Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Jelenia Góra, dnia 28 czerwca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSO Dorota Witek

Protokolant:Ewelina Gibes

po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2016 r. w Jeleniej Górze

sprawy z powództwa A. V. i M. P. (1) – następców prawnych A. V.

przeciwko (...) Szpitalowi - (...) w Z.

o zapłatę

1.  powództwo oddala;

2.  zasądza od powódki M. P. (1) na rzecz strony pozwanej (...) Szpitala - (...) w Z. kwotę 3.608,50 zł tytułem zwrotu połowy kosztów zastępstwa procesowego;

3.  zasądza od powoda A. V. na rzecz strony pozwanej (...) Szpitala - (...) w Z. kwotę 3.608,50 zł tytułem zwrotu połowy kosztów zastępstwa procesowego;

4.  kosztami postępowania od ponoszenia których powódka była zwolniona obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt. I C 1488/14

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym 3 kwietnia 2014 r. małoletnia powódka A. V. reprezentowana przez przedstawicieli ustawowych M. P. (1) i A. V. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) Szpitala – (...) w Z. kwoty 2.000.000,00 zł (dwa miliony złotych) tytułem zadośćuczynienia za doznany uszczerbek na zdrowiu. Wniosła także o zasądzenie od pozwanego renty w wysokości 10.000 zł oraz ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki błędu lekarskiego na przyszłość.

W uzasadnieniu wskazano, że poród powódki (jej przyjście na świat) w dniu (...) został wadliwie przeprowadzony, na skutek czego urodziła się ona w stanie niedotlenienia. W chwili wnoszenia pozwu, powódka była w stanie krytycznym. W okresie ciąży nie było żadnych objawów świadczących o jej zagrożeniu.

Pozwany szpital nie był przygotowany do przeprowadzenia porodu. Personel pozwanego szpitala nie zareagował na wyniki badań (...), podczas którego powódka nie reagowała podniesieniem tętna bądź ruchem na skurcze macicy matki. Przez 6 godzin od przyjęcia nie było żadnych badań, jedynie położna przychodziła co około pół godziny. Następnie lekarz przebił pęcherz płodowy i stwierdził wielowodzie, ale nie zrobił badania (...). Powódka urodziła się sina, nie ruszała się, nie krzyczała i nie oddychała. Przy porodzie nie było lekarza położnika ani pediatry.

Powódka wskazała, że za przyznaniem żądanego zadośćuczynienia przemawiają rozmiary rozstroju zdrowia, który najprawdopodobniej skutkować będzie nieodwracalnym upośledzeniem umysłowym powódki.

Wobec śmierci powódki A. V. do sprawy jako następcy prawni wstąpili M. P. (1) i A. V..

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) Szpital – (...) w Z. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania.

W uzasadnieniu podniósł, że poród został przeprowadzony prawidłowo, a pozwany szpital był do tego właściwie przygotowany. Zaprzeczył aby dziecko urodziło się w stanie niedotlenienia.

Pozwany wskazał, że matka powódki – M. P. (1) - została po przyjęciu (...) o godz. 2:10 przebadana przez lekarza specjalistę położnika-ginekologa, z którego to badania wynikało, że u powódki nie występują cechy patologiczne. Następnie położna w 15 minutowych odstępach czasu prowadziła obserwację rodzącej oraz częste słuchanie echa serca płodu. O godz. 4:00 zbadano rozwarcie szyjki macicy wskazujące na normalny postęp akcji porodowej. O godz. 7:00 przecięto pęcherz, a o 7:24 podłączono rodzącą do (...), które wykazało prawidłowe tętno dziecka. O godz. 7:50 urodziła się powódka. Z uwagi na jej stan wezwano lekarzy specjalistów neonatologa i anastezjologa, dokonano odessania noworodka i podjęto reanimację. Następnie powódkę przetransportowano do ośrodka o wyższej referencyjności tj. do Szpitala (...) w L..

Pozwany wskazał, że zgodnie z obowiązującym Rozporządzeniem Ministra Zdrowia przy przedmiotowym porodzie nie musiał uczestniczyć lekarz, a poród mogła odebrać położna. Podniósł także, że zły stan zdrowia powódki był wynikiem procesu chorobowego toczącego się jeszcze w okresie życia płodowego. Wskazał, że matka powódki paliła w okresie ciąży papierosy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka M. P. (1) w pierwszym kwartale 2014 r. była w ciąży z mającą się urodzić powódką A. V., której ojcem był powód A. V.. We wcześniejszych latach powódka trzykrotnie była w ciąży. Pierwsza i druga ciąża zakończyła się poronieniem około szóstego tygodnia ich trwania. Z trzeciej ciąży powódki, która przebiegła bez komplikacji, urodził się zdrowy chłopiec. Ciążę tę prowadził lekarz L. K..

Ciążę powódki M. P. (1) z mającą się urodzić córką A. także prowadził lekarz L. K.. W jego ocenie ciąża przebiegała prawidłowo, bez odchyleń od normy, a jedynym incydentem było krwawienie w około dwunastym tygodniu ciąży, które leczono w okresie dwudniowego pobytu powódki w szpitalu w L.. Powódka przyjmowała także minimalną dawkę leku D. z uwagi na wcześniejsze poronienia. M. P. (1) w okresie ciąży z powódką A. V. paliła papierosy w ilości około 5 dziennie, co szkodziło rozwijającemu się płodowi poprzez toksyczne działanie składników dymu papierosowego oraz okresowe ograniczenie przepływu krwi wewnątrz łożyska. M. P. (1) w początkach ciąży przeszła zapalenie pęcherza.

Ostatnia wizyta powódki M. P. (1) u lekarza L. K. miała miejsce 3 marca 2014 r.. Przeprowadzone przez lekarza prowadzącego L. K. badania, w tym (...), nie wzbudziły żadnych jego podejrzeń. Następna wizyta miała się odbyć 24 marca 2014 r., natomiast poród zaplanowany był na dzień 7 kwietnia 2014 r..

( Dowód: badanie (...) k. 27; dokumentacja medyczna k. 29; zeznania świadka L. K. e-protokół z dnia 14 października 2014 r. od 00:52:09 do 01:11:00; zeznania powódki M. P. (1) e-protokół z dnia 25 listopada 2014 r. od 01:15:32 do 02:04:00)

Powódka A. V. przed dniem (...) była wewnątrzmacicznie przewlekle niedotleniona, a jej dobrostan zaburzony.

( Dowód: opinia sądowo-lekarska Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej (...) J. wraz z opinią uzupełniająca k. 231-237 i 274-276; zeznania świadka J. K. e-protokół z dnia 13 stycznia 2015 r. od 00:15:03 do 00:29:00)

W dniu (...) około godziny 1:50 powódka M. P. (1) wraz z siostrą M. P. (2) i A. V. przyjechała do pozwanego (...) Szpitala – (...) w Z.. Około godziny 2:00 pełniący dyżur lekarz specjalista położnik-ginekolog R. T. zapoznał się z kartą ciąży powódki, zebrał od niej wywiad oraz przeprowadził badanie powódki. Powódka miała skurcze co 3-4 minuty, szyjkę macicy rozwartą na 2-3 cm oraz zachowany pęcherz owodniowy. Przeprowadzone w godzinach 2:05 do 2:30 badanie kardiokotografii ((...)) wykazało akcję serca płodu na poziomie 140 uderzeń na minutę oraz oscylację milczącą na 80% przebiegu bez akceleracji, co świadczyło o braku dobrostanu płodu i stanowiło wskazanie do operacyjnego zakończenia ciąży. Wynik przedmiotowego badania lekarz R. T. zinterpretował jako oscylację zawężoną, w związku z czym nie podjął decyzji o operacyjnym zakończeniu ciąży; zobowiązał położną A. D. do częstszego słuchania tętna płodu. Położna dokonywała tego badania co około 15-30 minut, za każdym razem po kilkanaście sekund. Do godziny 7:00 powódka M. P. (1) została jeszcze dwukrotnie przebadana wewnętrznie przez położną A. D., która nie stwierdziła nieprawidłowości w przebiegu porodu.

Około godziny 7:00 dyżur po położnej A. D. przejęła położna A. H.. Zaraz po tym, również około godziny 7:00, lekarz R. T. kończąc swój dyżur wykonał badanie powódki M. P. (1). Wobec stwierdzenia rozwarcia na poziomie 4 cm, miernej czynności skurczowej i lekkiego przyparcia główki płodu dokonał upuszczenia pęcherza owodniowego, na skutek czego czynność skurczowa uległa nasileniu. Wody płodowe powódki M. P. (1) miały kolor seledynowy, a następnie zielony i wystąpiły w większej niż zazwyczaj ilości. Lekarz R. T. stwierdził wystąpienie wielowodzia oraz konieczność odczekania na przyparcie główki płodu. Wody płodowe upuszczone z pęcherza owodniowego zabrudziły ubranie lekarza. Powódka opuściła salę porodową.

O godzinie 7:24 powódka M. P. (1) wróciła na salę porodową, a położna A. H. podłączyła pacjentkę do badania (...). Akcja serca płodu wynosiła 150-160 uderzeń na minutę. Wykazana badaniem oscylacja milcząca bez akceleracji wraz z okolicznością wystąpienia zielonego płynu owodniowego stanowiły podstawę do operacyjnego zakończenia ciąży powódki.

Wobec postępującej akcji porodowej położna A. H. wezwała telefonicznie położną asystującą – E. W. (1), a sama ubrała się do odebrania porodu. E. W. (1) w drodze na salę porodową wezwała do porodu pielęgniarkę neonatologiczną oraz lekarza ginekologa. O porodzie powiadomiony został także lekarz z oddziału pediatrycznego lub neonatologicznego.

Poród główkowy odebrany przez położną A. H. przy asyście położnej E. W. (1) o godzinie 7:51 przebiegł bez komplikacji i odbył się siłami natury. Przy samym porodzie nie był obecny żaden lekarz.

Urodzona powódka A. V. ważyła 3200 g oraz miała 53 cm długości. Była sina, bez napięcia mięśniowego, nie płakała, nie reagowała na stymulację wykonywaną przez położną, nie oddychała oraz miała twarde obrzęki kończyn dolnych i górnych. W czasie nieprzekraczającym jednej minuty została przez położną A. H. odpępniona i przekazana pielęgniarce neonatologicznej E. W. (2) do tzw. kącika noworodkowego, w którym znajduje się inkubator otwarty. A. H. wróciła do opieki nad powódką M. P. (1), zaś opiekę nad narodzonym dzieckiem przejęła pielęgniarka neonatologiczna. Bezpośrednio po urodzeniu dziecka z pępowiny pobrano krew do badań gazometrycznych, które wykazały prawidłową saturację na poziomie 92-96%.

Powódka A. V. miała zachowaną akcję serca ale nie oddychała. Pielęgniarka neonatologiczna E. W. (2) niezwłocznie podjęła czynność jej odsysania oraz resuscytację aparatem (...). W sali porodowej pojawili się lekarze położnicy - ordynator C. P. i R. T., a następnie lekarz pediatra L. M., który przejął resuscytację dziecka. Wobec niepodjęcia oddychania przez powódkę L. M. drogą telefoniczną wezwał anastezjologa i neonatologa. Z uwagi na obrzęk kończyn lekarz pediatra podał noworodkowi lek D. o działaniu przeciwobrzękowym i przeciwzapalnym. Wykonano drugie badanie gazometryczne, którego wynik również był prawidłowy. Przybyły do sali porodowej lekarz anastezjolog - A. T. - zaintubował dziecko przez nos oraz założył wkłucie. Dziecko zostało podłączone do pulsoksymetru oraz wezwano karetkę do przewiezienia powódki A. V. do szpitala w L..

Następnie na salę porodową przyszedł lekarz neonatolog K. P.. Odczyt danych z pulsoksymetru, tj. wysycenie tkanek dziecka tlenem było prawidłowe; czynność serca prawidłowa; pH prawidłowe. Dziecko nie podjęło samodzielnego oddychania, nie reagowało na bodźce.

W karcie informacyjnej pozwanego szpitala jako rozpoznanie według klasyfikacji (...)10 u powódki A. V. podano ciężką zamartwicę urodzeniową i niewydolność oddechową.

Powódkę A. V. karetką (...) o godzinie 9:45 przewieziono na Oddział (...) w Wojewódzkim Szpitalu (...) w L., gdzie przebywała do śmierci w dniu 2 maja 2014 r.. W okresie pobytu w szpitalu w L. dziecko nie podjęło samodzielnego oddychania, ani nie reagowało na bodźce. Badanie D-D. przeprowadzone w dniu porodu powódki A. V. wykazało wartość 10.6761 ng/ml przy normie 0-500 tj. przekroczenie normy 213 krotnie, natomiast w dniu 28 marca 2014 r. wartość 4.163,7 ng/ml tj. przekroczenie normy 8 krotnie. Badanie (...)głowy przeprowadzone 31 marca 2014 r. wykazało obniżenie gęstości tkanki mózgowej z brakiem zróżnicowania na istotę białą i szarą.

Badanie sekcyjne A. V. wykazało cechy zaniku i rozmiękania mózgu, głównie istoty białej, oraz obrzęk płuc. W rozpoznaniu wskazano rozmiękanie istoty białej mózgu, śpiączkę noworodków, niewydolność oddechową i krążeniową oraz niewydolność nerek.

W pozwanym szpitalu lekarz R. T. w dniach 23-24 marca 2014 r. pełnił dyżur łącznie na trzech oddziałach: ginekologicznym, położniczym i porodowym.

( Dowód: wydruk badań k. 23-24, badanie (...) k. 27; dokumentacja medyczna k. 29, 74; protokół sekcyjny k. 99-100; opinia sądowo-lekarska Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej (...) J. wraz z opinią uzupełniająca k. 231-237 i 274-276; zeznania świadka M. P. (2) e-protokół z dnia 14 października 2014 r. od 00:12:13 do 00:52:09; zeznania świadka L. K. e-protokół z dnia 14 października 2014 r. od 00:52:09 do 01:11:00; zeznania świadka C. P. e-protokół z dnia 14 października 2014 r. od 01:11:27 do 01:47:05; zeznania świadka R. T. e-protokół z dnia 14 października 2014 r. od 01:49:42 do 02:34:00; zeznania świadka J. Z. e-protokół z dnia 14 października 2014 r. od 02:34:04 do 02:42:00; zeznania świadka K. P. e-protokół z dnia 25 listopada 2014 r. od 00:05:20 do 00:35:00; zeznania świadka A. T. e-protokół z dnia 25 listopada 2014 r. od 00:35:57 do 00:39:30; zeznania świadka A. D. e-protokół z dnia 25 listopada 2014 r. od 00:39:43 do 00:57:10; zeznania świadka A. H. e-protokół z dnia 25 listopada 2014 r. od 00:57:21 do 01:14:50; zeznania świadka L. M. e-protokół z dnia 13 stycznia 2015 r. od 00:02:30 do 00:15:00; zeznania świadka J. K. e-protokół z dnia 13 stycznia 2015 r. od 00:15:03 do 00:29:00; zeznania świadka E. W. (2) e-protokół z dnia 13 stycznia 2015 r. od 00:29:14 do 00:34:05; zeznania świadka E. W. (1) e-protokół z dnia 13 stycznia 2015 r. od 00:34:16 do 00:44:15; zeznania powódki M. P. (1) e-protokół z dnia 25 listopada 2014 r. od 01:15:32 do 02:04:00; zeznania powoda A. V. e-protokół z dnia 25 listopada 2014 r. od 02:04:25 do 02:22:20;)

Pozwany (...) Szpital – (...) w Z. jest samodzielnym zakładem opieki zdrowotnej wpisanym do (...).

( Dowód: odpis (...) pozwanego k. 121-127)

Pozwem wniesionym 3 kwietnia 2014 r. w imieniu małoletniej powódki A. V. jej opiekunowie prawni M. P. (1) i A. V. wnieśli o zasądzenie od pozwanego (...) Szpitala – (...) w Z. kwoty 2.000.000,00 zł (dwa miliony złotych) tytułem zadośćuczynienia za uszczerbek na zdrowiu doznany przez powódkę wskutek nieprzeprowadzenia przez personel pozwanego szpitala cesarskiego cięcia podczas jej porodu. Wnieśli także o zasądzenie od pozwanego na rzecz córki renty w wysokości 10.000 zł oraz ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki błędu lekarskiego. Powódka A. V. zmarła 2 maja 2014 r.. Do postępowania jako następcy prawni powódki wstąpili A. V. oraz M. P. (1). Powodowie nie zmienili roszczeń, ani nie cofnęli powództwa w całości lub części.

(okoliczności bezsporne)

Sąd zważył, co następuje:

Swoje ustalenia Sąd oparł na dowodach z dokumentów dopuszczonych na rozprawie, zeznaniach świadków oraz stron, które uznał za w pełni wiarygodne i wzajemnie się uzupełniające.

Sąd oparł się także na opinii i opinii uzupełniającej wydanej przez biegłych z Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej (...) J., która była profesjonalna, spójna i w pełni wiarygodna. Wiedza i bogate doświadczenie biegłych, a ponadto całkowita bezstronność i obiektywizm pozwoliły biegłym wyczerpująco odpowiedzieć na zadane w zleceniu pytania. Dodatkowo w opinii uzupełniającej biegli ustosunkowali się do zarzutów podniesionych przez powodów i pozwanego, a strony nie wniosły dalszych zastrzeżeń do tak uzupełnionej opinii.

Małoletnia powódka A. V. reprezentowana przez przedstawicieli ustawowych M. P. (1) i A. V. domagała się zasądzenia od pozwanego (...) Szpitala – (...) w Z. kwoty 2.000.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za uszczerbek na zdrowiu doznany wskutek błędu medycznego pracowników szpitala, polegającego na nieprzeprowadzeniu cesarskiego cięcia podczas porodu powódki. Strona powodowa wnosiła także o zasądzenie renty w wysokości 10.000 zł (jak się wydaje – miesięcznie) oraz ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki błędu lekarskiego. Małoletnia zmarła po wytoczeniu procesu, a w jej miejsce wstąpili następcy prawni – rodzice – powódka M. P. (1) i A. V.. Powodowie nie dokonali modyfikacji powództwa ani nie cofnęli go w żadnym zakresie.

Podstawą prawną dochodzonych w niniejszym procesie roszczeń jest art. 415 k.c. w zw. z art. 430 k.c. w zw. z art. 444 § 2 k.c. oraz 445 § 1 k.c..

Należy bowiem zaznaczyć, że to struktura organizacyjna podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych i zakres ich zadań określa ramy odpowiedzialności za szkody wyrządzone korzystającym z tych świadczeń. Samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej, uzyskujący osobowość prawną z chwilą wpisu do (...), a taki właśnie status posiadał (...) Szpital – (...) w Z., ponosi odpowiedzialność deliktową jak każda osoba prawna na podstawie art. 415, 416, 429 i 430 k.c.

Zgodnie z treścią art. 445 § 3 k.c. na powodów M. P. (1) i A. V. przeszło roszczenie o zadośćuczynienie na rzecz powódki A. V..

Artykuł 415 k.c. stanowi, iż kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Zgodnie natomiast z normą zawartą w art. 430 k.c. kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności.

Odpowiedzialność placówki medycznej – w przedmiotowej sprawie pozwanego (...) Szpitala – (...) w Z. – na zasadzie art. 415 k.c. w zw. z art. 430 k.c. jest odpowiedzialnością na zasadzie winy i zachodzi tylko wówczas, gdy łącznie spełnione są wszystkie jej przesłanki, a mianowicie: 1) powstanie szkody, czyli uszczerbku na zdrowiu i wiążącej się z nim krzywdy; 2) zawinione działanie lub zaniechanie personelu szpitala w zakresie diagnozy i leczenia, niezgodne z nauką medycyny w zakresie dostępnym dla personelu; 3) normalny związek przyczynowy pomiędzy tym działaniem lub zaniechaniem, a wyrządzoną szkodą oraz 4) wyrządzenie szkody przy wykonywaniu powierzonej czynności. Do przypisania odpowiedzialności odszkodowawczej wystarczy choćby najmniejszy stopień winy personelu medycznego.

Zgodnie z treścią art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c. to na powodach – następcach prawnych małoletniej powódki - ciążył obowiązek wskazywania dowodów na poparcie twierdzeń, z których wywodzili oni korzystne dla siebie skutki prawne. Tym samym wykazanie w/w przesłanek odpowiedzialności obciążało powodów. Podkreślić jednocześnie należy, że zasady wynikające z art. 6 k.c. i 232 k.p.c. nie określają jedynie zakresu obowiązku zgłaszania dowodów przez strony, ale rozumiane winny być przede wszystkim w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał. Nie jest rzeczą Sądu poszukiwanie za stronę dowodów przez nią nie wskazanych, mających na celu udowodnienie jej twierdzeń (vide wyrok SN z dnia 17.12.1996r., OSN 1997, poz. 76).

Związek przyczynowy zachodzi, gdy jeden fakt jest skutkiem drugiego. Art. 361 § 1 k.c. wskazuje, że związek przyczynowy między działaniem lub zaniechaniem zobowiązanego a powstałym skutkiem w postaci szkody musi być normalny, tj. typowy w danej sytuacji. Związek ten spełnia podwójną rolę: z jednej strony decyduje o tym czy dana osoba lub podmiot w ogóle odpowiada za wyrządzoną szkodę, z drugiej zaś zakreśla granice tej odpowiedzialności do normalnych następstw tj. do adekwatnego związku przyczynowego.

Zgodnie z koncepcją związku przyczynowego, sprawca szkody odpowiada za normalne następstwa zdarzenia powodującego szkodę. Znaczy to, że błąd w leczeniu może skutkować odpowiedzialnością cywilną dopiero w przypadku ustalenia, że szkoda jest bezpośrednim następstwem błędu medycznego.

W judykaturze od dawna ugruntowany jest pogląd, zgodnie z którym w przypadku procesów i roszczeń dotyczących błędów medycznych, dla przesądzenia istnienia związku przyczynowego wystarcza dostatecznie wysokie prawdopodobieństwo. Dopuszczalne jest zatem ustalenie tego faktu na podstawie dowodów pośrednich, o ile zachodzi wysokie prawdopodobieństwo jego zajścia (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 21 marca 1997 r., sygn. akt I ACa 107/97). Tym samym wykazanie znacznego prawdopodobieństwa związku przyczynowego między określonymi działaniami pracowników podmiotu medycznego, a stanem zdrowia pacjenta pozwala przyjąć, że powód spełnił obowiązek wynikający z art. 6 k.c. Nie można bowiem stawiać przed pacjentem nierealnego wymagania ścisłego wykazania tej okoliczności (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2000 r., sygn. akt V CKN 34/00)

W kwestii winy wskazać zaś trzeba, że kodeks cywilny przyjął dualistyczną jej koncepcję, polegającą na tym, że wina łączy w sobie element obiektywny tj. niezgodność działania sprawcy z określonymi regułami postępowania, czyli każde zachowanie niewłaściwe, a więc niezgodne bądź z przepisami prawa przedmiotowego lub też - w stosunku do personelu medycznego - naruszenie obowiązujących reguł wynikających z zasad wiedzy medycznej, doświadczenia i deontologii zawodowej lub też zachowania się sprzecznego z powszechnie obowiązującymi zasadami współżycia społecznego. Bezprawność zaniechania ma miejsce wówczas gdy istniał obowiązek działania, występował zakaz zaniechania lub też zakaz sprowadzenia skutku, który przez zaniechanie mógłby być sprowadzony. Element subiektywny winy wyraża się w niewłaściwym nastawieniu psychicznym sprawcy szkody (w postaci umyślności lub nieumyślności) i może - w zakresie dotyczącym techniki medycznej wyrażać się w niewiedzy personelu medycznego, nieostrożności w postępowaniu, nieuwadze bądź też niedbalstwie polegającym na niedołożeniu pewnej miary staranności. Zachowanie personelu medycznego musi być obiektywnie bezprawne i subiektywnie zawinione. Placówka medyczna ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez jej personel, ale nie ciąży na niej domniemanie winy. Obowiązkiem personelu placówki medycznej jest dołożenie należytej staranności w leczeniu każdego pacjenta. W przypadku kwestionowania należytej staranności ciężar dowodu tej okoliczności spoczywa na osobie, która się na nią powołuje. W wypadku niemożności ustalenia kto personalnie dopuścił się niedbalstwa dopuszczalne jest przyjęcie winy anonimowej.

Placówka medyczna ponosi odpowiedzialność w przypadku winy podwładnego, rozumianej zgodnie z treścią art. 415 k.c. i nie jest wymagane wykazanie przez poszkodowanego winy po stronie placówki medycznej, gdyż odpowiada ona za zasadzie ryzyka w sposób bezwzględny, wyłączający możliwość ekskulpacji. Przyjęcie odpowiedzialności podmiotu leczniczego na podstawie powyższego przepisu wymaga więc uprzedniego stwierdzenia, iż jego pracownik wyrządził szkodę w sposób zawiniony i odpowiada z tego tytułu na zasadach ogólnych (vide m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2011 r., sygn. akt IV CSK 308/10). Podwładnym w rozumieniu art. 430 k.c. jest członek personelu medycznego jednostki, w tym także lekarz, który mimo dalece posuniętej samodzielności w zakresie wyboru sposobów leczenia pacjenta jest podmiotem podlegającym kierownictwu organizacyjnemu zakładu opieki zdrowotnej, a także ma obowiązek stosowania się do jego wskazówek w zakresie organizacji pracy. Wina podwładnego jest natomiast przesłanką odpowiedzialności pozwanego na podstawie art. 430 k.c. przy czym ustawa nie uzależnia tej odpowiedzialności od konkretnego stopnia winy lub jej przypisania poszczególnym członkom personelu pozwanego (wina anonimowa). Wystarczy wykazanie, choćby na podstawie domniemania faktycznego, że miało miejsce zawinione naruszenie zasad i standardów postępowania z pacjentem przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych, aby uznać, że podmiot leczniczy ponosi odpowiedzialność za szkody doznane przez pacjenta.

W przedmiotowej sprawie poza sporem było, iż powódka A. V. urodziła się w pozwanym szpitalu w bardzo ciężkim stanie – nie oddychała, nie reagowała na bodźce oraz miała twarde obrzęki kończyn dolnych i górnych. Strona powodowa starała się wykazać, iż taki stan małoletniej w postaci jej niedotlenienia powstał na skutek nieprawidłowego powstępowania personelu medycznego pozwanego szpitala w okresie od przyjęcia pacjentki M. P. (1) około godziny 2:00 w dniu (...) do czasu urodzenia przez nią dziecka o godzinie 7:51.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało w istocie, iż w świetle aktualnej wiedzy medycznej i sztuki lekarskiej wynik badania (...) przeprowadzonego u powódki M. P. (1) pomiędzy godziną 2:05 a 2:30, wobec milczącej oscylacji, świadczył o braku dobrostanu płodu i stanowił wskazanie do operacyjnego zakończenia ciąży. Wskazanie takie wynikało również z badania (...) przeprowadzonego o godzinie 7:24 oraz faktu odpłynięcia zielonych wód płodowych po przebiciu pęcherza owodniowego. Pomimo wskazań personel medyczny pozwanego nie podjął decyzji o operacyjnym zakończeniu ciąży.

Zgodnie jednak z wiarygodną, profesjonalną i niekwestionowaną przez strony opinią wraz z opinią uzupełniającą wydaną przez biegłych z Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej (...) J., a także zeznaniami lekarza - ordynatora wydziału (...) Szpitala w L. - W. K., tak zły stan powódki A. V. nie powstał w okresie od przyjęcia M. P. (1) na oddział w pozwanym szpitalu do czasu porodu. Stan ten miał charakter przewlekły, a poważne uszkodzenie płodu, w tym mózgu, nastąpiło jeszcze przed przyjęciem powódki na oddział w pozwanym szpitalu. Jednocześnie, jak wskazali biegli, nie da się określić czy przeprowadzenie tzw. cesarskiego cięcia zwiększyłoby szanse dziecka na przeżycie. Podkreślenia wymaga także, że bezpośrednio po urodzeniu małoletnia powódka była należycie dotleniona, o czym świadczą dwa badania gazometryczne. W ocenie Sądu potwierdza to stanowisko biegłych, iż uszkodzenie płodu nastąpiło wewnątrzmacicznie w okresie poprzedzającym przyjęcie M. P. (1) w pozwanym szpitalu w dniu (...)..

Ponad tę okoliczność analiza zgromadzonych w sprawie dowodów, w szczególności opinii biegłych i zeznań świadków, nie wskazuje aby czynności wykonywane przez personel medyczny pozwanego szpitala były nieprawidłowe i nieodpowiednie do zaistniałej sytuacji. W szczególności wbrew twierdzeniom strony powodowej poród powódki M. P. (1) w dniu (...) mogły odebrać położne. Wynika to z brzmienia pkt 3 działu X w zw. z pkt 1 ppkt 7 w dziale I załącznika do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 września 2012 r. w sprawie standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem. Również po urodzeniu powódki A. V. siłami natury położna, pielęgniarka i lekarze zajęli się nią w sposób właściwy i zgodny ze sztuką medyczną.

Tym samym w zakresie obowiązku wykazania przez stronę powodową związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy działaniami lub zaniechaniami personelu medycznego strony pozwanej, a stanem zdrowia powódki, stwierdzić należy, że nie został on udowodniony ani w stopniu pewnym, ani jako jego znaczne prawdopodobieństwo. Biegli w sposób jednoznaczny i stanowczy wskazali, iż dobrostan płodu był zaburzony jeszcze przed przyjęciem pacjentki do szpitala w dniu (...)a stan ten miał charakter przewlekły. Jednocześnie biegli nie byli w stanie określić czy operacyjne zakończenie ciąży zwiększyłoby szanse dziecka na przeżycie. Uniemożliwia to przyjęcie, iż powodowie wykazali chociażby znaczne prawdopodobieństwo wystąpienia związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy brakiem operacyjnego zakończenia ciąży, a stanem zdrowia małoletniej powódki po urodzeniu. Tym samym w niniejszym postępowaniu nie sposób było stwierdzić, że szkoda jest bezpośrednim następstwem błędu medycznego

Z uwagi na powyższe powództwo podlegało oddaleniu w całości, bowiem twierdzenia i zarzuty strony powodowej nie znalazły potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym. Tym samym powodowie wbrew ogólnej regule dowodowej wskazanej w art. 6 k.c. i obowiązkowi wynikającemu z art. 232 k.p.c. nie udowodnił zasadności swoich żądań. Dodatkowo wobec śmierci powódki A. V. niezasadne było także żądanie renty i ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość.

O kosztach procesu w zakresie kosztów zastępstwa procesowego Sąd orzekł w punkcie II i III wyroku w oparciu o art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi ogólną zasadę odpowiedzialności za wynik postępowania, zgodnie z którą strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). W niniejszej sprawie stroną przegrywającą są w całości powodowie. Koszty zastępstwa procesowego strony pozwanej wyniosły 7.200 zł oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, toteż od każdego z powodów na rzecz pozwanego zasądzić należało połowę sumy tych kwot tj. 3.608,50 zł.

Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania od ponoszenia których strona powodowa była zwolniona oparto na dyspozycji art. 102 k.p.c. w zw. z art. 113 ust. 4 u.k.s.c. mając na uwadze materię niniejszego postępowania oraz sytuację majątkową powodów, co znalazło odzwierciedlenie w punkcie IV wyroku.