeznania D. C. (częściowo)

- umowa z 23.07.2010

- umowa z 27.08.2010r.

k. 756, 763, 1143-1146, 1074-1076, 11491152,

k. 33-34, 193-195, 335-339, 1156-159, 1171-1173

k. 174-175, 1168-1169-1170

k. 41-43

k. 44-53

W dniu 30.04.2012r. A. K. (1), M. C. i D. C. zawarli umowę spółki jawnej, powstałej w wyniku przekształcenia spółki cywilnej, nazwanej (...) K., (...) spółka jawna z siedzibą w S.. Spółka miała prowadzić rolniczą działalność gospodarczą. W § 7 umowy spółki ustalono, że w zakresie zwykłych czynności spółki każdy ze wspólników mających prawo prowadzenia spraw spółki może działać bez uprzedniej uchwały wspólników, chyba, że sprzeciw wyrazi którykolwiek inny wspólnik. W sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności spółki wspólnicy działać powinni na podstawie uchwał podjętych za zgodą wszystkich wspólników; jak uzgodnili wspólnicy (§ 7 ust. 4) w zakresie zwykłych czynności nie mieszczą się takie z których wynikają dla spółki zobowiązania przekraczające kwotę 100.000 złotych.

A. K. (1) to żona M. K. (1), zaś M. C. to małżonka A. C. (1) i bratowa D. C.. Zarówno M. K. (1), jak i A. C. (1) mimo, że formalnie nie byli wspólnikami spółki działali na jej rzecz i zajmowali się prowadzeniem spraw spółki.

- wyjaśnienia A. C. (1) i M. C. (częściowo)

- zeznania M. K. (1) i A. K. (1)

- umowa spółki

k. 756, 763, 1143-1146, 1074-1076, 11491152,

k. 33-34, 193-195, 335-339, 1156-159, 1171-1173

k. 59-63

Finansami w spółce (...) zajmowała się za zgodą wszystkich wspólników A. K. (1). Wszyscy wspólnicy, jak i A. C. (1) upoważnili również A. K. (1) do dostępu do swoich kont bankowych w zakresie prowadzonych gospodarstw rolnych; każdy ze wspólników miał również nieograniczony dostęp do konta (...) spółki (...). Wedle nieformalnego porozumienia wspólników oraz A. C. (1) i M. K. (1) w/w osoby miały zasilać konto spółki ze swoich prywatnych środków, zaś spółka w razie posiadania odpowiedniej ilości pieniędzy miała te środki poszczególnym osobom zwracać. Spółka (...) nie prowadziła pełnej księgowości, a jedynie księgę przychodów i rozchodów.

wyjaśnienia A. C. (1) i M. C. (częściowo)

- zeznania M. K. (1) i A. K. (1)

- zeznania D. C. (częściowo)

- zeznania A. N. (1)

k. 756, 763, 1143-1146, 1074-1076, 11491152,

k. 33-34, 193-195, 335-339, 1156-159, 1171-1173

k. 174-175, 1168-1169-1170

k. 686-688, 1168-1169

7. Spółka (...) funkcjonowała w sposób niezakłócony do roku 2016r., kiedy to pod koniec tego roku pomiędzy wspólnikami zaczęły się spory na tle finansowym i rozpoczęli oni dyskusje na temat zakończenia działalności spółki. W 2017r. strony w wyniku negocjacji ustaliły sposób podziału majątki spółki (...), jednakże wskutek wycofania się z w/w ustaleń przez M. C. i D. C. do podziału spółki i rozpoczęcia działalności przez dotychczasowych wspólników pod nowymi firmami nie doszło.

- zeznania M. K. (1) i A. K. (1)

k. 33-34, 193-195, 335-339, 1156-159, 1171-1173

7. Po spłacie kredytu dokonanego na zakup m.in. sieczkarni do kukurydzy A. C. (1) dokonał 10.03.2016r. jej sprzedaży za kwotę netto 339 tysięcy złotych. Po tym, jak w 2017r. negocjacje dotyczące rozliczeń spółki (...), ale i również rozliczeń pomiędzy M. K. (1) i A. C. (1) (wzajemnych, jak i ze spółką) zakończyły się niepowodzeniem M. K. (1) wezwał A. C. (1) do zapłaty kwoty 138.990,00 złotych tytułem 1/3 udziału w kwocie sprzedaży sieczkarni. W związku z brakiem spłaty w/w kwoty w sierpniu 2018r. M. K. (1) skierował do Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze, Wydziału I Cywilnego pozew przeciwko A. C. (1) o zapłatę kwoty 113 tysięcy złotych wraz z odsetkami.

- wyjaśnienia A. C. (1) i M. C. (częściowo)

-zeznania M. K. (1) i A. K. (1)

- wezwanie do zapłaty

- faktura nr (...)

- pozew

k. 756, 763, 1143-1146, 1074-1076, 11491152,

k. 33-34, 193-195, 335-339, 1156-159, 1171-1173

k. 39

k. 38

k. 15-16

7. Dnia 21.10.2018r. w S. zawarta została umowa cesji wierzytelności pomiędzy (...) K., (...) spółka jawna z/s w S. reprezentowaną przez M. C., a A. C. (1). W wyniku w/w umowy spółka (...) oświadczyła, że przysługuje jej istniejąca, bezsporna i wymagalna wierzytelność wobec M. K. (1) w kwocie 250 tysięcy złotych. Spółka dokonała przelewu na rzecz A. C. (1) wierzytelności w w/w kwocie wraz z odsetkami ustawowymi za okres od dnia 27.12.2016r. do dnie zapłaty. Wierzytelność wedle umowy została nabyta za kwotę 240 tysięcy złotych, a zapłata tej kwoty nastąpiła przelewem z dnia 1.02.2017r.

8. W dniu 23.10.2018r. wobec wniesionego pozwu przeciwko A. C. (1) jego pełnomocnik złożył w Sądzie Okręgowym w Jeleniej Górze odpowiedź na pozew M. K. (1) wraz z powództwem wzajemnym. W pozwie wzajemnym powołano się na cesję wierzytelności z 21.10.2018r. jako uzasadniającą oddalenie powództwa, jak również zasądzenie na rzecz A. C. (1) kwoty137 tysięcy złotych.

- wyjaśnienia A. C. (1) i M. C. (częściowo)

- zeznania D. C. (częściowo)

-zeznania M. K. (1) i A. K. (1)

- umowa cesji wierzytelności

- odpowiedź na pozew z powództwem wzajemnym

k. 756, 763, 1143-1146, 1074-1076, 11491152,

k. 174-175, 1168-1169-1170

k. 33-34, 193-195, 335-339, 1156-159, 1171-1173

k. 13-14

k. 24-25

7. Wyrokiem Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 6 marca 2019r. w sprawie I C 1477/18 zasądzono od A. C. (1) na rzecz M. K. (1) kwotę 113 tysięcy złotych wraz z odsetkami ustawowymi od 16 marca 2017r. do dnia zapłaty i równocześnie oddalono powództwo wzajemne. Jak wynika z uzasadnienia w/w wyroku uznano, że umowa cesji z 21.10.2018r. była umową pozorną, stworzoną jedynie na potrzeby niniejszego postępowania.

8. Apelacja A. C. (1) od w/w wyroku oddalona została wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 30.09.2019r., sygn. akt I ACa 665/19. W uzasadnieniu w/w wyroku podzielono pogląd sądu I instancji o pozorności w/w umowy cesji.

- wyrok w sprawie I C 1477/18 i uzasadnienie

- wyrok w sprawie I ACa 66/19 z uzasadnieniem

k. 178-183

- k. 282-285

- niekaralność oskarżonych

- dane o karalności

k. 1165-1166

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

-------

-----------------------

7.--------------------------------------------------------------------------------------

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

-------------------------------------------------------------------------

-----------------------------------

-------------

7.OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

wyjaśnienia oskarżonych

Wyjaśnienia oskarżonych z uwagi na tożsamość zarzutu, jak i linię obrony zostaną omówione łącznie. Spostrzeżenia wymaga, że specyfika dowodowa niniejszej sprawy polegała na tym, że wszystkie okoliczności przedmiotowe zaistniałego stanu faktycznego znajdowały oparcie w treści dokumentów. Istotą sporu było ustalenie, czy po stronie oskarżonych w momencie zawierania umowy cesji wierzytelności z dnia 21.10.2018r. istniała strona podmiotowa przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. tj., czy zawierając w/w umowę, a następnie przedstawiając ją w toku procesu cywilnego, jako podstawę pozwu wzajemnego oskarżeni mieli świadomość, że w/w okoliczności są całkowicie fikcyjne.

Sąd w większości uznał wyjaśnienia oskarżonych za wiarygodne, bowiem w większości dotyczyły one okoliczności w zasadzie niespornych i wynikających z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy. Odmówiono natomiast wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonych w kwestiach o znaczeniu zasadniczym dla końcowych ustaleń tj., że mieli oni realne podstawy do zawarcia spornej umowy cesji i formułowania na jej podstawie żądań zawartych w pozwie wzajemnym, stanowiącym odpowiedź na pozew M. K. (1). Podkreślić należy, że oskarżeni nie potrafili przekonująco wyjaśnić dlaczego umowa cesji zawarta została dopiero po tym, jak otrzymali pozew M. K. (1). Na pytanie sądu oskarżony A. C. (1) nie potrafił tego wyjaśnić, a dopiero na pytanie „pomocnicze” swojego pełnomocnika stwierdził, że fakt, że M. K. złożył pozew uznał za wycofanie się ze sposobu rozliczenia (k. 1146). Nawiasem mówiąc w/w odpowiedź również nie stawia w wiarygodnym świetle tez oskarżonych, bowiem wezwanie do zapłaty dotyczące w/w kwoty oskarżony otrzymał w lipcu 2017r. i wówczas w żaden sposób nie podnosił, by w/w należność była już rozliczona (nie tylko, że rozliczona, ale, że jeszcze sam M. K. jest mu winny kwotę ponad 100 tysięcy złotych w związku z rozliczeniem ze sprzedaży sieczkarni). Dodać należy, że w/w „wierzytelności” w kwocie 250 tysięcy złotych o której mowa w umowie cesji oskarżeni nie dochodzili ani przed wszczęciem sporu cywilnego przed Sądem Okręgowym w Jeleniej Górze, ani po jego zakończeniu.

Analogicznie oskarżona M. C. nie była w stanie udzielić odpowiedzi na pytanie dlaczego spółka (...) do października 2018r. nie kierowała żądań spłaty kwoty 250 tysięcy złotych wobec M. K. (1), skoro – jak sami oskarżeni wyjaśniali – już w połowie 2017r. zakończyły się rozmowy stron w sprawie ugody i podziału spółki (...).

Jak spójnie zeznawali M. i A. K. (1), ale i wyjaśniali oskarżeni i o czym świadczą m.in. dokumenty w postaci przelewów, jak również opinia biegłej z zakresu rachunkowości, wspólnicy, ale również A. C. (1) i M. K. (1) (nie będący formalnie wspólnikami) dokonywali szeregu wpłat i wypłat z i na konta spółki (...), bez wskazywania tytułów ze swoich osobnych kont bankowych. I o ile wspólnicy funkcjonowali bez wzajemnych sporów i w/w sposób rozliczeń nie wzbudzał sprzeciwów, ani pretensji, tak z chwilą pojawienia się takich wzajemnych sporów kwestia w/w sposobu rozliczeń stała się jedną z osi sporu. Dodać należy, że jak wynika z niespornych w tym zakresie wyjaśnień oskarżonych i zeznań M. i A. K. (1) do dnia dzisiejszego strony nie rozliczyły części wzajemnych należności. Stąd też nie było możliwe, by kwestia wzajemnego rozliczenia spłaty kredytu na zakup m.in. sieczkarni poprzez potrącenie wzajemnych wierzytelności z w/w tytułu była kwestią dla oskarżonych jasną i by mieli oni podstawę uznać, że kwota 250 tysięcy złotych (przelew oznaczony symbolem BR) rozstrzyga kwestię rozliczenia kwoty uzyskanej ze sprzedaży sieczkarni. Jak już sygnalizowano ponadto w/w kwoty się nie pokrywają (jednej strony 113 tysięcy z drugiej 250 tysięcy złotych), a skoro oskarżeni – jak wyjaśniają – uznali, że kwota 250 tysięcy złotych to kwota należna spółce (...) od M. K. rozstrzyga sprawę, to dlaczego nie dochodzili jej ani później, ani wcześniej przed sprawą cywilną wytoczoną przez M. K., jak również czemu godzili się na bycie „stratnym” o różnicę w obu tych kwotach i zdecydowali się jej dochodzić dopiero po wszczęciu sporu cywilnego przez M. K. we wniesionym przez A. C. pozwie wzajemnym ? Dodać do w/w uwag należy, że bezspornie wszyscy wspólnicy – w tym M. i A. C. (1) - mieli dostęp do konta (...) spółki (...) i z pewnością musieli widzieć wypłatę z konta spółki na konto M. K. kwoty 250 tysięcy złotych. Powyższa kwota jest za wysoka, by mogła zostać niezauważona. Dlaczego zatem nie spotkało się to z żadną reakcją po stronie oskarżonych, skoro kwota ta była wyższa niż udział M. K. w kwocie uzyskanej ze sprzedaży sieczkarni o ponad 100 tysięcy złotych, a co zaczął podnosić oskarżony dopiero prawie 18 miesięcy później i to dopiero na skutek akcji prawnej ze strony M. K. (1).

O niewiarygodności twierdzeń obu oskarżonych i fikcyjności umowy cesji z 21.10.2018r. świadczy również sposób zapłaty za w/w wierzytelność, na co zwracały uwagę sądy orzekające zarówno I jak i II instancji w sprawie cywilnej. Sąd orzekający w niniejszej sprawie nie jest co prawda związany takimi ustaleniami, jednakże trudno było w realiach sprawy nie przyznać im racji. Całkowicie sztuczne i nienaturalne bowiem było to, że zapłata za przelew wierzytelności z 21.10.2018r. dokonana została rzekomo wpłatą z 1.02.2017r., a więc ok. 20 miesięcy przed zawarciem tej umowy. Powyższe unaocznia dobitnie, że w/w cesja była tylko wybiegiem mającym na celu uchronienie oskarżonego A. C. przed zapłatą kwoty dochodzonej pozwem przez M. K. (1) i z realną należnością nie miała nic wspólnego. Wykorzystano po prostu fakt omawianego wyżej dalece niesformalizowanego sposobu zarówno zasilania konta spółki (...), jak i następnie rozliczania się z tych spłat pomiędzy poszczególnymi wspólnikami, a dodatkowo pomiędzy oskarżonym C. i M. K. (1), gdzie nie wskazywano w sposób szczegółowy tytułu poszczególnych wpłat i wypłat. Zwraca uwagę również kwestia oczywistej nieprawidłowości z cywilno-prawnego punktu widzenia przy zawieraniu omawianej umowy cesji. Przypomnieć należy w tym miejscu, że wspólnikami spółki (...) byli A. K. (1), D. C. i M. C.. W § 7 umowy spółki ustalono, że w zakresie zwykłych czynności spółki każdy ze wspólników mających prawo prowadzenia spraw spółki może działać bez uprzedniej uchwały wspólników, chyba, że sprzeciw wyrazi którykolwiek inny wspólnik. W sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności spółki wspólnicy działać powinni na podstawie uchwał podjętych za zgodą wszystkich wspólników. Zgodnie z § 7 ust. 4 umowy spółki w zakresie zwykłych czynności nie mieszczą się takie z których wynikają dla spółki zobowiązania przekraczające kwotę 100.000 złotych. Umowa cesji bezspornie przekraczająca kwotę zobowiązania 100 tysięcy złotych w myśl w/w postanowień umowy spółki wymagała zgody wszystkich wspólników, w tym A. K. (1), tymczasem bezspornie takiej zgody nie uzyskano. Umowa zawarta została pomiędzy małżeństwem C. tj. M. C. reprezentującej spółkę i (...), jako cesjonariuszem. Unaocznia to po raz kolejny sztuczność w/w umowy i to, że była ona zawarta mówiąc kolokwialnie „na siłę”, bez względu na jakiekolwiek ograniczenia natury prawnej, czy faktycznej, tylko po to, by uniemożliwić M. K. (1) odzyskanie swojego udziału w kwocie uzyskanej ze sprzedaży sieczkarni.

Odnieść się w tym miejscu należy do sygnalizowanej przez obronę okoliczności o której mowa w opinii biegłej z zakresu rachunkowości z której wynika, że oskarżeni więcej wpłacali na rachunek spółki niż z niej wypłacali. Niezależnie, że do opinii biegłej z czerwca 2020r. zastrzeżenia do niej zgłaszał pełnomocnik M. K. (1) (k. 340-359), potwierdzając je w części dokumentami, zaś w kolejnej opinii biegłej uwzględniającej rok 2011 (dokonanej w oparciu o stwierdzone na kontach bankowych przepływy pieniężne) stwierdzono, że największe kwoty do spółki wpłacała M. C. to w/w fakt sam w sobie nie stanowił, jakby chciała obrona okoliczności przesądzającej o winie, bądź jej braku po stronie oskarżonych. Jak już wspominano dla ustalenia strony podmiotowej zarzucanego oskarżonym przestępstwa decydujące było ustalenie stanu świadomości w chwili dopuszczenia się zarzucanego im czynu, a wówczas, o czym już kilkukrotnie nadmieniano, strony nie znały kwoty stanu wzajemnych rozliczeń. O ile roszczenie M. K. (1) o 1/3 kwoty uzyskanej ze sprzedaży sieczkarni było czytelne i wynikało z konkretnych ustaleń umowy zakupu w/w ruchomości (M. K. był ich współwłaścicielem w części 1/3 udziału), o tyle omawiana „wierzytelność” w kwocie 250 tysięcy złotych była jedynie niewielką częścią skomplikowanego procesu ustalania stanu rozliczeń za ok. 8 lat działalności spółki plus wpłat i wypłat poszczególnych osób zaangażowanych w jej działalność. Jak już wspomniano biegła oszacowała, że najwyższe wpłaty na rzecz spółki dokonywane były z konta M. C., jednak bezspornie – jak wynika z zeznań A. K. (1) na rozprawie (k. 1172-1173) – propozycje ugodowe ze strony oskarżonych pod adresem A. K. opiewały na zapłatę jej kwoty ok. 2 mln złotych (jak przyznał obrońca oskarżonych byłą to kwota 1 750 tysięcy złotych), zatem różnią się te kwoty od tych wskazywanych przez biegłą w swojej opinii (co nie może dziwić, bowiem w opinii biegła opiniowała jedynie o różnicach pomiędzy wpłatami i wypłatami na poszczególne konta, nie zaś o wszystkich roszczeniach jakie strony wzajemnie wobec siebie posiadają).

zeznania M. K. (1) i A. K. (1)

Zeznania świadków zostały ocenione jako logiczne, spójne i konsekwentne w przebiegu postępowania i jako takie, jako wiarygodny dowód mogący stanowić podstawę poczynionych ustaleń fatycznych. Jak już wskazywano w poprzedniej części uzasadnienia świadkowie logicznie wskazywali źródło swoich roszczeń w sprawie cywilnej dotyczącej zapłaty udziału z kwoty uzyskanej ze sprzedaży sieczkarni, jak i brak jakichkolwiek podstaw do formułowania żądań przez drugą stronę we wniesionym przez A. C. (1) pozwie wzajemnym. Ich zeznania korespondowały z dokumentami znajdującymi się w aktach sprawy, jak i zasadami prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego.

Zeznania D. C.

Zeznania świadka oceniane były ostrożnie; świadek jako najbliższa rodzina oskarżonych, a jednocześnie oponent zarówno M. K. (1) oraz A. K. (1) w oczywisty sposób zaangażowany jest w spór pomiędzy wyżej wymienionymi osobami, nie tylko emocjonalnie, ale i materialnie tj. jako jeden ze (...) spółki jawnej (...). Podkreślić należy, że w toku postępowania świadek niejednokrotnie zasłaniał się niepamięcią i o ile naturalnym jest zacieranie się w ludzkiej pamięci części okoliczności sprzed kilku lat, o tyle wątpliwym jest np. by świadek nie wiedział, nie pamiętał, czy miał dostęp do rachunku (...) spółki (...) (której wspólnikiem był ponad 5 lat), bądź by nie pamiętał, czy był pozywany przez oskarżyciela posiłkowego o zapłatę kwoty uzyskanej ze sprzedaży sieczkarni.

Zeznania A. N. (2)-rzędowskiej

Sąd ocenił zeznania tego świadka również, jako wiarygodne – analogicznie jak świadkowie M. i A. K. (1) również i ten świadek zeznawał w sposób konsekwentny i logiczny w przebiegu całego postępowania. Podkreślić należy, że wiedza świadka dotyczyła okoliczności mających znaczenie w sprawie, ale nie tych pierwszorzędnych. Świadek potwierdziła m.in., że finansami spółki do 210r. zajmowała się głównie A. K. (1), jak i to, że spółka nie prowadziła pełnej księgowości, a jedynie księgę przychodów i rozchodów.

Dowody z dokumentów wskazanych w sekcji 1.1 niniejszego uzasadnienia

Żaden z dokumentów omawianych w tej części uzasadnienia nie był kwestionowany przez żadną ze stron – zostały one sporządzone w odpowiedniej formie, ich treść nie była kwestionowana i uzupełniały one spójnie pozostały materiał dowodowy. Zwrócić należy jednocześnie uwagę, że na fakturach na k. 258-264, jak wynika z zeznań właściciela J. P. nieprawidłowo odnotowany jest punkt poboru energii elektrycznej, jako (...) zamiast (...).

Opinie biegłej z zakresu rachunkowości

Wszystkie opinie biegłej posiadały wszystkie walory procesowe umożliwiające uwzględnienie ich przy ustalaniu stanu faktycznego sprawy z tym, że – o czym nadmieniano już przy omawianiu wyjaśnień oskarżonych – wbrew twierdzeniom obrony nie zmieniały one w żaden zasadniczy sposób tez aktu oskarżenia. Po pierwsze analizowane opinie dotyczyły kwestii bilansu pomiędzy wpłatami, a wypłatami środków pieniężnych poszczególnych osób występujących w niniejszym procesie na i z konta spółki (...). Opinie powyższe winny być oceniane przy uwzględnieniu uwag przytoczonych w piśmie pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego (k. 340-434) oraz dokumentów doń dołączonych i jedynie częściowo do w/w uwag odnosi się kolejna opinia biegłej z 30.09.2020r. Jak już nadmieniono powyższe wyliczenia nie obejmują całości wzajemnych roszczeń stron, gdyż postępowania w tym przedmiocie toczą się, jednakże zwraca uwagę sąd po raz kolejny, że jak wynika z przebiegu przesłuchania A. K. (1) jej bezsporne roszczenia wobec spółki (...) opiewają na kwotę 1 miliona 750 tysięcy złotych (sporne na kwotę około 8 milionów złotych). Niezależnie od powyższego spostrzec należy, że fakt, że strony do tej pory – czyli około 6 lat – od daty zawarcia umowy cesji - się nie rozliczyły i wciąż toczą się postępowania cywilne w tym przedmiocie jest kolejną okolicznością świadczącą, że oskarżeni nie mieli żadnych podstaw, by przyjmować w 2018r., że kwota 250 tysięcy złotych o której mowa w cesji stanowi wierzytelność M. K. wobec spółki (...).

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

----------------

-----------------

--------------------------------------------------------------------------------

7.PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

1.3.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I, II

A. C. (1)

M. C.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

7. W zakresie czynów zarzucanych oskarżonym w a/o podzielono ocenę oskarżyciela publicznego, że przestępstwo to należy zakwalifikować z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. Obrona kwestionowała nie tylko podstawę faktyczną oskarżenia (do czego odniesiono się w części dowodowej uzasadnienia), ale i jego prawną zawartość. Swoje stanowisko obrońca oskarżonych przedstawił w odpowiedzi na a/o (k. 1133-1137 tom VI), jak i odwołał się do niego w mowie końcowej. Stanowisko powyższe jednak nie mogło zostać zaakceptowane przez sąd.

8. Główną tezę uzasadniającą w/w linię obrony można sprowadzić (w pewnym uproszczeniu całości wywodu) do twierdzenia, że tzw. oszustwa sądowego, czy procesowego dopuścić się można jedynie wówczas, gdy wprowadzenie w błąd następuje poprzez przedstawienie „fałszywych dowodów”; jako przykład takiej sytuacji wskazano przedłożenie sfałszowanego dokumentu urzędowego. Nie dostrzega sąd, by ustawowe znamiona przestępstwa stypizowanego w treści art. 286 § 1 k.k. zawężały jego stosowanie do sytuacji wskazywanych w stanowisku obrońcy. W w/w przepisie mowa jest bowiem o doprowadzeniu innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd, wyzyskania jej błędu albo niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Chodzi zatem – najogólniej rzecz ujmując – o takie działanie, które kreuje po drugiej stronie fałszywe wyobrażenie rzeczywistości; to wprowadzenie drugiej strony w błąd i przeświadczenie o nieprawdziwych faktach, okolicznościach może być dokonane w każdy możliwy sposób (ustawodawca nie zawęża zachowania sprawcy polegającego na wprowadzeniu w błąd drugiej strony do określonych jedynie sposobów działania). Owszem, częstokroć sprawca oszustwa wykorzystuje do swojego działania „fałszywe dowody”, czyli jak należy przyjąć (bowiem w stanowisku obrońcy wprost tego nie wyeksponowano) swoim zachowaniem realizuje ponadto znamiona czynu z art. 270 § 1 k.k. (abstrahując, czy jest to jeden czyn w kumulatywnym zbiegu przepisów, czy też dwa odrębne przestępstwa, przy zastosowaniu odpowiedniej reguły wyłączania wielości ocen etc.), ale czymś dalece oczywistym jest, że nie każdy czyn z art. 286 § 1 k.k. zawiera w sobie również realizację znamion art. 270 k.k. Podkreślić należy, że w judykaturze za realizację znamion czynu z art. 286 § 1 k.k. uważa się sytuację w której sąd wydał postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, wskutek świadomego wprowadzenia sądu w błąd co do – niezgodnego z rzeczywistością – tytułu dziedziczenia czy kręgu uprawnionych spadkobierców, o ile prowadzi to do pogorszenia sytuacji majątkowej pokrzywdzonego w zestawieniu z sytuacją, gdyby postanowienie odzwierciedlało rzeczywisty stan prawny w zakresie prawa do dziedziczenia spadku (tak wyr. SN z 14.01.2010r., V KK 235/09, OSNK 2010, Nr 6). W niniejszej sprawie, jak przedstawiano w poprzedniej części uzasadnienia, doszło do zawarcia umowy cesji nie mającej podstaw faktycznych, jak i prawnych, której celem było wywołanie po stronie sądów orzekających w sprawie cywilnej mylnego przeświadczenia, że oskarżony A. C. (1) nie jest dłużny M. K. (1) kwoty dochodzonej pozwem, a nawet więcej, to ten ostatni – wedle w/w dokumentu wykreowanego przez oskarżonych – miał jeszcze posiadać dług wobec oskarżonego. Powyższą okoliczność dostrzegły już sądy cywilne, czemu dały wyraz w wydanych przez siebie rozstrzygnięciach. Sąd w niniejszej sprawie analizował ustalenia w w/w sprawach cywilnych i w ocenie również sądu orzekającego w niniejszej sprawie umowa cesji, o której mowa w a/o, była umową całkowicie pozorną i sztucznie tworzoną jedynie na potrzeby uzyskania korzystnego rozstrzygnięcia w sprawie cywilnej. Jednocześnie, jak już nadmieniano, w/w zachowanie realizowało znamiona przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

9.Przestępstwo popełnione zostało przez oskarżonych umyślnie w zamiarze bezpośrednim.

1.4.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

-----------------------

-------------------------------------------------

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1.5.  Warunkowe umorzenie postępowania

---------------

------------------------------------------------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1.6.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1.7.  Uniewinnienie

-----------------

--------------------------------------------------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

7.KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

A. C. (1), M. C.

I.

I, II.

W ocenie sądu kara roku pozbawienia wolności, którą wymierzono każdemu z oskarżonych, będzie adekwatna do stopnia winy i wszystkich okoliczności czynu.

Kara oscylowała wokół dolnej granicy ustawowego zagrożenia, ponieważ wzięto pod uwagę wartość mienia zagrożonego przestępstwem, nieznacznie przekraczającą pułap „mienia znacznej wartości” normatywnie zdefiniowanego w art. 115 § 5 k.k., jak i to, że końcowo pokrzywdzeni nie ponieśli szkody.

Nie sposób nie dostrzec również specyfiki sprawy – dotyczy ona osób dotychczas niekaranych, przedsiębiorców rolnych, osób normalnie funkcjonujących w społeczeństwie. Należy przyjąć, że przypisane oskarżonym przestępstwo to odosobniony w ich życiu incydent, który – jak można przyjąć z wysokim prawdopodobieństwem – nigdy więcej się nie powtórzy. Powyższy czym był wynikiem specyficznej sytuacji w zakresie działalności prowadzonej przez oskarżonych; sytuacji w której dotychczasowi wspólnicy stali się przeciwnikami, w której to sytuacji z pewnością, prócz kwestii czysto zawodowych, grały również te osobiste, emocjonalne etc., Powyższy czynnik emocjonalny z pewnością mógł nieco przysłonić trzeźwość oceny i racjonalność działania. Jak sam oskarżony A. C. (1) w pewnym fragmencie swoich wyjaśnień stwierdził działał tak, by „chronić swoje pieniądze”.

Z w/w względów sąd również zdecydował się, by – nb. zgodnie z wnioskiem oskarżyciela publicznego – warunkowo zawiesić wobec obu oskarżonych wykonanie w/w kary na okres 2 lat próby i jednocześnie zobowiązać oskarżonych do informowania sądu o przebiegu okresu próby w 6 miesięcznych odstępach czasowych.

Wszystkie w/w okoliczności sprawiły, że sąd uznał za wystarczające do osiągnięcia wszystkich celów kary, wymierzenie oskarżonym A. C. (1) i M. C. kary 1 roku pozbawienia wolności z jej warunkowym zawieszeniem na okres 2 lat.

7.1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

-------------

------------------

-----------------

----------------------------------------------------------

7.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k. zasądzono od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe związane z udziałem każdego z nich w sprawie, zaś na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych wymierzono każdemu z oskarżonych opłatę w wysokości 180 złotych.

7.1Podpis

Paweł Wyrzykowski

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Zaborska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Paweł Wyrzykowski
Data wytworzenia informacji: